کوردانه: محمدرضا اسکندری: بحران سوریه و وضعیت کردهای روژاوا پیچیدگیهای فراوانی دارد. ترکیه در تلاش است تا از خلأ قدرت در سوریه، سکوت جهانی، و نبود تسلیحات مدرن کافی در مناطق کردنشین بهره ببرد و با سرکوب و اشغال این مناطق، نفوذ خود را گسترش دهد. از سوی دیگر، کردها اگرچه با مقاومت قهرمانانه خود در سالهای گذشته نشان دادهاند که برای آزادی هر بهایی را میپردازند، اما به حمایت بینالمللی گستردهتری نیاز دارند تا بتوانند در برابر دولت اشغالگر ترکیه و نیروهای سلفی مقاومت کرده و پیروز شوند.
در این راستا، تشکیل ائتلافی جهانی از کردها و حامیان آنها میتواند نقشی کلیدی در جلوگیری از تکرار فجایع گذشته برای ملت کرد ایفا کند؛ فجایعی که بهویژه در صد سال اخیر در قالب نسلکشیهای متعدد رخ داده است. همچنین، جامعه جهانی باید با اعمال فشار بر ترکیه، این کشور را وادار به توقف حملات تجاوزکارانهاش کند.
این وضعیت یادآور حمله داعش به روژاوا و مقاومت مردم در کوبانی است؛ دورانی که دولت ترکیه در کنار داعش قرار گرفته بود و چشمانتظار سقوط کوبانی بود. اما اتحاد و همکاری ملت کرد در چهار بخش کردستان و همچنین حمایت بینالمللی، باعث شکست داعش و حامیان آنها شد. مقاومت و همبستگی در این شرایط میتواند زمینهساز ایجاد آیندهای بهتر برای مردم کرد و سایر اقلیتهای تحت ستم در سوریه شود.
تحلیل وضعیت:
پیشروی شورشیان و نقش ترکیه:
شورشیان اسلامگرا به رهبری هیئت تحریر شام و سایر نیروهای وابسته، با پشتیبانی ترکیه توانستهاند مناطقی از جمله حلب و حما را به کنترل خود درآورند و به سمت حمص پیشروی کنند. این اقدامات نشاندهنده حمایت مداوم ترکیه از گروههای افراطی سلفی و ارتش آزاد سوریه برای پیشبرد اهداف استراتژیک خود در این کشور است.
وضعیت نیروهای بشار اسد و ایران:
نیروهای بشار اسد، با مقاومت حداقلی در برابر شورشیان اسلامگرا، مناطق و روستاها را به آنها واگذار کرده و برای کند کردن پیشروی سریعتر شورشیان، اقدام به ایجاد موانع خاکی و تخریب پلهای ارتباطی به شهرهای بزرگی همچون حمص کردهاند.
از سوی دیگر، حضور نیروهای ایرانی و نیابتیهای وابسته به آنها که پیشتر نقش مهمی در پیروزی ارتش اسد داشتند، اکنون بهدلیل شکستهای اخیر در برابر اسرائیل و تحولات داخلی ایران، کمرنگ شده است. همچنین روسیه که خود درگیر جنگ اوکراین است، گاهوبیگاه مواضع شورشیان را بمباران میکند، اما حضور پررنگ گذشته خود را در سوریه ندارد.
اهداف ترکیه:
ترکیه، اگرچه در ظاهر از یکپارچگی سوریه حمایت میکند، در عمل بهدنبال گسترش نفوذ خود در مناطق کردنشین روژاوا است. حملات روزانه این کشور با استفاده از تسلیحات سنگین و هوایی به مناطقی همچون منبج، کوبانی، شهبا و دیگر مناطق، بیانگر سیاست اشغالگرانه و تجاوزکارانه آن است. این حملات و پیشرویهای شورشیان وابسته به ترکیه منجر به آوارگی هزاران نفر از مردم کرد شده است و یادآور اشغال عفرین و فجایعی است که پس از آن رخ داد.
نقش جامعه جهانی:
جامعه جهانی، بهویژه قدرتهای غربی، در برابر اقدامات ترکیه سکوت اختیار کردهاند. این سکوت بیشتر بهدلیل اهداف بزرگتر آنها در تضعیف رژیم اسد و جمهوری اسلامی ایران است. در چنین شرایطی، اتحاد جهانی کردها و رهبری هوشمندانه مردم روژاوا برای جلب حمایت قدرتهای بزرگ و جلوگیری از نابودی توسط نیروهای افراطی و ترکیه، اهمیتی حیاتی دارد.
نتیجهگیری:
مقاومت و همبستگی مردم روژاوا و اتحاد ملت کرد در سراسر جهان، میتواند نهتنها از فجایع کنونی جلوگیری کند، بلکه زمینهساز حفظ هویت و سرزمین کردها در سوریه باشد. در این مسیر، جلب حمایت جامعه جهانی و استفاده هوشمندانه از ابزارهای دیپلماتیک، میتواند بهعنوان اهرمی قوی در مقابله با سیاستهای اشغالگرانه ترکیه عمل کند.