عبدالقدیر خان که به پدر “بمب هستهای پاکستان” معروف است، در هشتاد و پنج سالگی درگذشت. تلویزیون دولتی پاکستان گفته که او پس از انتقال به بیمارستان به دلیل مشکلات ریوی درگذشته است.
عبدالقدیر خان در کشورش بعنوان یک قهرمان ملی شناخته میشود، زیرا در سال ۱۹۹۸ پاکستان را بعنوان تنها کشور مسلمان صاحب سلاح هستهای کرد.
با این حال از نظر غرب به دلیل انتقال دانش هستهای به برخی از کشورها از جمله ایران و کره شمالی بدنام بود.
منتقدان، او را بزرگترین اشاعه دهنده دانش سلاح هستهای در تمام دورانها خواندهاند.
عمران خان، نخست وزیر گفته است که پاکستان یک “نماد ملی” را از دست داده است.
آقای خان در توییتی گفته: “ملت به او علاقه داشت به این دلیل که درتبدیل ما به کشوری دارای سلاح هستهای مشارکت داشت.”
عارف علوی، رئیس جمهور پاکستان هم در توییتی گفته : “از درگذشت دکتر عبدالقدیر خان که شخصا از سال ۱۹۸۲ می شناختمش، بسیار ناراحت هستم.”
عبدالقدیر خان در راه اندازی اولین نیروگاه غنی سازی هستهای پاکستان در کهوته در نزدیکی اسلام آباد نقش داشت. پاکستان تا سال ۱۹۹۸ اولین آزمایشهای هستهای خود را انجام داد.
کمی پس از آزمایشهای مشابه در هند، دانش فناوری هستهای دکتر خان به ثبت پاکستان به عنوان هفتمین قدرت هستهای جهان کمک کرد که این باعث “نشاط ملی”در این کشور شد.
اما او بعدا متهم شد که بطور غیرقانونی فناوری هستهای در اختیار کشورهایی مانند لیبی، ایران و کره شمالی قرار داده است.
آقای خان پس از اعترافات تلویزیونی سال ۲۰۰۴، که در آن به انتقال اسرار اتمی به برخی کشورها اقرار کرد به حبس خانگی محکوم شد و در منطقه ای دیپلماتیک در حومه اسلامآباد، تحت حفاظت پلیس زندگی می کرد.
ایالات متحده و بسیاری از کشورها، اقدامات او را محکوم کرده و گفته بودند که وی نقش اساسی در شکل دادن به یک شبکه بین المللی گسترش سلاحهای هستهای داشته است.
موضوع فعالیتهای هستهای عبدالقدیر خان هنگامی علنی شد که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سیا، در سال ۲۰۰۴ در گزارشی که درباره فعالیتهای او به کنگره این کشور ارائه کرد، مدعی شد طرحها و مواد تسلیحاتی که شبکه تحت نظارت او در اختیار ایران گذاشت پیشرفته تر از آن است که تاکنون تصور میشد.
پرویز مشرف، رئیس جمهور وقت پاکستان هرگونه دخالت دولت خود در فعالیتهای عبدالقدیر خان را رد کرده بود و مقامات رسمی پاکستان در آن زمان اعلام کردند که شبکه مورد نظر آمریکا کاملا منحل شده است.
عبدالقدیرخان در سال ۲۰۰۶ به سرطان پروستات مبتلا شد که توانست از این بیماری بهبود پیدا کند.
در فوریه ۲۰۰۹ دادگاه عالی اسلامآباد، حکم حبس خانگی او را لغو کرد، اما فعالیت هایش بشدت تحت نظر قرار داشت.