آیا مرگ یحیی سنوار، رهبر حماس و طراح اصلی حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل، میتواند فرصتی برای جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، جهت فشار آوردن بر بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، برای پایان دادن به جنگ در غزه فراهم کند؟
با نزدیک شدن به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در نوامبر، جو بایدن، رئیس جمهوری کنونی، به دنبال آن است که نفوذ خود را در منطقه افزایش دهد و به یک توافق برای پایان جنگ دست یابد، اما پیچیدگیهای موجود در خاورمیانه و سیاستهای داخلی اسرائیل چالشهای عمدهای را پیش پای او قرار میدهند.
سنوار به عنوان مغز متفکر حملهای شناخته میشود که در ۷ اکتبر رخ داد و منجر به کشته شدن بیش از هزار و ۲۰۰ اسرائیلی و ربودن حدود ۲۵۰ نفر شد. پس از این حمله، اسرائیل عهد کرد تمامی رهبران حماس را به قتل برساند.
سنوار در صدر لیست افراد تحت تعقیب قرار داشت و مرگ او برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، دستاوردی بسیار مهم به شمار میآید. این رویداد بالقوه میتواند به او فرصت دهد تا به جنگ غزه پایان داده و راهبرد توافق آتشبس و آزادی گروگانها را پیش ببرد.
اما از سوی دیگر، بحرانهای منطقهای همچون درگیریهای اسرائیل با حزبالله در لبنان و تهدیدهای ایران که از گروههای شبهنظامی حماس و حزبالله حمایت میکند، روند مذاکرات را پیچیده کرده است.
برخی تحلیلگران بر این باورند که نتانیاهو ممکن است ترجیح دهد منتظر پایان دوره ریاست جمهوری بایدن بماند و شانس خود را با رئیس جمهور بعدی امتحان کند؛ خواه کامالا هریس از حزب دموکرات باشد، خواه دونالد ترامپ جمهوریخواه که همواره روابط نزدیکی با او داشته است.
با این حال، پیچیدگیهای داخلی اسرائیل، به ویژه حمایت احزاب راستگرای افراطی از ادامه جنگ و تهدید به سرنگونی دولت در صورت توافق آتشبس، نتانیاهو را در موقعیتی دشوار قرار داده است.
در واقع با مرگ سنوار، این پرسش به وجود آمده که چه کسی در حماس توانایی جایگزینی او و مذاکره با اسرائیل را خواهد داشت. این مسئله به خصوص برای بایدن که به دنبال پیشبرد مذاکرات آتشبس است، اهمیت دارد.
در این میان، نقش رهبران سیاسی حماس همچون خلیل الحیه و خالد مشعل، که بیشتر به یاری قطر و مذاکرات بینالمللی وابستهاند، پررنگتر شده است. برخلاف سنوار که رابطه نزدیکی با شاخه نظامی حماس داشت و به شدت به مواضع سرسختانه علیه اسرائیل پایبند بود، این رهبران ممکن است انعطافپذیری بیشتری در مذاکرات از خود نشان دهند و به فشارهای قطر که نقش میانجیگر را ایفا میکند، پاسخ مثبت دهند.
یورونیوز فارسی: