آنیکن هویتفلد، وزیر امور خارجه نروژ در پایان گفتگوهای سه روزه طالبان با نمایندگان آمریکا و اروپا در اسلو گفت تسهیل گفتگوهایی از این دست “به هیچ وجه” به معنای مشروعیت بخشیدن به حاکمان فعلی در افغانستان نیست و نشان‍‌دهنده “هیچ تغییری” در سیاست نروژ نیست.
به گفته او نروژ سال‌هاست که با طالبان گفتگو می‌کند.
در بیانیه جمع بندی که وزارت خارجه ناروی/نروژ پس از پایان این نشست‌ها منتشر کرده است، آمده که “مذاکرات در اسلو در پاسخ به درخواست تعدادی از نهادهای افغان و با مشورت متحدان غربی صورت گرفت.”
در روزهای گذشته گروه‌هایی از مهاجران افغانستان در کشورهای مختلف غربی علیه این نشست گردهمایی‌های اعتراضی برپا کردند.
وزارت خارجه طالبان نیز امروز (چهارشنبه، ۶ دلو/بهمن) بیانیه‌ای پس از پایان گفتگوهای اسلو نشر کرده است که در آن آمده که در جلسات “رو در رو” در اسلو، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان “دستاوردهای پنج ماه اخیر، سیاست‌های تازه و برنامه‌های آینده” این گروه را به نمایندگان آمریکا و اروپا تشریح کرد.
هیأت طالبان از دولت نروژ به خاطر میزبانی این گفتگوها ابراز تشکر کرده و خواستار آزادسازی دارایی مسدود شده افغانستان از سوی آمریکا و دیگر کشورها و تداوم کمک‌های بشری به این کشور شده است.
در بیانیه آمده که “با مقامات ارشد خزانه‌داری امریکا پیرامون پول منجمد، تحریم‌های اقتصادی، کمک‌های بشردوستانه و تسریع فعالیت‌های اقتصادی به‌منظور رفع محدودیت‌ها بالای معاملات بانکی و جریان آزاد پول گفتگوهای جدی و مؤثر انجام شد.”
وزیر خارجه نروژ اما گفته است که “می‌دانیم که طالبان فعالانه از منافع خود دفاع خواهند کرد و به دنبال مشروعیت هستند. یکی از دلایلی که من به عنوان وزیر امور خارجه با آنها ملاقات نکردم همین است.”
او گفت: ما خواسته‌های روشنی را مطرح کرده‌ایم و اکنون باید منتظر ماند و دید که آیا طالبان به گفته‌های خود عمل می‌کنند یا خیر. یکی از اصول کلیدی پشتوانه تلاش‌های صلح و آشتی نروژ، تمایل به گفتگو با همه طرف‌ها است.
در این بیانیه بیشتر سخنان آنیکن هویتفلد وزیر امور خارجه نقل شده است. خانم هویتفلد گفته است: رو در رو، در یک مکان امن، پیام روشنی به طالبان داده شد که “گرفتن مشروعیت باید از خود افغان‌ها باشد، و این مستلزم آشتی و شکلی فراگیرتر از حکومت است.”
او تاکید کرد که تنها گفتگوهای چند روزه وضعیت افغانستان را تغییر نمی‌دهد. آشتی بین افغان‌ها و ایجاد چارچوبی برای افزایش تعامل غرب با طالبان زمان می‌برد.
خانم هویتفلد افزود:”اما گفتگوها به صورت موجی اثرگذار خواهند بود…به طالبان خاطر نشان می‌شود که برای ساختن یک افغانستان باثبات، فراگیر بودن ضروری است.”
طالبان نیز خواستار ادامه گفتگوهایی مانند نشست اسلو برای “حل مسایل و همکاری نزدیکتر” شده است.
گفتگوهای رودر روی زنان با طالبان در اسلو
وزیر خارجه نروژ در دیدار با فعالان زن در جلسه اسلو گفته است که این زنان “برای اولین بار از زمانی که طالبان قدرت را به دست گرفتند، رو در رو با طالبان نشستند. آنها دیدگاه‌های خود را در مورد وضعیت وخیم پیش روی افغان‌ها، حقوق زنان و دختران و آینده کشورشان مطرح کردند.”
روز یکشنبه ۲۳ جنوری/ژانویه نشستی هم بین هیات طالبان و شماری از افغان‌ها با پیشینه‌های مختلف شامل رهبران زن، روزنامه نگاران و افرادی که برای حفظ حقوق بشر و رسیدگی به مسائل بشردوستانه تلاش می‌کردند، برگزار شده بود.
دیدار طالبان با نمایندگان آمریکا و اروپا
روز دوشنبه ۲۴ جنوری/ژانویه، دیدارهایی بین طالبان و نمایندگان ویژه برای افغانستان از نروژ، آمریکا و سایر کشورهای غربی برگزار شد.
نمایندگان غربی همچنین با شرکت کنندگان جامعه مدنی افغانستان نیز دیدار کردند.
خانم هویتفلد گفت: “نشست‌های اینجا در اسلو فرصت خوبی برای کشورهای غربی مانند نروژ، فرانسه، بریتانیا، ایتالیا، آلمان و آمریکا و همچنین اتحادیه اروپا فراهم کرد تا آنچه را که از طالبان انتظار دارند روشن کنند.”
او افزود “اگر می‌خواهیم به مردم کمک کنیم و از یک بحران انسانی بدتر جلوگیری کنیم، باید با مسئولان دوفاکتو (طالبان) در این کشور گفتگو کنیم.”
افغانستان با خشکسالی، همه‌گیری کرونا، فروپاشی اقتصادی و اثرات سال‌ها درگیری دست و پنجه نرم می‌کند، حدود ۲۴ میلیون نفر با ناامنی غذایی حاد روبرو هستند.
بر اساس برآوردهای سازمان ملل متحد، بیش از نیمی از جمعیت در زمستان امسال با قحطی مواجه خواهند شد و ۹۷ درصد از جمعیت ممکن است امسال زیر خط فقر قرار گیرند. یک میلیون کودک ممکن است از گرسنگی بمیرند.
وزیر خارجه نروژ گفته است: “ما باید از فروپاشی خدمات اساسی مانند بهداشت و آموزش جلوگیری کنیم. باید از معیشت خانواده‌ها و مردم حمایت کنیم، به این ترتیب، شمار تعداد افرادی را که به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند کاهش پیدا می‌کند.”
سازمان‌های امدادرسانی بشردوستانه نروژی نیز با طالبان دیدار کردند، که به گفته خانم هویتفلد “دانش گسترده‌ای” در زمینه کمک رسانی بشردوستانه دارند.
پاسخ به منتقدان؛ “چرا طالبان را به اروپا دعوت کردید؟“
وزیر خارجه نروژ در پاسخ به انتقادهای که درمورد دعوت از طالبان به اروپا شده گفته است که “درک می‌کنیم که چنین دیداری واکنش‌هایی را برمی‌انگیزد و من کاملاً درک می‌کنم که بسیاری از مردم به سختی قبول می‌کنند که ما این جلسات را در نروژ برگزار کنیم. به خصوص کسانی که عزیزانشان را در افغانستان از دست داده اند.”
او افزود که هفته گذشته، یک هیات نروژی برای گفتگو در مورد وضعیت وخیم انسانی در این کشور به کابل سفر کرد.
از زمانی که طالبان در آگوست/اوت سال گذشته میلادی قدرت را در این کشور به دست گرفت، برای اولین بار نمایندگانی از نهادهای مدنی افغانستان با طالبان ملاقات کردند که به گفته خانم هویتفلد “به دلایل امنیتی، چنین جلساتی نمی‌تواند در افغانستان برگزار شود.”
بیانیه‌ای مشترکی ازسوی هیات طالبان و جامعه مدنی افغانستان نیز منتشر شده است که بر ادامه گفتگوهایی مانند نشست اسلو تاکید کرده‌اند.