سایه رحیمی – ایندیپندنت فارسی

از آغاز مسمومیت‌ سریالی و مشکوک دختران دانش‌آموز در قم نزدیک به سه ماه می‌گذرد. در این مدت، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران در واکنش به این موضوع برخوردهای متناقض و متفاوتی نشان داده‌اند. از یک سو، برخی نمایندگان مجلس مانند مجتبی ذوالنوری امنیتی بودن این ماجرا را تایید کرده‌اند و از سوی دیگر، برخی مقام‌ها از جمله یوسف نوری، وزیر آموزش‌ و پرورش ادعای «شایعه» بودن آن را پیش کشیدند.

به‌رغم اینکه مسئولان حکومتی تلاش می‌کنند مسمومیت سریالی دانش‌آموزان را کم‌اهمیت جلوه دهند، آنچه در واقعیت وجود دارد این است که تاکنون بیش از ۳۰۰ دانش‌آموز دختر در قم با علائم مسمومیت و مشکلات تنفسی از مدرسه راهی بیمارستان شده‌اند. برخی از آنان چند ساعت پس از مراجعه به مراکز درمانی، مرخص شدند و برخی دیگر تا چند روز در بیمارستان بستری بودند.

به گزارش رسانه‌های داخلی ایران، در یکی از آخرین موارد این مسمومیت‌ها که روز دوشنبه ۳۰ بهمن اتفاق افتاد، ۱۱ دانش‌آموز با علائم تنفسی، سوزش گلو و تهوع به بیمارستان منتقل شدند.

اکنون با گذشت حدود دو ماه از مسمومیت‌ سریالی دانش‌آموزان، زمزمه‌هایی شنیده می‌شود که دست‌ داشتن گروه‌های تندرو اسلام‌گرا در این موضوع را تایید می‌کند. در روزهای اخیر، برخی فعالان و گروه‌های تلگرامی خبر دادند که گروهی با نام «فدائیان ولایت» مسئولیت مسمومیت دانش‌آموزان را برعهده گرفته‌اند و هدف آنان خانه‌نشین کردن دختران محصل بوده است.

گفته می‌شود که این گروه با انتشار شبنامه‌ای، تحصیل دختران را «حرام» و «محاربه با امام زمان» دانسته‌اند و تهدید کرده‌اند در صورت تعطیل نشدن مدارس دخترانه، مسمومیت‌ دختران را به‌ کل ایران گسترش می‌دهند.

تاکنون هیچ منبع رسمی این خبر را تایید نکرده است اما محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور، در نامه‌ای به حسن غریب، دادستان عمومی و انقلاب قم، تایید کرده که این ماجرا «عمدی» است. او در این نامه‌ خواستار «پیگیری ویژه» این موضوع و «برخورد قاطع با مقصران احتمالی» شده و نوشته است: «اخبار واصله از یک جریان نگران‌کننده نوعی مسمومیت در بعضی از مراکز آموزشی قم نشان از احتمال اقدام‌های مجرمانه عمدی دارد.»

پیش‌تر، وب‌سایت قم‌نیوز در مطلبی، به بررسی ردپای «منبعث از دیدگان طالبانی» در ماجرای مسمومیت دانش‌آموزان پرداخته و نوشته بود که ممکن است هدف از این مسمومیت‌ها «ایجاد ترس و وحشت برای دختران و خانواده‌هایشان و مانع‌تراشی برای تحصیل آنان» باشد.

مسمومیت سریالی دانش‌آموزان در قم از ۹ آذر و پس از آن شروع شد که ۱۸ دانش‌آموز هنرستان نور یزدان‌شهر مسموم شدند. این حادثه، در ۲۲ آذر، در همین هنرستان تکرار شد ولی این بار به یک کلاس محدود نبود و دست‌کم ۵۱ دانش‌آموز به مراکز درمانی منتقل شدند. این ماجرا در روزهای بعد نیز ادامه یافت.

به گزارش پایگاه خبری رویداد ۲۴، تا این لحظه عامل مسمومیت استنشاق گازی ناشناخته اعلام شده است. دانش‌آموزان می‌گویند یک گاز دودمانند در سالن مدرسه می‌پیچد و بویی شبیه به سیم سوخته یا میوه یا به روایتی بوی ماهی گندیده به مشام می‌رسد و دقایقی بعد، هر کس این دود را استنشاق کرده باشد، دچار سرگیجه، تهوع، ضعف جسمانی و سستی پا می‌شود. کادر پزشکی هم مسمومیت استنشاقی را تایید کرده‌ و گفته‌اند که دانش‌آموزان با علائم اصلی تنفسی، احساس بی‌حسی اندامی، سرگیجه و تهوع به بیمارستان مراجعه کرده‌اند.

از سوی دیگر، سازمان آتش‌نشانی استان قم این فرضیه را قاطعانه رد کرده است. علی زندیه، معاون فنی سازمان آتش‌نشانی استان قم، گفت در بررسی‌های این سازمان در ۵۰۰ مدرسه، طی یک عملیات فشرده به این نتیجه رسیده‌اند که گاز مونواکسید کربن و هیدروژن سولفید عامل مسمومیت نبوده‌اند.

زندیه گفت پرونده مسمومیت گازی مدارس از این به بعد از حیطه کاری سازمان آتش‌نشانی خارج و بررسی‌های بعدی منوط به آزمایش‌‌های پزشکی قانونی است. او در ادامه افزود: «آن‌ها باید با نمونه‌برداری خونی نتیجه را تشخیص بدهند؛ شاید یک گاز یا ترکیب چند گاز عامل مسمومیت بوده باشند. شاید گاز‌های دیگری عامل مسمومیت بوده‌اند که در شرح وظایف ما نیست.»

هفته گذشته احمد ‌امیرآبادی فراهانی، نماینده قم در مجلس، مدعی شد که در مورد مسمومیت دانش‌آموزان در این شهر «بزرگ‌نمایی» شده و این مسئله «فوبیا» است. این در حالی است که او پیش از این گفته بود مجلس و نهاد‌های امنیتی پیگیر این موضوع‌اند و حتی طرح سوال از وزرای آموزش‌ و پرورش و بهداشت نیز در دستور کار است.

بررسی ماجرای مسمومیت‌ سریالی دانش‌آموزان با حضور نهادهای امنیتی، مشکوک بودن این موضوع و احتمال دست‌ داشتن گروه‌های تندرو در آن را اثبات می‌کند؛ با این‌ حال مقام‌های حکومتی می‌کوشند چنین وانمود کنند که برخی دانش‌آموزان علائم مسمومیت ندارند و به دلایلی همچون استرس راهی بیمارستان شده‌اند.

در روزهای گذشته، ویدیویی از تجمع اعتراضی والدین و دانش‌آموزان در فرمانداری قم منتشر شد که در آن یک دانش‌آموز به ادعاهای مسئولان پاسخ می‌دهد و می‌گوید اگر استرس است، پس چرا مربی و معلم‌ها درگیر شدند و چرا کارکنان آتش‌نشانی بدحال شدند؟

پیش‌تر، محمد سعیدی، نماینده علی خامنه‌‎ای در قم، مدعی شده بود «رسانه‌های معاند» درباره مسمومیت دانش‌آموزان «شایعه‌سازی» می‌کنند و این دانش‌‌آموزان به‌‌ دلیل ابتلا به «بیماری‌های زمینه‌ای» در بیمارستان بستری شده‌اند.