دلیل تشدید کشمکش بین نتانیاهو و بنت، این است که آیا سیاست دولت پیشین اسرائیل باعث پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران شد؟ و آیا دولت جدید حاضر است «خطرات ناشی از احیای برجام» را بپذیرد؟

رسانه‌های اسرائیل روز چهارشنبه ۲۳ تیر گزارش دادند که نخست‌وزیران جدید و پیشین این کشور بر سر برنامه هسته‌ای ایران وارد یک جدال لفظی تند شده‌اند.

دلیل تشدید کشمکش آشکار میان بنیامین نتانیاهو با نفتالی بنت، این است که آیا سیاست دولت پیشین اسرائیل عملا باعث پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران شد؟ و آیا دولت جدید اسرائیل به خاطر کوتاه آمدن در برابر آمریکا، حاضر است «خطرات ناشی از احیای برجام» را بپذیرد؟

بنیامین نتانیاهو، که از ماه گذشته رهبر اپوزیسیون شده است، روز چهارشنبه ۲۳ تیرماه در مقاله‌ای نوشت که از سیاست دولت جدید در قبال بازگشت احتمالی آمریکا به برجام به سختی «متعجب» شده است.

او، یائیر لاپید وزیر خارجه و معمار تشکیل دولت نفتالی بنت را متهم کرد که در دیدار با مقامات آمریکا و سایر رهبران جهانی، با قاطعیت علیه احتمال بازگشت ایالات متحده به برجام موضع نگرفته است.

مقاله بنیامین نتانیاهو در روزنامه‌ «اسرائیل هیوم» که همواره به سختی از او و دولتش طرفداری می‌کرد، منتشر شده است. این روزنامه اکنون نظرات آقای نتانیاهو را به عنوان «رهبر اپوزیسیون» بازتاب می‌دهد.

رهبر اپوزیسیون اسرائیل قول دولت نفتالی بنت به آمریکا را در این زمینه که «اسرائیل در ارتباط با ایران، اقدامی نخواهد کرد که آمریکا را غافلگیر کند»، اشتباه دانسته است.

بنیامین نتانیاهو نوشته است «در صورت بازگشت آمریکا به برجام، آیا دیگر کسی فکر می‌کند که با اقدامات نظامی اسرائیل (علیه ایران) که برجام را به خطر بیندازد، موافقت خواهد کرد؟»

او این را نیز افزوده که «دوستان ما در داخل آمریکا از این‌که صدای اسرائیل در مخالفت با بازگشت واشینگتن به برجام دیگر به گوش نمی‌رسد، ابراز نگرانی کرده‌اند».

آقای نتانیاهو ننوشته است کدام «دوستان» در درون آمریکا خواهان بلند شدن صدای مخالف اسرائیل با بازگشت احتمالی دولت جو بایدن به برجام هستند.

اما وی افزوده است که «دولت سازشگر» گفته است: «مشکلات خود را با آمریکا در پشت درهای بسته مطرح می‌کنیم».

یائیر لاپید دو هفته پیش در دیدار با آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در نخستین ملاقات میان آن‌دو از زمان روی کار آمدن دولت جدید اسرائیل، گفت این دولت مسائلی را که با آمریکا بر سر آن‌ها اختلاف دارد، نه در کنفرانس‌های خبری، بلکه در مذاکرات به‌دور از جنجال و آرام، مطرح خواهد کرد.

بنیامین نتانیاهو در طول ۱۲ سال رهبری خود پیوسته بر خطر «ایران هسته‌ای» تاکید می‌کرد. او در ماه‌های پیش از کنار گذاشته شدن از قدرت، و در پی روی کارآمدن دولت جو بایدن، به آمریکا هشدار علنی می‌داد که نباید برجام را احیا کند.

آویو کوخاوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل، نیز به صراحت و ظاهرا به نیابت از بنیامین نتانیاهو گفته بود که بازگشت آمریکا به برجام، «یعنی جنگ اسرائیل» (با ایران).

اما به نوشته جروزالم پست، دفتر نخست‌وزیر جدید اسرائیل روز چهارشنبه تاکید کرد این سیاست بنیامین نتانیاهو بود که در ۱۲ سال اخیر، عملا به ایران امکان داد که به بالاترین حد پیشرفت در برنامه هسته‌ای برسد.

نفتالی بنت روز دوشنبه در یک نشست مجلس کشورش گفته بود که بنیامین نتانیاهو در مورد ایران «تنها غر زده» اما نتیجه عملی تمامی کارهای «نمایشی» او، پیشرفت خیره‌کننده برنامه هسته‌ای ایران بوده است.

یک مقام ارشد دفتر نخست‌وزیری اسرائیل نیز گفته است، «میراثی که نتانیاهو برای بنت» به جای گذاشته، این واقعیت است که ایران هفته گذشته به توان تولید صفحه فلزی سوخت اورانیوم غنی‌شده با غلظت ۲۰ درصد، موسوم به «سیلیساید» دست یافته است.

دفتر نخست‌وزیری اسرائیل افزوده است که بنیامین نتانیاهو «با لفاظی» و برگزاری نمایش‌های خبری، که هدف آن اثرگذاری بر انتخابات داخلی اسرائیل بود، ادعای مقابله با برنامه اتمی ایران را داشت اما نتیجه آن «یک شکست فاحش» بود.

در این میان، تایمز اسرائیل روز ۲۲ تیر فاش کرد که مشاور جدید امنیت ملی اسرائیل در ارتباط با برجام موضعی کاملا متفاوت با بنیامین نتانیاهو و تیم او داشته است.

بر اساس این گزارش، ایال خولاطا، که نفتالی بنت این هفته او را به عنوان مشاور امنیت ملی دولت خود معرفی کرد، در سال ۱۳۹۴ که برجام امضا شد، از جمله مهره‌های امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل بود که وجود برجام را برای اسرائیل «کم‌ضرر» عنوان کرده بود.

دکتر خولاطا، ۴۵ ساله، این هفته به جای مئیر بن‌شبات، که مشاور امنیت ملی در زمان بنیامین نتانیاهو بود، معرفی شد.

هنوز معلوم نیست موضع‌گیری‌های پیشین این مهره ارشد پیشین موساد، در قبال مسائل آتی مرتبط با سیاست اسرائیل در قبال ایران، چه اثری داشته باشد.