دیوان کیفری بین المللی در لاهه از امروز محاکمه علی محمد علی عبدالرحمن رهبر سابق شبه نظامیان موسوم به “جنجوید” را به اتهام ۳۱ مورد جنایت علیه بشریت و جنایات جنگی آغاز کرده است.
دادستانی دیوان کیفری بین المللی امروز شش ساعت فرصت خواهد داشت تا کیفرخواست علیه متهم را قرائت کند سپس اولین شاهد پرونده در برابر دادگاه حاضر خواهد شد که برای فردا برنامه ریزی شده است.
با وجود گذشت نزدیک به دو دهه پس از وقوع خشونت های گسترده در دارفور در کشور سودان، امروز اولین جلسه محاکمه یکی از متهمان این وقایع در دیوان کیفری بین‌المللی است. فعالان حقوق بشر سودانی بررسی این پرونده را “تاریخی” توصیف کرده‌اند.
علی محمدعلی عبدالرحمن رهبر سابق گروه شبه نظامیان “جنجوید” بوده که طرفدار دولت وقت سودان محسوب می‌شود و به ۳۱ مورد جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت متهم شده است.
آقای علی عبدالرحمن که در حال حاضر تنها متهمی از وقایع دارفور است که محاکمه می شود، پیش از این اتهامات وارده به خود را رد کرده است.
موساد محمدعلی، وکیل حقوق بشر سودانی، گفته امروز “روز مهمی برای قربانیان و بازماندگان در دارفور است که هرگز دست از مبارزه برنداشتند تا روزی را ببینند که چرخه معافیت از مجازات شکسته شود”.
او افزود: “امیدواریم محاکمه علیه عبدالرحمن مسئولیت جنایات هولناک، به ویژه جنایات جنسی، را که توسط او و شبه نظامیان تحت فرمانش انجام شده را روشن کند”.
در دارفور چه گذشت؟
در پایان دهه ۱۹۸۰ یک جنبش برتری جویانه عرب پا گرفت، که گفته می‌شد مورد حمایت معمر قذافی رهبر وقت لیبی بود. هویت سیاسی در دارفور موضوعی پیچیده و سیال است، ولی گروه‌هایی مانند “فور”ها، “زغاوه”ها و “ماسالیت”ها احساس می‌کردند که دولت جانب عرب‌ها را گرفته است.
در آوریل سال ۲۰۰۳، شورشی ها به فرودگاه الفاشر، پایتخت دارفور شمالی، حمله کردند. آغاز جنگ را معمولاً سال ۲۰۰۳ می‌دانند، با این حال جنبش های شورشی پیش از آن شکل گرفته بودند.
این حمله غافلگیرانه از مسیر صحرا – تاکتیکی که بعدها به شاخصه اصلی درگیری در دارفور بدل شد – بسیار موفقیت آمیز بود. شورشی ها هفت هواپیما را نابود کرده و فرمانده نیروی هوایی را دستگیر کردند.
پاسخ دولت سودان، متکی بر حمله هوایی و کمک از شبه نظامیان عرب به نام “جنجوید”ها بود که رهبر وقت آنها از امروز در لاهه محاکمه می شود.
آنها دهکده های فورها، زغاوه ها و ماسالیت ها را بمباران کردند و سوزاندند، غیرنظامیان را کشتند و به زنان تجاوز کردند.
طبق تخمین سازمان ملل در سال ۲۰۰۸، در سودان ۳۰۰ هزار نفر در نتیجه جنگ مرده‌اند، ولی دولت سودان این آمار را نمی‌پذیرد.
عمر حسن البشیر، رئیس جمهور وقت سودان، توسط دادگاه بین‌المللی کیفری و به اتهام نسل‌کشی، جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در دارفور، تحت تعقیب قرار دارد.
او متهم شده است که بر اقدام برای پاکسازی بخشی از جامعه فورها، زغاوه ها و ماسالیت ها نظارت کرده است.
آقای بشیر اولین رئیس دولت بر سر کار بود که توسط دادگاه بین‌المللی کیفری تحت تعقیب قرار گرفت. او دستگیر نشده است و به نظر نمی‌رسد که به زودی محاکمه شود.