در پی نشست نمایندگان آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه – پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل – در روز چهارشنبه که به بررسی اوضاع افغانستان اختصاص داشت، اعلام شد که این کشورها از تشکیل دولت فراگیر در افغانستان حمایت می‌کنند. این نشست در حاشیه اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحده برگزار شد.
چین و روسیه عقب‌نشینی شتابزده آمریکا از افغانستان در ماه گذشته را شکست ایالات متحده توصیف کردند و گام‌هایی را برای همکاری با حکومت طالبان برداشته‌اند اما تا کنون هیچ کشوری این حکومت را به رسمیت نشناخته است.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، پس از این نشست گفت که همه قدرت‌های عضو شورای امنیت خواهان “یک افغانستان صلح‌آمیز و باثبات هستند که در آن کمک‌های بشردوستانه بتواند بدون مشکل و بدون تبعیض توزیع شود.”
او گفت این کشورها “به دنبال افغانستانی هستند که حقوق زنان و دختران در آن رعایت شود، افغانستانی که پناهگاه تروریسم نباشد، افغانستانی با دولتی فراگیر که نماینده تمام اقشار مردم باشد.
در نشست روز گذشته، وزیران امور خارجه آمریکا، بریتانیا، روسیه و فرانسه حضور داشتند اما همتای چینی آنان از طریق ارتباط اینترنتی و تنها به مدت یک ساعت در این نشست شرکت کرد.
این جلسه به دعوت لیز تراس، وزیر خارجه بریتانیا برگزار شد که کشورش هماهنگی اعضای دایم را برعهده دارد.
یک مقام آمریکایی گفتگوهای شرکت کنندگان را “”سازنده” و با “همگرایی زیاد” توصیف کرد و گفت که وزیران خارجه شرکت کننده تاکید داشتند که طالبان باید به حقوق زنان و دختران احترام بگذارند.
این مقام آمریکایی گفت: “فکر نمی‌کنم هیچکس، از جمله چینی‌ها، از ترکیب دولت موقت طالبان راضی باشد.”
ژانگ جون، سفیر چین در سازمان ملل، در گفتگو با خبرگزاری فرانسه تایید کرد که پنج قدرت جهانی خواستار تشکیل یک دولت فراگیر در افغانستان هستند و افزود “در این مورد وحدت نظر وجود دارد.”
چین پیشتر از ایالات متحده به دلیل مسدود کردن میلیاردها دلار دارایی‌های افغانستان انتقاد کرده بود اما قطعا مایل نیست که کشور همسایه به پایگاه گروه‌های اسلامگرا تبدیل شود.
شی جین‌پینگ، رئیس جمهور چین، در نشست هفته گذشته گروه منطقه‌ای شانگهای، که تحت رهبری روسیه و چین است، گفت که “طرف‌های مربوطه” در افغانستان باید تروریسم را ریشه‌کن کنند و افزود که کشورش آماده کمک بیشتر به افغانستان است.
ولادیمیر پوتین ، رئیس جمهور روسیه هم در سخنرانی خود در همان اجلاس گفت که روسیه باید با دولت طالبان همکاری کند و قدرت‌های جهانی باید رفع توقیف دارایی‌های افغانستان را در نظر بگیرند.
مساله افغانستان در نشست مجازی کشورهای گروه ۲۰ هم از جمله قطر در آن شرکت داشت مطرح شد. قطر مرکز دیپلماسی طالبان بوده است.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، در این نشست که آنهم در حاشیه اجلاس مجمع عمومی برگزار شد، نسبت به ترکیب دولت موقت اسلامگرایان در افغانستان که تنها شامل افراد طالبان است، هیچ زنی در آن عضویت ندارد و تعدادی از اعضای آن در فهرست سیاه تروریستی هستند، ابراز نگرانی کرد.
آقای ماس گفت که تشکیل چنین دولتی “یک اشتباه تاکتیکی” از سوی طالبان بوده و تعامل کشورهای غربی با آنها را دشوارتر می‌کند.
او بر لزوم اتخاذ موضعی واحد از سوی کشورهای مختلف نسبت به افغانستان تاکید نهاد و افزود: “مهم است که طالبان این سخن را از همه ما بشنوند و ما هم باید در مورد ضوابط و معیارهای اساسی که پیش شرط تعامل با آنان است با یک صدا صحبت کنیم.”
طالبان درخواست کرده‌اند به عنوان دولت افغانستان نماینده آنها در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کند اما ایالات متحده، که در کمیته بررسی اعتبار نمایندگان کشورهای عضو سازمان عضویت دارد، گفته است که تا قبل از پایان اجلاس مجمع عمومی در اوایل هفته آینده تصمیمی در این زمینه گرفته نخواهد شد.
کمیته بررسی اعتبار در مواردی که شناسایی دولت‌های خارجی به عنوان نماینده کشورهایشان در سازمان ملل مورد تردید باشد، به بررسی و تصمیم‌گیری در این مورد می‌پردازد.