در پی سئوالاتی و ابهاماتی در رابطه با مسائل مختلف سیاسی که خوانندگان رادیو کوردانه در رابطه با سازمان دمکراتیک یارسان داشتند ما هم این سوالات در یک نامه‌ی سرگشاده به رهبری سازمان دمکراتیک یارسان ارسال نمودیم. با کمال خوشحالی آنها در کمترین زمان به اکثریت سوالات جواب داده است و بعضی از سوالات را بدون جواب گذشته است. به همین خاطر ما متن سئوالات اصلی و جوابهای داده شده را در خدمت خوانندگان کوردانه قرار می دهیم بار دیگر از همکاری سازمان دمکراتیک یارسان در دادن جواب به سوالات متشکریم.
جواب های رهبر ی مشترک سازمان دمکراتیک یارسان :
درود کا محمدرضا
با تشکر فراوان از تماسی کە با ما گرفتید، رهبر ی مشترک سازمان دمکراتیک یارسان پاسخ نامە شما و پرسشهای
کە در آن مطرح کردە بودید داد ە است و آن را برایت میفرستم.
١- کدام از این دو شعار” ژن. ژیان. آزادی” یا “مرد. میهن. آبادی” را شعار محوری سازمانی خود می دانید. اصولا سازمان دمکراتیک یارسان از این دو شعار ، کدام را شعار محوری سازمانی خود می داند و برای تحقق آن تلاش میکند؟
ژن ژیان آزادی
شعار “ژن، ژیان، ئازادی” از ارزشهای جهانشمول و انسان محور زیر یک هویت مشترک صرفنظر از ایدئولوژی،
جنسیت، نژاد، دین،مذهب، مسائل طبقاتی، مشکالت اقتصادی و تمام تفاوتها با استقبال گرم مردم در سرتاسر ایران
مواجە شد. این شعار دق یقا همان چیزی را بیان میکن د کە مردم ایران برای رسیدن بە آن بیش چهار دهە است تلاش
و مبارزە میکنند. شعار زن، زنگی، آزادی دقیقا نشان دهنده همان چیزی است کە حکومت جمهوری اسلامی ایران با
آن کاملا مخالف است، زیرا شعار “زن، زندگی، آزدی” فلسفەی یک مبارزه متمدنانە علیە انواع افراط گرایی مذهبی
و حکومت اقتداگرا در خود جای دادە است. سازمان دمکرتیک یارسان برای آرمانها و فلسفەی این شعار از بدو
تاسیسش در مبارزە بودە و در خیزش انقلابی ژینا برای بە تحقق رساندن آرمان و اهداف این شعار از هیچ تلاشی
دریغی نکردە و نخوهد کرد.
٢- آیا سازمان دمکراتیک یارسان اعتقادی به واژه ملت کورد دارد و یا همانند مرکزگرایان قوم کورد را انتخاب
می کند؟
یارسان و هو یت ملی : مردم یارسان پیروان آیین یاری، یکی از پایدارترین و اصیل ترین جوامع هستند کە بە
خاطر دفاع از هو یت، زبان و فرهنگ خود همچون د یگر بخش های مردم ُکرد در کردستان ایران همواره از ستم
ملی و ستم مضاعف د ینی رنج برده اند. از آنجا کە پروسە شکل گیری فرهنگ و ارزشهای اجتماعی و انسانی جوامع
بشری، تحت تاثیر زبان، افکار، فلسفە های علمی و آ یینی تکوین و تحول یافتە است، جامعە یارسان نیز بە واسطە
دیدگاه ها، باورها و اندیشە های فلسفی منحصر بە خود و تحت تاثیر آیین یاری بە ویژگی های فرهنگی، ارزش
های انسانی و اجتماع ی مختص بە خود دست یافتە است . از مطالعە آثار و ادبیات کتبی و شفاهی یارسانی و همچنین
باورها و رفتارها ی آنان چنین استنباط میشود کە بیشتر سنت ها و مرسومات مرتبط با جامعە یارسان از د یر باز در
در میان ُکردها و دیگر قومیت های ساکن در فلات ایران بە ویژە جوامع ُزاگرس نشین، رایج بود ەاند.
برنامه-و-اساسنامه-س.د.ی.-مصوبه-کنگر-٥)org.yarsanmedia (pdf.
٣- سازمان شما چه نوع حکومتی را برای آینده ایران(جمهوری فدرال، جمهوری دمکراتیک… یا سلطتنت موروثی، پادشاهی مشروطه..) قبول و برای آن تلاش میکند؟
عدم تمرکز بە معنی تقسیم اختیارات میان حکومت مرکزی و حکومتهای محلی برای کارایی و دمکراسی بیشتر
ضرورت دارد. تصمیم گیری امور محلی در هر محل باید تا پایینترین واحد تقسیمات کشوری توسط مردم محل انجام
گیرد. سازمان ما حکومتهای محلی را در سطح استان و شهرستان و دهستان و روستا پ یشنهاد میکند. ایران از یک
مرکز اداره نخواهد شد و واحدهای تقسیمات کشوری، امور محلی را از اجرای قانون تا خدمات اجتماعی مانند
آموزش و بهداری و امورشهری و اجرای طرحهای توسعە و مانندهای آن کە در صلاحیت حکومت مرکزی نیست با
ارگانهای انتخابی خود اداره خواهند کرد. نقشه-راە-سیاسی(org.yarsanmedia (pdf.
٤- نظر سازمان دمکراتیک یارسان در رابطه با سلطنت محمدرضا پهلوی چیست؟
در دوران تاریخ معاصر ایران، مخصوصاً از دوران مشروطە و بعد از آن، ما شاهد تغییر حکومت تا دست بە دست
شدن آن بودەایم. تغییر حکومت اساساً یا اینکە در تغییر شکل و ساختار نظام سیاسی انجام گرفتە یا اینکە محدود و
منحصر بە برکنار کردن شخص اول نظام بودە است.
محمد علی شاە با زیر پا نهادن قانون اساسی مشروطە و بە توپ بستن مجلس شورای ملی میخواست قدرت و
جایگاە خود را ورای قانون مشروطە و متمم های آن تحکیم کند. پس از آن حملە و کشتن مشروطە خواهان دوران
موسوم بە ”استبداد صغیر“ آغاز شد. مشروطە خواهان با اعتقاد بە روح و مضامین اصولی قانون اساسی علیە
رفتار خودکامەی محمد علی شاە بە پا خواستند و با فتح تهران نظام پادشاهی مشروطە را بر اساس قانون اساسی
دوبارە احیاء کردند و احمد شاە را بجای او بە سلطنت نشاندند. احمد شاە نیز بیش از ١٤ سال سلطنت از قدرت
برکنار شد، و این بار سلطنت بە سلسلەی پهلوی رسید. او نیز بعد از ١٦ سال مجبور شد از سلطنت بە نفع فرزندش
محمدرضا کناره گیری کند. محمدرضا شاە نیز بعد از ٣٧ سال سلطنت با انقالب ٥٧ برکنار شد و جمهوری اسلامی
ایران بە رهبری خمینی مستقر گردید.
در تمام این دورەها و مراحل تاریخ سیاسی ایران در سنت سیاسی و ساختار نظام سیاسی چندان تغییرات جدی و
چشمگیری صورت نگرفتە است. تا آنجا کە بە تاریخ سیاسی ایران در دوران معاصر بر میگردد حقوق اجتماعات و
گروههای اجتماعی بە حقوق افراد تقلیل دادە شدە است، تا اینکە زمینە ملت سازی و دولت- ملت را هموار و آسان
نماید. هستە اصلی آن متشکل از ”زبان فارسی و یک ملت“ با پوستەی ارزشهای علوی شیعە و اسطورەی
هخامنشی است. در چهارچوب این ایدئولوژی بە تبلیغ و ترویج ایدە حقوق شهروندی بە عنوان تنها راەحل برای
ایجاد و استقرار نظامی سیاسی دمکراتیک پرداختە میشود. اصل حقوق شهروندی نمیتواند انباشت قدرت چند صد
سالە در دست مرکزگرایان دارای کارنامەی ”زبان فارسی و یک ملت“ با پوستەای از ارزش های علوی شیعە و
اسطورەی هخامنشی بە عقب نشینی ایدئولوژیکی وا دارد، چونکە این طرز تفکر از طریق نهادها و مراکز
ناسیونالیستی مرکزگرا )آموزش و پرورش، مراکز تحقیقی، مراکز باستان شناسی…( از زمان شکلگیری دولت-ملت
در دوران معاصر تبدیل بە امری قدسی و ازلی شدە است و بە دلیل جزمی بودن آن امکان اصالح ندارد.
٥- نظر سازمان دمکراتیک یارسان در رابطه با جمهوری کوردستان به رهبری قاضی محمد و اعدام پیشوا و رهبران
جمهوری توسط محمدرضا شاه پهلوی چیست؟
مردم کرماشان با توجە بە آگاهی و هوشیاری تاریخی خود نیز در دیگر حرکتهای متأخر کوردی سهیم بودەاند و
دلبستگی و تعلق بە آنها را بر اساس هستە و درونمایەی فکری و استراتژی جنبشها مورد تحلیل و مطالعە قرار
دادهاند. بە دنبال تحوالت سیاسی بعد از جنگ جهانی دوم، نیروها و اقشار مذهبی، زمینداران بزرگ، روسای عشایر
و جامعەی فرهنگی آن زمان شهر مهاباد ”جمعیت تجدید حیات کورد“ تشکیل و تأسیس نمودند. در بند نخست
مرامنانە ”جمعیت تجدید حیات کورد“ آمدە است کە: ”جمعیت ژ- ک بر بنیان “ اسالمیت، کورد بودن، مدنیت و صلح و آشتی“ بنیاد گذاردە شدە است و کلیە قوانین آن با شرع مقدس اسالم مطابقت دادە میشود“.
در بند دیگری از مرامنامە آمدە است کە:“از آنجا کە اکثریت قریب بە اتفاق ملت کورد ُمتَ َدیّن بە آیین مقدس اسلام هستند، ”کومەلەی ژیانەوەی کورد-جمعیت تجدید حیات کورد“ تنها دین مقدس اسلام را بە رسمیت شناختە برای ترویج شریعت پاک اسلام و استقرار نظام مبتنی بر ارزشهای اسلامی تلاش و با منافقان بە شدت برخورد مینماید.“
طبق گزارش فرماندە ژاندارمری کرمانشاهان بە استانداری در تاریخ ٢٨ اسفند ١٣٢٤ ،عشایر کوردستان توماری
برای عشایر کرمانشاهان فرستادەاند و اعلام کردەاند حسب الامر “ قاضی محمد“، ”کومەلە“ را بە رسمیت شناختە
و از عشایر منطقە خواستەاند بە ”کومەلە“ بپیوندند. بە موجب اخبار دریافتی، ”هورامی“، ”جوانرویی“،
”ولدبیگی“، ”باوەجانی“ و ”قبادی“ بە ”کومەلە“ پیوستەاند و عشایر ”قلخانی“ و ”گوران“ نیز برای پیوستن بە
”کومەلە“ در حال گفتگو با ”سید شمس الدین“ رهبر مذهبی خود هستند.
دلیل نپیوستن گوران و قلخانی میتواند دینی و همزمان سیاسی باشد. مرامنامە ژ-ک بە شدت بر موازین شریعت
اسلامی تأکید میکرد. مردم گوران و قلخانی خود را بخشی از متن و صفحەی سیاسی کرماشان میدانستند و در
شکل گیری و تکوین ساختار سیاسی منطقە و تصمیم گیریهای آن نقش جدی و مهم داشتند. آنها حزب دمکرات
کوردستان و جمهوری تازە تأسیس را نیز در قلمرو مسلک اسلامی و دین )مذهب سنی( باوری سیاسی کومەلە
تعریف میکردند.
کرماشان همچنان میتواند بلندگو دادخواهی دمکراتیک، مترقی و شمول گرای جامعە باشد. بر تمام کنشگران سیاسی،
فرهنگی و اجتماعی کرماشان واجب است کە با الهام از تاریخ پر افتخار خود کماکان با مسئولیت پذیری و انجام
مأموریت تاریخی خویش قافلەسالار مبازرە برای رهایی باشند، و با مبارزە و سرمایەهای فکری خود گفتمان ترقی
خواهی، سروری سیاسی، عدالت و آزدیخواهی در جامعە را تقویت کنند. جمهوری مهاباد نقطە عطفی در تاریخ
سیاسی و اجتماعی ایران و مخصوصا منطقە موکریان آن است. جمهوری کوردستان حرکت و ابتکار عملی سیاسی
برای نهادینە کردن گفتمان و ارزشهای بنیادی درایران بود. با ”پیشوای“ قاضی محمد جمهوری مهاباد توانست
اصول قانون اساسی را، کە از طرف رضاخان تعطیل شدە بود، دوبارە احیاء کند و اصول قانون انجمن های ایالتی و
ولایتی را اجراء کند. حزب دمکرات کردستان در اعلامیه تأسیس خود با انتشار بیانیەی اعلام کرد کە ملت کورد در
چهارچوب مرزهای ایران، حق خودمختاری، خواندن بە زبان مادری، داشتن مقامات دولتی از اهالی بومی، داشتن
انجمن ولایتی کردستان دارد و بر اساس اتحاد و برادری، بە حقوق کلیە اقلیتهای ملی ایران احترام می گذارد و
خواهان حق آزادی انتخاب برای مردم ایران است.
٦-آیا سازمان دمکراتیک یارسان حاضر است در یک بلوک سیاسی با احزاب کوردی که بیشتر جمهوریخواه و اکثریت آنها خواستار جمهوری فدرال یا عدم تمرکز در ایران هستند، ائتلاف نماید؟
سازمان دمکراتیک یارسان در بارە شکل نظام و حکومت دارای تعصب نیست، اما آن را عامل ااختلاف میان گرایشات
سیاسی دیگر می بیند. بە همین منظور هیچ شکل حکومتی، پادشاهی یا جمهوری، بە مردم عرضە نمی کند، بلکە آن
را موکول بە رأی دمکراتیک در همە پرسی تحت نظارت سازمان ملل می نماید، اما باور دارد کە پادشاە یا رئیس
جمهور نقش تشریفاتی داشتە باشد و باید دارای قدرت سیاسی و اجرائی نباشد .
نقشه-راە-سیاسی pdf.(yarsanmedia.org)
٧- نظر سازمان دمکراتیک یارسان در رابطه با رهبری مذهبی یارسان آقای حیدری و نیروهای فعال یارسانی که در داخل ایران هستند، چیست؟
بی شک سید نصرالدین حیدری در کنار ساداتی دیگر یکی از پارساترین، صادقترین، محبوبترین و متنفذترین پیران
در میان مردم مورد احترام، ستایش و صاحب موقعیت و پایگاە اجتماعی و معنوی است.
سید نصرالدین حیدری، تا این لحظە، در هیچ محفل، جمع و جم ادعای رهبری یا “ ڕابەری“ مردم و جامعە یارسان
نکردە است. ما نقش و فعالیتهای ایشان و دیگر نیروهای فعال اجتماعی و فرهنگی برای ایجاد تحول مثبت اجتماعی
و پیشبرد جامعە ارج می نهیم.
8- سازمان دمکراتیک یارسان چرا برای ایجاد یک سازمان واحد و قوی یارسانی سازماندهی نکرده و اگر تلاش نموده نتیجه‌ی مملوس آن کجاست؟
سازمان دمکراتیک یارسان جریانی سیاسی است و در جهت تحقق اهداف سیاسی جامعەای یارسان و تقویت و تثبیت
موقعیت سیاسی و اجتماعی آن در آیندەی سیاسی ایران تلاش و مبارزە می کند. سدی بر این باور است بدون داشتن
قدرت سیاسی و دخیل بودن در قدرت و تصمیگیری ها سیاسی کلان و اعمال نفوذ و فشار سیاسی، جامعەی یارسان در
تعیین و تکلیف سرنوشت خود بی اختیار خواهد بود و هر روز از هر نوع و شکل و قماشی ”قیم“ و ”ولی“ برای او
در گوشە کنار سر در می آورد. سدی آگاهی و اشراف بر مناسبات و روابط درون اجتماعی جامعەی یارسان را دارد.
سدی باور بە زیر رو کردن تمام این مناسبات را ندارد ) سدی مطلق گرا نیست(، اما بر الزام تحوالت واقف است و
در تناسب با روند و پروسەهای اجتماعی و دیالکتیک تاریخی آن را در جهت توسعە و پیشرفت اجتماعی مورد نقد
قرار میدهد. باتوجە بە تحلیل فوق سازمان تلاش خود را در این زمینە کردە است و نتایج چنین پروسەهای پیجیدە و
طاقت فرسا “کیلوی و کلی” خود را نمایان نمی کند، بلکە کیفیت خود را میدان و متن مبارزە تدریجا بروز می دهد.
سدی کاملا باور دارد اتحاد و همبستگی مردم یارسان از اهمیت ولایی برخودار است، زیرا سدی خود زادەی یک
اتحاد از جریان سیاسی یارسانی است. در برنامە و اساسنامە سدی در قسمت معرفی سازمان دمکراتیک یارسان آمدە
است:
“جنبش دمکراتیک یارسان و یاریکورد با توجە بە اهمیت اتحاد و همصدائی نیروهای سیاسی و اجتماعی و جذب هر
چە بیشتر فعالین و نیروها ی یارسانی برای نیل بە اهداف خود زمینە برگزاری یک کنگرە مشترک تحت عنوان
“کنگرە اتحاد یارسان” فراهم آوردند کە در تار یخ ٧ و ٨ آپریل ٢٠١٢ میلادی که منجر بە تأسیس سازمان دمکراتیک
یارسان شد.”