کمتر از یک روز پس از افشای فایل صوتی وزیر امور خارجه ایران در ایراناینترنشنال، بسیاری از چهرهها در داخل و خارج از ایران به اظهارات او واکنش نشان دادند و سخنان او درباره یکهتازی نظامیان در سیاستخارجی ایران با بازتابهای وسیعی روبرو شده است.
او در این گفتوگو از میزان و موارد دخالتهای قاسم سلیمانی فرمانده پیشین سپاه قدس در سیاست خارجی کشور سخن گفته بود .
پمپئو: درباره تاثیر حمله به سلیمانی از ظریف بپرسید
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در دولت دونالد ترامپ، در توییترش با اشاره به خبر درز این گفتوگو نوشت: «حمله عالی دولت ما به قاسم سلیمانی تاثیر گستردهای بر ایران و خاورمیانه داشت. مجبور نیستید سخنان من را بپذیرید، از ظریف دربارهاش بپرسید.»
او در ادامه اشاره کرد: «رییسجمهور بایدن همچنان فکر میکند [حمله به سلیمانی] یک اشتباه بود.»
دوبوویتز: دلسوزی او برای رژیم، غربیها را گمراه میکند
مارک دوبوویتز، رییس اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسیها، در توییترش سخنان ظریف در مصاحبه را تاییدکننده قدرت نداشتن او در جمهوری اسلامی دانست.
دوبوویتز اضافه کرد: «اما دلسوزی او به نمایندگی از رژیم بیرحم همچنان غربیهای سادهدل را گمراه میکند که او [قدرت] دارد. آنها [غربیها] ناخواسته یا در برخی موارد خواسته، در حال خدمت به سپاه و خامنهای هستند.»
آشنا؛ متوسل شدن به دعای کمیل
در ایران حسامالدین آشنا، مشاور رییسجمهور، یکی از مقامهای رسمی بود که در توییترش به افشای این فایل صوتی واکنش نشان داد.
او با استفاده از قسمتی از دعای کمیل، از متون اسلامی، از افشا شدن این مصاحبه با عبارت «سوء نیت و کید احتمالی» انتقاد کرد.
خطیبزاده: مصاحبه محرمانه بود
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه، که روز یکشنبه ساعتی پس از انتشار فایل صوتی ظریف آن را بخشی از یک گفتوگوی وزیر امور خارجه خوانده بود، روز دوشنبه در نشست خبری خود آن را «محرمانه» عنوان کرد.
خطیبزاده گفت این گفتوگو «مصاحبه نبوده و قرار نبوده که مصاحبه باشد».
او اضافه کرد ظریف «همواره اعلام کرده که نظرات کارشناسی خود را پشت درهای بسته صریح و شفاف اعلام میکنند، ولی آنچه که اجرا میشود سیاستهای اجماعی نظام است.»
این مقام دولت هدف از انجام گفتوگوی ظریف را ثبت اسنادی برای «انتقال سوابق و تجارب برای دولت بعد» با نظر رییسجمهور دانست.
مجلس: تحقیق و تفحص میکنیم
احمد امیرآبادی فراهانی، عضو هیات رییسه مجلس، در واکنش به افشای این فایل صوتی گفت که مجلس درباره «درز اطلاعات محرمانه و بعضا سری کشور» تحقیق و تفحص میکند.
او در توییتی نوشت که مجلس ضمن تحقیق و تفحص درباره مصاحبه «لو داده شده»، «افراد خائن» را به قوه قضاییه معرفی خواهد کرد.
همزمان، جلیل رحیمی جهانآبادی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، هم انتشار این مصاحبه را با هدف «ضربه زدن به مذاکرات» وین عنوان کرد.
عضو کمیسیون اصل ۹۰: بیتوجهی به خطوط قرمز نظام
نصرالله پژمانفر، رییس کمسیون اصل ۹۰ مجلس، ظریف را به دلیل سخنانی که در مصاحبه گفته مورد اعتراض قرار داد.
این نماینده مجلس به خبرگزاری فارس گفت: «آقای ظریف پس از ۴۰ سال در حوزه دیپلماسی در جمهوری اسلامی ایران گویا هنوز متوجه خطوط قرمز نظام و خط مشی نظام در حوزه سیاست خارجی نیست.»
او خواستار توضیح ظریف درباره اظهاراتش شد و افزود: «مسائلی را به چالش میکشد که جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی است که او در آن سمت وزارت امور خارجه را دارد.»
نماینده تهران: عقبماندگی تحلیلی دارد
علی خضریان، نماینده تهران در مجلس، هم در توییترش به جملات ظریف در مصاحبه درباره هزینه کردن دیپلماسی برای میدان نظامی واکنش نشان داد و با انتشار تصویری از سلیمانی نوشت: «فکر میکند این او بوده که دیپلماسی لبخند را برای میدان اقتدار حاج قاسم سلیمانی هزینه میکرده است.»
خظریان همچنین سخنان ظریف را «عقبماندگی تحلیلی» خواند و اضافه کرد این موضعگیری برای «پایان عمر سیاسی» او کافیست.
محبی: معنایش مقصر بودن سلیمانی است
جلیل محبی، معاون مرکز پژوهشهای مجلس، در توییترش نوشت: «حقیقتا حال امشبم بعد از شنیدن صوت سه ساعته ظریف از شب شهادت حاج قاسم [سلیمانی] بدتره».
او همچنین در توییت دیگری جملات ظریف درباره حاکمیت میدان نظامی را اینگونه پاسخ داد: «معنای این جمله آن است مقصر این اوضاع من نیستم، بلکه همان مرد میدان [قاسم سلیمانی] است.»
یامینپور و شهبازی؛ کودکانه و خیانت
محمدرضا شهبازی، طنزپرداز حامی حکومت و مجری صداوسیما، در توییترش فهم ظریف از روابط بینالملل و قدرت جهانی را «کودکانه و سادهلوحانه» خواند.
وحید یامینپور، مجری و فعال رسانهای اصولگرا، هم از «رد پای خیانت» در انتشار مصاحبه ظریف سخن گفت و در توییترش نوشت: «بعضی فهمیدهاند این دیگ دیگر برای آنها نمیجوشد، میخواهند آن را روی سر مردم برگردانند.»
مهاجرانی: به فکر بقیه نوارهای گفتوگو باشید
عطاالله مهاجرانی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت محمد خاتمی، در توییترش از امکان علنی شدن مصاحبههای مشابه ظریف برای مقامهای امنیتی و اطلاعاتی کشور ابراز نگرانی کرد.
مهاجرانی نوشت: «حالا دولت تدبیر و امید در فکر بقیه نوارهای گفتوگو باشد.»
او ضمن تاکید بر حفاظت اسناد گفت: «امیدوارم وزیر اطلاعات و دفاع و کشور و دبیر شورای عالی امنیت ملی اگر گفتوگو کرده باشند، جای نوارها امن باشد.»
گزارش نیویورکتایمز و تسنیم
روزنامه نیویورکتایمز آمریکا به انتشار این مصاحبه توسط ایران اینترنشنال اشاره کرده و همچنین با اشاره به مذاکرات برجام در وین نوشت این فایل صوتی در «زمانی حساس» برای ایران به بیرون درز کرده و مشخص نیست این افشاگری چه تاثیری در گفتوگوها یا در موقعیت ظریف خواهد داشت.
در ایران نیز خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، طی گزارشی در همین زمینه با عبارت «افتضاح در حکمرانی» به سخنان ظریف ارجاع داد.
تسنیم همچنین نوشته که تجربه و دیپلماسی ظریف نشان داده که «عاقبت رویکردهای او و دولت آقای روحانی شکلگیری سنگینترین تحریمهای تاریخ علیه ایران بوده است.»
واکنشها به سخنان افشاشده محمدجواد ظریف در حالی اوج گرفته است که او روز دوشنبه در بدو ورود به بغداد، در محل یادبود قاسم سلیمانی، فرمانده کشتهشده سپاه قدس، حاضر شد و رسانههای دولت ایران تصاویر «ادای احترام» او را منتشر کردند.