رئیس جمهوری ایران میگوید دولت با کارشناسان داخل و خارج از دولت پیرامون تکنرخی شدن ارز مذاکره میکند، اما این کار با «غافلگیر کردن مردم» توام نخواهد بود و سعی خواهد شد تبعات اقتصادی آن مهار شود.
ابراهیم رئیسی شامگاه دوشنبه ۲۶ مهرماه در یک گفتوگوی زنده تلویزیونی گفت همه میدانند که ارز دولتی با فساد و رانت همراه بوده و مزایای آن به جیب «چند دلال» رفته و در سفره مردم ظاهر نشده است.
او با اینحال گفت که لازم است تصمیمگیری درباره تکنرخی شدن ارز با همراهی مردم باشد، نه غافلگیر کردن آنها.
قیمت ارز دولتی یا رسمی هم اکنون ۴۲۰۰ تومان است، اما نرخ ارز در بازار آزاد ایران بالای ۲۷ هزار تومان است.
بنابر آمارهای رسمی، بانک مرکزی در سال گذشته خورشیدی ۱۱ میلیارد دلار ارز به نرخ رسمی برای واردات کالاهای اساسی اختصاص داده که معادل یک سوم کل واردات کشور بوده است، اما نرخ تورم کماکان صعودی بوده و در شهریورماه امسال به نزدیک ۴۹ درصد رسیده است.
تورم اقلام خوراکی در شهریورماه نیز رکورد زده است.
رئیسجمهوری ایران در ادامه گفت ما در «وقت مناسب»، مراتب را به اطلاع مردم خواهیم رساند.
آقای رئیسی مسئله معیشت مردم، کنترل تورم و گرانی در جامعه را جزو اولویتهای دولت خود معرفی کرد، اما گفت تورم کنونی نتیجه تصمیمات گذشته است.
او مدعی شد که دولت سیزدهم از بانک مرکزی قرض نگرفته است.
بانک مرکزی ایران هنوز گزارش شهریورماه را منتشر نکرده است اما آمارهای مردادماه، آخرین روزهای دولت روحانی، نشان میدهد که بدهی دولتی به بانک مرکزی نسبت به مرداد ۹۹ حدود ۵۰ درصد افزایش یافته است.
رئیسجمهوری ایران در ادامه گفت باید کسر بودجه را جبران کنیم اما استقراض از بانک مرکزی تورمزا است.
وی مدعی شد که بودجه ۱۴۰۱ باید بدون کسری و واقعی بسته شود.
آقای رئیسی گفت: «من اگر بگویم وضع خزانه در زمان تحویل دولت روحانی چگونه بود، شاید بگویند گله میکنم، اما از وضعیت تورم، کسری بودجه و تعهدات دولتی مشخص است که وضعیت به چه شکل است».
تاکنون مقامات دولتی و نمایندگان مجلس هشدارهای زیادی درباره کسری هنگفت بودجه از ۳۰ درصد تا ۵۰ درصد دادهاند. طی دو سال گذشته نیز یک سوم بودجه دولت با استقراض تامین شده است.
تحریمهای آمریکا یکی از عوامل اصلی بحران اقتصادی ایران است.
آقای رئیسی درباره مذاکرات هستهای با قدرتهای جهانی گفت که دولت سیزدهم نسبت به مذاکرات جدی است، اما طرف مقابل نیز باید جدی باشد.
مذاکرات هستهای از خردادماه امسال متوقف شده و دولت رئیسی هنوز اعلام نکرده که در چه تاریخی آماده از سرگیری مذاکرات هستهای و با چه شرایطی است.
آمریکا هشدار داده است گسترش برنامه هستهای ایران و تعلل این کشور برای بازگشت به برجام شاید به مرحلهای برسد که مذاکره برای احیای برجام دیگر توجیهی نداشته باشد.
کشورهای غربی میگویند نمیتوانند تا ابد منتظر بازگشت ایران به میز مذاکرات باشند.
اخیرا گزارشی از برآورد سازمان برنامه و بودجه دولت روحانی منتشر شده که میگوید تا سال ۲۰۲۶ در صورت ادامه تحریمها، نرخ دلار به ۲۸۴ هزار تومان اوج خواهد گرفت و متوسط تورم سالانه نیز ۵۴ درصد خواهد بود.
گزارش یاد شده میگوید تا سال ۱۴۰۳ میزان بدهیهای دولتی به نصف تولید ناخالص داخلی میرسد و بدین ترتیب، دولت در آستانه ورشکستگی قرار میگیرد و در صورت ادامه تحریمها، نسبت بدهی دولتی به تولید ناخالص داخلی تا حدود ۱۵۰ درصد اوج خواهد گرفت.
این گزارش میگوید در سال جاری خورشیدی این نسبت حدود ۳۰ درصد است.
آقای رئیسی در ادامه نسبت به تبعات اقتصادی عضویت ایران در سازمان شانگهای اظهار امیدواری کرد و درباره سیاست تهران درباره افغانستان نیز گفت که ایران اعلام کرده است حامی تشکیل دولت فراگیر در این کشور است.
او بدون نام بردن از گروه طالبان گفت از رهبران افغانستان میخواهیم که جلو گروه خلافت اسلامی موسوم به داعش در این کشور گرفته شود.
طی هفتههای گذشته شاخه خراسان گروه داعش دو حمله انتحاری در مساجد شیعیان در قندهار و قندوز افغانستان انجام داده که منجر به کشته شدن دهها نفر شده است. ایران این حملات را به شدت محکوم کرده است.