تظاهرات دانشجویان و جوانان ترکیه که از یک ماه پیش در اعتراض به انتصاب رئیس دانشگاه بغازیچی توسط اردوغان آغاز شده، هم چنان ادامه دارد. تا به حال بیش از ۶۰۰ نفر در جریان اعتراضات دستگیر شده اند و پلیس به خواست اردوغان رئیس جمهور ترکیه همچنان تلاش می کند با اعمال خشونت بیشتر، استفاده از شلیک گلوله های پلاستیکی و گاز اشک آور صدای اعتراض آنان را خاموش کند. دانشجویان و جوانان خواستار تغییر در سیاست حاکم بر کشور هستند و دخالت اردوغان در انتخاب رئیس دانشگاهی که یکی از کانون های آزاد اندیشی، سکولاریسم و چپ در ترکیه به شمار می رود، تلنگری بود که خشم فروخفته ی آنان را علیه دولت برانگیخت. از برخورد پلیس با دانشجویان فیلمی در شبکه های اجتماعی منتشر شده که آنان نه تنها معترضان را سرکوب می کنند بلکه به ناظران در صحنه هم با تهدید می گویند: «سرتان را بیندازید پایین و بروید و گرنه دستگیرتان می کنیم».
اعتراض دانشجویان، استادان و کارکنان در واکنش به انتصاب ملیح بولو، به عنوان رئیس جدید دانشگاه بغازیچی آغاز شد. ملیح بولو یکی از معتمدان و نزدیکان اردوغان به شمار می‌رود که از طرف حزب حاکم نامزد انتخابات پارلمانی سال ۲۰۱۵ بود. استادان و دانشجویان دانشگاه بغازیچی انتصاب ملیح بولو را اقدامی غیردموکراتیک می‌دانند و معتقدند این بدعتی بی‌سابقه در چهار دهه گذشته است که ریاست دانشگاه به فردی سیاسی و از بیرون آن سپرده شود.
رجب طیب اردوغان در یک کنفرانس ویدئویی در کنگره استانی حزب حاکم عدالت و توسعه، معترضان را “تروریست” و نزدیک به احزاب کرد در ترکیه خوانده و گفته برای جلوگیری از این که کشور توسط “تروریست‌ها” اداره شود هر کاری لازم باشد انجام می‌دهد. اردوغان در این کنفرانس با اشاره به اعتراضات سابق دانشجویان تاکید کرد که اجازه نمی‌دهد اعتراضات از کنترل خارج شود و دانشجویان حرکت‌های اعتراضی ضد دولتی مشابه آن چه سال ۲۰۱۳ در جریان پارک گزی رخ داد تکرار کنند.
به دستور رئیس جمهور، پلیس ترکیه برای جلوگیری از پیوستن سایر اقشار به جمع دانشجویان و جوانان، ادامه تظاهرات را ممنوع اعلام کرده، با این همه دامنه این اعتراض‌ها که با سرکوب شدید و بازداشت‌های گسترده همراه بوده به برخی دیگر از کلان شهرها از جمله آنکارا و ازمیر نیز کشیده شده است. اعتراضات حالا دیگر از فضای دانشگاه فراتر رفته و مخالفان سیاست تمرکزگرای اردوغان با دانشجویان همدلی نشان می دهند.
سرنکاراپینار، دانشجوی زبانشناسی دانشگاه بغازیچی که در سومین سال تحصیلی است و در تظاهرات شرکت کرده به خبرنگاری که از در باره انگیز حضورش در تظاهرات پرسیده است، می گوید: : « ملیح بولو رئیس ما نیست ، او دانشگاهی نیست و به طور دموکراتیک انتخاب نشده است.» من از بورسا به بغازیچی آمدم به خاطر این که بهترین دانشگاه در کشور است و حضور در اینجا افتخار است. این دانشگاه به فضای آزاد اندیشی شهرت دارد … این انتصاب آن را از بین می برد.». دانشگاه بغازیچی به استقلال فکری و حضورهیئت علمی با اندیشه های متفاوت معروف است.
بهرام اولِیسه ، دانشجوی سال چهارم علوم سیاسی ، به خبرنگاران گفته است: «ما در حال حاضر بسیار عصبانی هستیم و این فقط دانشجویان بغازیچی نیستند که اعتراض می کنند ، بلکه دانشجویان و جوانان در سراسر ترکیه هستند. دولت با پلیس و خشونت به ما حمله کرده است. آنها به ما برچسب وابستگی می زنند در حالی که تمام آنچه ما می خواهیم حرفی برای نحوه اداره دانشگاه ما باشد. سرانجام گرچه در ترکیه یک بحران اقتصادی وجود دارد و آنها [دولت] می دانند که رای خود را از دست خواهند داد … آنها فقط سعی در تقسیم و ایجاد شکاف بین مردم دارند.»
در پی کودتای نافرجام ژوئیه ۲۰۱۶، فرمانی صادر شد که یکی از بندهای آن به رئیس‌جمهور ترکیه اجازه می‌دهد که مستقیما رئیسان دانشگاه‌ها را انتخاب کند. حالا اردوغان با توسل به همین فرمان که با هدف گسترش اختیارات وی صادر شده، دست به تغییر رئیس دانشگاه بغازیچی زده است. اما این اقدام اردوغان در انتصاب رئیس دانشگاه بغازیچی، حکومت دوران نظامیان در ترکیه را برای مردم تداعی می کند. آخرین باری که ریاست این دانشگاه توسط دولت منصوب شده بود به پس از کودتای سال ۱۹۸۰ به رهبری کنعان اورن بازمی گردد. مردم نگران آن هستند که اردوغان آخرین بازمانده های آزادی های اساسی و دمکراتیک در ترکیه را که به بهای مبارزات طولانی با حکومت نظامیان به دست آورده اند نابود کند به همین دلیل اقشارمختلف، اعتراضات اخیر دانشجویان را دفاع از دستاوردهای خود ارزیابی می کنند.
اقدام اردوغان در انتصاب رئیس دانشگاه بغازیچی، حکومت دوران نظامیان در ترکیه را برای مردم تداعی می کند. آخرین باری که ریاست این دانشگاه توسط دولت منصوب شده بود به پس از کودتای سال ۱۹۸۰ به رهبری کنعان اورن بازمی‌گشت. مردم نگران آن هستند که اردوغان آخرین بازمانده های آزادی های اساسی و دمکراتیک در ترکیه را که به بهای مبارزات طولانی با حکومت نظامیان به دست آورده اند نابود کند به همین دلیل اعتراض دانشجویان را دفاع از دستاوردهای خود ارزیابی می کنند. نگرانی مردم تنها نقض استقلال دانشگاه ها در اداره ی آزاد دانشگاه نیست، آنان به چشم خود می بینند که اردوغان برای حفظ قدرت خود نهادهای مدنی را یکی پس از دیگری از بین می برد.
روزنامه گاردین در گزارش خود نوشته است: تقریباً دو دهه حاکمیت حزب عدالت و توسعه نهادها و جامعه ترکیه را در مسیری کاملاً مذهبی و محافظه کارانه اجتماعی قرار داده است. موج جدید اعتراضات در کشوری عمیقاً قطبی که سرکوب اعتراض مسالمت آمیز علیه دولت به یک قاعده تبدیل شده است ، بعید است که در سمت گیری دولت تاثیر بگذارد
اما، دراین کشوردر حالی که بسیاری از افراد نسل پیشین قدردان اردوغان برای ساخت جاده ها و بیمارستان ها و بالا بردن سطح زندگی هستند ، نسل جوان آن در سال های اخیرجزبی ثباتی سیاسی، نابسامانی های اقتصادی، حاکمیت حزب عدالت و توسعه هیچ چیز دیگری تجربه نکرده است. بدین ترتیب، این جوانان آزمون جدیدی برای قدرت گرفتن حزب هستند.
سنل کان ، ۲۶ ساله ، یکی از جوانانی است که می گوید: در ۱۴ سالگی دبیرستان را رها کرد و به عنوان پیک موتورسیکلت مشغول کار شد تا بتواند هزینه های خودش و مادرش را تامین کند. او می گوید ناامیدی هایی را که این روزها در خیابان های استانبول تخلیه شده است درک می کند. سنل کان گفت: «آخرین کارمن پیشخدمتی در رستوران بود، اما رستوران ها به دلیل شیوع همه گیری کرونا تعطیل شده اند. کنار آمدن با این وضعیت غیرممکن است. چیزی باید تغییر کند.»