بر اساس گزارش رسمی وزارت نفت که نسخهای از آن به دست رادیو فردا رسیده، ناترازی بنزین در ایران، از تابستان سال گذشته خورشیدی آغاز شده و تا آغاز بهمنماه، دولت مجبور به سرازیر کردن یک سوم از ذخایر استراتژیک بنزین کشور به بازار شده است.
بر اساس این گزارش، در ۱۰ ماه ابتدایی امسال متوسط مصرف بنزین کشور روزانه حدود ۱۰۳ میلیون لیتربوده، اما در خود دیماه این رقم به نزدیک ۱۰۶ میلیون لیتر رسیده است.
در مجموع طی ۱۰ ماه ابتدایی سال گذشته خورشیدی، مصرف بنزین کشور نسبت به دور مشابه سال ۱۴۰۰ حدود ۱۹ درصد افزایش یافته است.
با توجه به ناترازی بنزین (بالاتر بودن مصرف نسبت به تولید)، دولت برای تامین بازار مجبور شده علاوه بر مخلوط کردن مواد تولید پتروشیمیها به بنزین پایه (تولید پالایشگاهها)، حدود ۴۴۰ میلیون لیتر از ذخایر استراتژیک بنزین خود را وارد بازار کند که معادل یک سوم از کل ذخایر استراژیک بنزین ایران است.
ذخایر استراتژیک بنزین ایران پیشتر میتوانست برای روز مبادا و از کار افتادن تمام پالایشگاهها، بیش از دو هفته بنزین کشور را تامین کند، اما اکنون حتی به زحمت کفاف ۱۰ روز بنزین مصرفی کشور را میدهد.
ناترازی بنزین با مصرف روزانه ۱۰۳ میلیون لیتر در ۱۰ ماه ابتدایی پارسال در شرایطی است که در نوروز امسال مصرف روزانه بنزین به ۱۴۴ میلیون لیتر در روز رسید و رکورد تاریخی زد.
علت اصلی ناترازی گسترده بنزین، ورود بیش از یک میلیون خودرو تولید داخل با راندمان پایین و مصرف بالای سوخت به بازار است.
خبرگزاری ایرنا ۶ فروردین امسال گزارش داد که خودروسازان دولتی و خصوصی داخلی در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۱ تعداد یک میلیون و ۳۴۷ هزار و ۳۹۴ دستگاه انواع خودرو تولید کردهاند که نسبت به دور مشابه سال ۱۴۰۰ حدود ۳۹ درصد رشد نشان میدهد.
به رغم چنین رشدی در تولید خودروهای با راندمان پایین و مصرف بالای سوخت، ایران طی بیش از دو سال گذشته تولید بنزین خود را نتوانسته همپای رشد مصرف بنزین افزایش دهد و با ناترازی گسترده سوخت مواجه شده است.
رضا نواز، سخنگوی صنف جایگاهداران ایران، ۶ فروردین از افزایش مصرف بنزین در روزهای پایانی سال ۱۴۰۱ خبر داد و گفت که این افزایش مصرف در ۱۰۰ سال اخیر بیسابقه بوده است.
به گفته او افزایش مصرف بنزین در این روزها موجب شد ایران در بین کشورهای جهان رتبه هفتم را به لحاظ مصرف روزانه بنزین ثبت کند.
عدم توسعه پالایشگاههای جدید، فرسوده بودن خودروها و در نتیجه پرمصرف بودن آنها همراه با ورود سالانه یک میلیون دستگاه خودرو ساخت داخل به بازار مهمترین علت ناترازی روزافزون بنزین در ایران است.