اتحادیه اروپا اعلام کرد که هیچ قرار ملاقاتی با علی باقری، معاون سیاسی وزیر امور خارجۀ ایران، برای روز پنجشنبه در بروکسل در نظر نگرفته است. دیروز یکشنبه برخی نمایندگان مجلس اسلامی ایران به نقل از حسین امیرعبداللهیان اعلام کردند که ایران قصد دارد پنجشنبه آینده مذاکرات اتمی خود را در بروکسل از سربگیرد. پیشتر جوزپ بورل، نمایندۀ سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا، نیز آمادگی خود را برای ملاقات با نمایندگان ایران اعلام کرده بود.
امروز دوشنبه هجدهم اکتبر سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجۀ ایران، ناگهان گفت که هدف از ملاقات روز پنجشنبه با نمایندگی سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا ازسرگیری مذاکرات اتمی نیست، بلکه گفتگو بر سر شرایط ازسرگیری این مذاکرات است و به همین منظور قرار است علی باقری عازم بروکسل شود. ساعتی بعد سخنگوی سیاست خارجی اتحادیۀ اروپا در واکنش به خبر سفر علی باقری به بروکسل گفت : اتحادیۀ اروپا هیچ جلسه ای با علی باقری برای پنجشنبه آینده در نظر نگرفته است و فعلاً نمی تواند تأئید کند که چنین جلسه ای کی و کجا برگزار خواهد شد.
دیروز یکشنبه هفدهم اکتبر نجم الدین موسوی، سخنگوی هیئت رئیسۀ مجلس شورای اسلامی ایران، تلویحاً اعتراف کرد که جمهوری اسلامی ایران هنوز روشن نمی داند که در مذاکرات احتمالی وین از چه الگویی پیروی کند. به گفتۀ سخنگوی هیئت رئیسۀ مجلس شورای اسلامی موضوع این مذاکرات در نشست غیرعلنی دیروز مجلس نیز مطرح و قرار شد “با همکاری دولت، مجلس و دستگاههای ذیربط از جمله شورای عالی امنیت ملی” “بهترین الگو” بر اساس “سیاستهای ابلاغی رهبر ” جمهوری اسلامی بررسی و در مذاکرات آینده پیش برده شود.
همزمان، اما، محمد مرندی که ایرنا، خبرگزاری دولت، با او به عنوان “تحلیلگر مسائل آمریکا” گفتگو کرد، اظهار داشت که اروپاییها و آمریکاییها خواستار یک توافق تازه هستهای فراتر از توافق سال ٢٠١٥ موسوم به برجام هستند و در تلاشند “که ایران توافق جدیدی را بپذیرد که بر اساس آن هم برخی مفاد توافق قبلی تغییر یافته و طولانیتر شود و هم به مذاکرات منطقهای و موشکی گره بخورد.” محمد مرندی در ادامه افزود که حکومت “ایران تاکنون مقابل این خواسته مقاومت کرده و آن را نپذیرفته است.”
تحلیلگر ایرنا معتقد است که اروپا و آمریکا نخواهند توانست چنین توافقی را به حکومت ایران تحمیل کنند، چون به گمان او “دست شان خالی است”. تحلیلگر ایرنا در توضیح این نظر گفته است : “آمریکاییها از افغانستان عقب نشینی کرده و در تلاشند تا حضور خود را در خاورمیانه کاهش داده و بیشتر بر چین و رویارویی با آن متمرکز شوند.” این امر به گفتۀ تحلیلگر خبرگزاری دولت مستلزم آن است که آمریکا “هزینههای خود را در غرب آسیا کاهش دهد” که به گمان او شامل “کاهش و کنترل تنش و تقابل با ایران” می شود.
این فرضیات کارشناس ایرنا را به این نتیجه رسانده که “غربیها نیازمند توافق با ایران هستند”. محمد مرندی تلویحاً گفته است که ایران می تواند از طریق ایجاد بی ثباتی در عراق باعث افزایش قیمت نفت بشود که به گفتۀ او برای اقتصاد اروپا خطرناک است. او گفته است : “ایران می داند احتمال افزایش قیمت نفت و بی ثباتی در عراق تا چه اندازه برای اروپاییها خطرناک است.”
تحلیلگر ایرنا سپس گفته است که این موارد نیز به انریکه مورا، فرستادۀ ویژه اروپا، در جریان سفر اخیر وی به تهران از جانب جمهوری اسلامی “یادآوری” و در نهایت صریحاً به او گفته شد که “تنها راه احیای توافق هستهای” (برجام) رفع کلیه تحریمها و “صرف نظر کردن از زیاده خواهی و حتی پرداخت غرامت به ایران است.”
محمد مرندی سه کشور اروپایی امضاءکنندۀ برجام را در مقابل آمریکا بی اراده و در عین حال منافعجو توصیف کرده و گفته است : “انتظار ایران از اتحادیۀ اروپا این است که آنها به فکر منافع خودشان باشند. آنها در این سالها قربانی سیاستهای آمریکا شدند.” با این حال، محمد مرندی در پایان گفته است که او گمان نمیکند که اروپا و آمریکا اراده ای برای دست برداشتن از زیادهخواهیهای خود داشته باشند. در هر حال، به نظر می رسد که لغو ملاقات علی باقری در بروکسل حاوی این پیام از سوی اروپا است که فرضیات تهران لزوماً درست نیستند.