شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ۱۶ خرداد ۱۴۰۳ یک قطع‌نامه مهم درباره برنامه اتمی ایران صادر کرد که ایالات متحده امریکا آن را «بخشی از یک استراتژی گسترده‌تر» در برابر نحوه همکاری جمهوری اسلامی با آژانس خوانده است.
از آن‌جا که این قطع‌نامه از این به بعد مبنای عمل شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار خواهد گرفت، «ایران‌وایر» این سند مهم را به طور کامل به فارسی ترجمه کرده است و در یک مطلب تحلیلی، معنا و مفهوم بندهای مختلف آن و اثرش بر تصمیم‌های آتی درباره جمهوری اسلامی را بررسی خواهد کرد.
***
شورای حکام GOV/2024/39
تاریخ: ۵ جون ۲۰۲۴
اصل: انگلیسی (در این‌جا ترجمه شده از سوی «ایران‌وایر» به فارسی) صرفاً برای استفاده رسمی
بند ۶(ه) دستور جلسه (GOV/2024/37): توافق‌نامه پادمان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی با جمهوری اسلامی ایران
این قطع‌نامه در روز پنجم جون ۲۰۲۴ در طول جلسه ۱۷۲۳ شورای حکام تصویب شد.
شورای حکام،
(َالف) با تقدیر از تلاش‌های حرفه‌ای، مستقل و بی‌طرفانه مدیرکل و دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از جمله بازرسان آن، برای اجرای توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی با ایران،
(ب) با تاکید بر نقش اساسی و مستقل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تایید پایبندی ایران به تعهدات پادمانی مورد نیاز معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی،
(پ) با تاکید بر اهمیت پایبندی ایران به تعهدات پادمانی خود و نیاز ایران به همکاری کامل و به موقع با آژانس به منظور روشن کردن و حل مسایل پادمانی دیرین که در گزارش مدیرکل GOV/2024/29 و در چندین گزارش قبلی تفصیل یافته است،
(ت) با توجه به نگرانی عمیق مدیرکل که مواد هسته‌ای اعلام نشده در چندین مکان اعلام نشده در ایران وجود داشته و مکان فعلی آن‌ها برای آژانس ناشناخته است و ارزیابی او که مواد هسته‌ای استفاده شده در ایران همان‌طور که در توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی ایران مورد نیاز است، اعلام نشده‌اند،
(ث) با توجه به ناکامی مستمر ایران در اجرای کد اصلاح‌شده ۳.۱، برخلاف تعهدات قانونی آن و ناکامی در ارایه اطلاعات طراحی و طراحی مقدماتی مورد نیاز به آژانس در مورد تاسیسات هسته‌ای جدید،
(ج) با توجه به نتیجه‌گیری مدیرکل که گزارش‌های اصلاح‌شده حسابرسی مواد هسته‌ای ارایه شده توسط ایران در مورد تفاوت در تراز مواد هسته‌ای در تاسیسات فرآوری اورانیوم نشان می‌دهد که مقدار اورانیوم موجود در زباله‌های جامد ارسال شده از آزمایشگاه «جابربن‌حیان» به تاسیسات فرآوری اورانیوم [اصفهان] برای حل شدن، کمتر از مقداری است که توسط ایران در سال‌های ۲۰۰۴-۲۰۰۳ اعلام شده بود و این مساله جدید نیازمند بررسی بیشتر توسط آژانس است، (اتم‌ها برای صلح در روز پنج جون ۲۰۳۴ GOV/2024/39. این سند در جلسه شورای حکام در روز پنج جون ۲۰۲۴ آزاد شده است)
(چ) با یادآوری این که چهار سال از قطع‌نامه شورای حکام GOV/2020/34 در ۱۹ جون ۲۰۲۰ موجود گذشته است که از ایران خواسته بود به طور کامل با آژانس همکاری کرده و درخواست‌های آژانس را بدون تاخیر بیشتر برآورده کند،
(ح) با یادآوری قطع‌نامه شورای حکام در هشتم جون ۲۰۲۲ موجود در GOV/2022/34 که از ایران خواسته بود به طور فوری برای انجام تعهدات قانونی خود عمل کند و بدون تاخیر پیشنهاد مدیرکل برای تعامل بیشتر به منظور روشن کردن و حل تمام مسایل پادمانی باقی‌مانده را بپذیرد،
(خ) با یادآوری قطع‌نامه شورای حکام در ۱۷ نوامبر ۲۰۲۲ موجود در GOV/2022/70 که تصمیم گرفته بود ضروری و فوری است که ایران برای اطمینان از عدم انحراف مواد هسته‌ای، تعهدات قانونی خود را انجام دهد و با هدف روشن کردن تمام مسایل باقی‌مانده، بدون تاخیر تمام اقدامات مشخص شده در قطع‌نامه را انجام دهد،
(د) با توجه به این که علی‌رغم قطع‌نامه‌های فوق و فرصت‌های بسیاری که مدیرکل در طول سال‌ها فراهم کرده است، ایران نه توضیحات فنی معتبر برای حضور ذرات اورانیوم با منشا انسانی در چندین مکان اعلام نشده در ایران ارایه کرده و نه آژانس را از مکان فعلی مواد هسته‌ای و یا تجهیزات آلوده آگاه کرده و در غیاب هرگونه توضیحات فنی معتبر از سوی ایران، آژانس ارزیابی خود را از فعالیت‌های مرتبط با هسته‌ای اعلام نشده در این مکان‌ها و منشا ذرات اورانیوم با منشا انسانی تغییر نداده است،
(ذ) با تاکید بر نتیجه‌گیری مدیرکل که تا زمانی که ایران توضیحات فنی معتبر برای حضور ذرات اورانیوم با منشا انسانی در مکان‌های اعلام نشده ارایه نکند و آژانس را از مکان فعلی مواد هسته‌ای و یا تجهیزات آلوده آگاه نکند، آژانس نمی‌تواند صحت و کامل بودن اظهارنامه‌های ایران تحت توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی را تایید کند،
(ر) با نگرانی جدی به نتیجه‌گیری مدیرکل، توجه دارد که این مسایل ناشی از تعهدات ایران تحت توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی هستند و باید حل شوند تا آژانس بتواند اطمینان دهد که برنامه هسته‌ای ایران فقط کاربرد صلح‌آمیز دارد،
(ز) همچنین توجه دارد به ارزیابی مدیرکل که لغو مجوز فعالیت چندین بازرس مجرب آژانس توسط ایران به طریقی انجام شده است که مستقیماً و شدیداً بر توانایی آژانس برای انجام فعالیت‌های تاییدی خود در ایران تاثیر می‌گذارد،
(س) با حمایت از تلاش‌های جاری مدیرکل برای دست‌یابی به پیشرفت از ایران در حل مسایل پادمانی باقی‌مانده و بهبود همکاری با آژانس، از جمله از طریق اجرای بیانیه مشترک بین آژانس و ایران در چهارم مارچ ۲۰۲۳، یادآوری این که هر دو طرف اذعان داشتند چنین تعاملاتی می‌توانند راه را برای توافقات وسیع‌تر بین طرف‌ها هموار کنند،
(ش) با یادآوری آمادگی مدیرکل برای پی‌گیری با دولت جدید ایران [منظور پس از مرگ «ابراهیم رئیسی» است] و دعوت او برای و تمایل به ادامه گفت‌وگوی سطح بالا و تبادلات فنی ناشی از جلسات با مقام‌های بلندپایه دولت ایران در اوایل ماه می، به منظور دست‌یابی سریع و ملموس به پیشرفت در جهت حل همه مسایل پادمانی باقی‌مانده،
(ص) با توجه به اظهارات عمومی اخیر در ایران در طول این دوره گزارش‌دهی در مورد قابلیت‌های فنی جمهوری اسلامی برای تولید سلاح‌های هسته‌ای و تغییرات احتمالی در دکترین هسته‌ای ایران، که تنها نگرانی‌های مدیرکل در مورد صحت و کامل بودن اظهارنامه‌های پادمانی ایران را افزایش می‌دهد،
۱. قویا از تلاش‌های آژانس برای ادامه اجرای توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی ایران با هدف اطمینان از ماهیت برنامه هسته‌ای ایران منحصراً صلح‌آمیز باقی ماند، حمایت می‌کند؛
۲. از ایران می‌خواهد همکاری کافی با آژانس داشته باشد و اقدامات ضروری و فوری را که توسط شورای حکام در قطع‌نامه نوامبر ۲۰۲۲ تصمیم گرفته شده است، برای حل مسایل پادمانی که علی‌رغم تعاملات متعدد با آژانس از سال ۲۰۱۹ بدون اجرا باقی مانده‌اند، انجام دهد؛
۳. از ایران می‌خواهد بدون تاخیر بیانیه مشترک بین آژانس و ایران در چهارم مارچ سال ۲۰۲۳ و به ویژه عناصر پادمانی آن را اجرا کند؛
۴. از ایران می‌خواهد لغو مجوز فعالیت چندین بازرس مجرب آژانس را متوقف کند که ماموریت آن‌ها برای انجام کامل فعالیت‌های تاییدی آژانس در ایران ضروری است؛
۵. از ایران می‌خواهد کد اصلاح‌شده ۳.۱ را اجرا کند که یک تعهد قانونی برای ایران است، همان‌طور که در ماده ۳۹ توافق‌نامه پادمان و در ترتیبات فرعی توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی آن آمده است، و بنابراین نمی‌تواند به‌صورت یک‌جانبه تغییر یا تعلیق شود، از جمله با ارایه تمام اطلاعات طراحی و طراحی مقدماتی لازم به آژانس؛
۶. تاکید می‌کند که فوری و ضروری است ایران برای اطمینان از عدم انحراف مواد هسته‌ای، تعهدات قانونی خود را انجام دهد و با هدف روشن کردن تمام مسایل پادمانی باقی‌مانده، تاکید دارد که ایران باید اقدامات زیر را بدون تاخیر انجام دهد:
I: ارایه توضیحات فنی معتبر برای حضور ذرات اورانیوم با منشا انسانی در دو مکان اعلام نشده در ایران،
II : اطلاع دادن به آژانس از مکان فعلی مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده،
III: ارایه تمام اطلاعات، مستندات و پاسخ‌های مورد نیاز آژانس برای این منظور،
vi: فراهم کردن دسترسی به مکان‌ها و مواد مورد نیاز آژانس برای این منظور و همچنین برای نمونه‌گیری‌هایی که آژانس به‌عنوان مناسب می‌داند؛
۷. تاکید می‌کند که ارایه این اطلاعات و دسترسی‌ها توسط ایران و تایید متعاقب آن توسط آژانس طبق توافق‌نامه پادمان معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی ایران برای دبیرخانه ضروری است تا بتواند گزارش دهد که مسایل دیگر باقی‌مانده نیستند و بنابراین نیاز به بررسی و اقدام شورای در این مسایل را برطرف کند؛
۸. در نظر دارد که در صورت تداوم ناکامی ایران در ارایه همکاری لازم، کامل و بدون ابهام با آژانس برای حل همه مسایل پادمانی باقی‌مانده، تهیه یک ارزیابی جامع و به‌روز از وجود یا استفاده احتمالی از مواد هسته‌ای اعلام نشده در ارتباط با مسایل باقی‌مانده گذشته و حال برنامه هسته‌ای ایران، بر اساس اطلاعات موجود، ممکن است ضروری باشد؛ و
۹. تصمیم می‌گیرد که این موضوع همچنان در دستور کار باقی بماند.
ایران وایر
