روزنامه اعتماد چاپ تهران جمعه اول مرداد به نقل از یک منبع آگاه نوشته است که ایران از عربستان برای حضور در این مراسم تحلیف ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری منتخب جمهوری اسلامی، دعوت کرده است و به «نظر میرسد عربستانیها هم نظر موافق خود را اعلام کرده باشند.»
این منبع مطلع که هویتش اعلام نشده اضافه کرده است: «با توجه به حلوفصل تمامی موارد اختلافی دوجانبه هر لحظه امکان اعلام بهبود روابط تهران و ریاض و بازگشایی سفارتخانهها وجود دارد.»
هنوز عربستان سعودی به این گزارش واکنش نشان نداده است. اما طی ماههای گذشته مذاکراتی بین ایران و عربستان برای حل اختلافات در جریان بوده است.
به دنبال حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد در دیماه ۹۴ توسط «نیروهای بسیجی یا جوانان اصولگرا»، ریاض روابط خود را با تهران قطع کرد. روابط دو کشور در سالهای اخیر، به دنبال تشدید درگیریها در عراق، سوریه لبنان و یمن و همچنین افزایش رقابتهای منطقهای بین دو کشور تیرهوتار شده است.
این منبع مطلع همچنین به روزنامه اعتماد گفته است: «در حال حاضر مذاکرات در پایتختهای برخی از کشورهای عربی در جریان است و بیشتر موارد اختلافی نه در مورد مناسبات ایران و عربستان بلکه در رابطه با وضعیت کشورهای یمن، لبنان و عراق است.»
ابتدا روزنامه فاینشنال تایمز گزارش داد که مقامات ارشد امنیتی ایران و عربستان ۲۰ فروردین در بغداد دیدار کردند، اما مذاکرات آنها به نتیجهای نرسید.
خبرگزاری فرانسه نیز در گزارشی نوشته بود، مذاکرات بین ایران و عربستان در بغداد با حمایت مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق به طور مخفی برگزار شد.
روزنامه نیویورکتایمز هم ۱۱ اردیبهشت با انتشار گزارشی، از قول «مقامهایی که نخواستند نامشان فاش شود» نوشت که دو کشور توافق کردهاند دور دوم گفتوگوها «در ماه مه و احتمالا در سطح سفرا» برگزار شود.
در ادامه واکنش به خبر مذاکرات دو کشور، رائد بن خالد قرملی، مسئول سیاستگذاری وزارت خارجه عربستان سعودی ۱۷ اردیبهشت ضمن تایید مذاکرات بین تهران و ریاض گفته بود، هدف مذاکرات آن کشور با ایران کاهش تنشهای منطقهای است ولی هنوز نمیتوان در مورد نتایج این مذاکرات قضاوت کرد.
مذاکرات نخست وزیر عراق
این منبع مطلع همچنین به روزنامه اعتماد گفته است: «براساس شنیدهها خوشبختانه گفتوگوهای تهران و ریاض وارد فضای سیاسی نشده و در رویه قابل قبولی پیش میرود، پس امکان از سرگیری مجدد مناسبات وجود دارد.»
این منبع اضافه کرده است: نخستوزیر عراق هفته آینده به واشنگتن سفر میکند و «بهبود روابط ایران و سعودی یکی از موارد احتمالی گفتوگوی او با جو بایدن خواهد بود، اما با این حال باید دید که اوضاع به چه صورتی به پیش میرود.»
عربستان و ایران در یک دهه گذشته در دو سوی درگیریها در منطقه خاورمیانه بودهاند. در سوریه، ایران از حکومت بشار اسد حمایت کرده است و عربستان سعودی از مخالفان آن حمایت میکرد.
در جنگ یمن نیز ایران از شبه نظامیان حوثی حمایت میکند و عربستان به حمایت از دولت قانونی یمن از مارس ۲۰۱۵ با همکاری یک ائتلاف نظامی به رهبر عربستان وارد جنگ با حوثیها شده است.