مشاور ارشد رهبر جمهوری اسلامی و رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران روز یک‌شنبه ۲۶ تیرماه در مصاحبه با «الجزیره» اذعان کرد که تهران، از «توانایی‌های فنی لازم برای ساخت بمب هسته‌ای» برخوردار است اما «فعلاً» تصمیمی برای این اقدام ندارد.
کمال خرازی با بیان این‌که این موضوع «بر هیچ‌کس پوشیده نیست» تصریح کرد که ایران قادر است تنها ظرف چند روز «میزان غنی‌سازی اورانیوم را از ۲۰ درصد به ۶۰ درصد» و حتی «به ۹۰ درصد نیز» برساند.
گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان می‌دهد که ایران تاکنون در سطوح ۳.۶ درصد، ۲۰ درصد و ۶۰ درصد اقدام به غنی‌سازی اورانیوم کرده و اگر به سطح ۹۰ درصد برساند، قابلیت تولید بمب هسته‌ای را خواهد داشت.
بر اساس تازه‌ترین گزارش محرمانه این نهاد بین‌المللی که روز ۱۸ تیر در رسانه‌های آمریکایی منتشر شد، ایران استفاده از سانتریفیوژهای پیشرفته در تاسیسات اتمی فردو را آغاز کرده و در صدد است تا غنی‌سازی اورانیوم را تشدید کند.
مشاور علی خامنه‌ای در بخش دیگری از مصاحبه با الجزیره، آژانس را متهم کرد که به دلیل عدم رعایت «انصاف و استقلال» حل اختلافات را دشوار کرده است.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۱۸ خرداد با اکثریت آراء قطعنامه‌ای را علیه ایران به تصویب رساند که در آن از عدم همکاری تهران با این نهاد انتقاد شده است.
ایران بلافاصله در پاسخ به قطعنامه انتقادی شورای حکام اقدامات تلافی‌جویانه در پیش گرفت، از جمله خاموش کردن دوربین‌های نظارتی آژانس در شماری از تاسیسات هسته‌ای کشور و همچنین آغاز روند نصب سانتریفوژهای پیشرفته.
ایران متهم است که به سوالات آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت شده در سه مکان هسته‌ای اعلام نشده خود پاسخ نداده است.
اقدامات ایران در سرپیچی از تعهدات خود در چارچوب برجام در شرایطی است که علاوه‌بر قطعنامه صادر شده، آخرین دور از مذاکرات احیای این توافق هسته‌ای که هشتم تیر و بعد از چهار ماه وقفه در دوحه قطر برگزار شد، به «شکست» انجامید.
در همین زمینه، کمال خرازی در مصاحبه با الجزیره یادآور شد که آمریکا تضمین‌های مورد نظر ایران برای حفظ توافق هسته‌ای را نداده است و «این امر هرگونه توافق را از بین می‌برد».
به گفته مقام‌های آمریکایی، جمهوری اسلامی دو شرط «فرابرجامی» را در روند مذاکرات و در حالی‌که توافق نهایی در مذاکرات وین روی میز آماده بود، مطرح کرده است که یکی حذف سپاه پاسداران از فهرست سازمان‌های تروریستی ایالات متحده است و دیگری، دریافت تضمین از واشینگتن با هدف پایبندی دولت‌های بعدی آمریکا به توافق هسته‌ای.
دولت جو بایدن صراحتاً اعلام کرده است که حاضر به حذف سپاه از فهرست سیاه نیست و در ضمن، نمی‌تواند در مورد عدم خروج دولت‌های آتی آمریکا از برجام و ماندگاری توافق هسته‌ای به تهران تضمین بدهد.
در همین زمینه، رئیس جمهوری آمریکا در نشست جده به متحدان عرب خود اطمینان داد که دولت او هم‌زمان که «به همکاری نزدیک» با این کشورها برای مقابله با «تهدیدات منطقه‌ای» جمهوری اسلامی ادامه می‌دهد، سیاست دیپلماسی برای بازگرداندن محدودیت‌های برنامه هسته‌ای تهران را نیز دنبال می‌‌کند و اجازه نمی‌دهد که ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند.
اعلام آمادگی تهران برای ازسرگیری روابط عادی با ریاض
مشاور ارشد علی خامنه‌ای در بخش دیگری از اظهارات خود گفت که ایران آماده گفت‌وگو و از سرگیری روابط عادی با عربستان سعودی است.
آقای خرازی افزود که «ما آمادگی کامل خود را برای انجام گفت‌وگوهای منطقه‌ای اعلام کرده‌ایم و کشورهای عربستان، ترکیه، مصر، قطر و غیره را به برگزاری گفت‌وگوی منطقه‌ای دعوت می‌کنیم».
او ضمناً تاکید کرد که جمهوری اسلامی هرگز بر سر برنامه موشکی و سیاست منطقه‌ای خود، آن‌گونه که غرب و متحدانش در خاورمیانه خواسته‌اند، مذاکره نخواهد کرد «زیرا این امر به معنای تسلیم شدن است».
پیشتر سران کشورهای عربی در جریان آخرین روز از سفر منطقه‌ای جو بایدن و پس از برگزاری نشست امنیتی جده، در بیانیه‌ای مشترک بار دیگر از ایران خواسته بودند با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای منطقه همکاری کند.
گفت‌وگوها بین ایران و عربستان سعودی به میزبانی عراق پس از پنج دور مذاکره در اردیبهشت‌ماه امسال و در پی بالا گرفتن تنش‌ها در منطقه متوقف مانده است.
عربستان سعودی به همراه دیگر کشورهای عرب حوزه خلیج فارس مدت‌هاست که می‌گویند جمهوری اسلامی باید اقدامات «مخرب خود» از طریق حمایت مالی و نظامی از شبکه شبه‌نظامیان نیابتی خود در سراسر خاورمیانه، از جمله در کشورهایی مانند یمن، عراق، لبنان و سوریه را متوقف کند.
ایران برای «مقابله به مثل» با اسرائیل آماده است
کمال خرازی همچنین در پاسخ به اظهارات مقام‌های اسرائیلی در مورد «حق آزادی عمل» برای مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی گفت که ایران «مانورهای گسترده‌ای برای هدف قرار دادن عمق اسرائیل در صورت هدف قرار گرفتن نیروگاه‌های حساس خود» انجام داده است.
یائیر لاپید، نخست وزیر اسرائیل، روز ۱۹ تیرماه و در آستانه سفر آقای بایدن به خاورمیانه تاکید کرده بود که با فاش شدن ابعاد جدید از توسعه برنامه هسته‌ای ایران، اسرائیل برای خود حق هرگونه اقدام لازم «چه سیاسی و چه نظامی» را به‌منظور مقابله با تهدیدهای جمهوری اسلامی محفوظ می‌داند.