دولت ترکیه اعلام کرد مسکو و کییف توافقنامه آزادسازی غلات اوکراین را امضا میکنند. با اجرایی شدن این توافق، صادرات ۲۰ میلیون تن غلات اوکراینی امکانپذیر میشود. قرار است یک “کریدور بشردوستانه” برای این کار مینروبی شود.
دفتر رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه میگوید که روسیه و اوکراین روز جمعه ۳۱ تیر (۲۲ ژوئیه) توافقنامه صادرات غلات اوکراین از مسیر دریای سیاه را امضا میکنند. این توافق پس از هفتهها مذاکره، در استانبول امضا میشود. علاوه بر رئیسجمهور ترکیه همچنین آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل و نمایندگان کشورهای روسیه و اوکراین نیز هنگام امضای آن حضور خواهند داشت.
این توافق شامل یک مرکز هماهنگی مشترک در استانبول و کنترل مشترک در بنادر مبدا و مقصد است. ایمنی کشتیها در مسیرهای دریایی نیز در آن تضمین شده است. بر اساس اطلاعات خبرگزاری آلمان، مرکز کنترل کشتیها قرار است توسط سازمان ملل اداره شود و نمایندگان کشورهای روسیه، اوکراین و ترکیه نیز در آن حضور داشته باشند. مختصات دقیق کریدور بشردوستانه در مسیر دریایی بین اوکراین و تنگه بوسفور در ترکیه در این مرکز مشخص میشود.
به گزارش خبرگزاری آلمان، کشتیهایی که به مقصد اوکراین حرکت میکنند، باید ابتدا در استانبول مورد بازرسی قرار گیرند تا اطمینان حاصل شود که هیچ سلاح یا تجهیزات دیگری در آنها بارگیری نشده است. کشتیهایی که از اوکراین میآیند نیز قبل از خروج از مسیر دریای سیاه در ترکیه بازرسی میشوند تا اطمینان حاصل شود که بار آنها فقط غلات است.
بنابر این توافق، کشتیها در کریدور بشردوستانه و بنادر مربوطه نباید مورد حمله قرار گیرند. این قرارداد ابتدا برای چهار ماه اعتبار دارد، اما ممکن است مدت زمان بیشتری اجرا شود. با این حال، دیپلماتهای غربی گفتند که هنوز این امکان وجود دارد که مسکو به دلایل ساختگی از اجرای این توافق خودداری کند.
اوکراین خواهان مسیرهای صادراتی امن است
سازمان ملل و ترکیه هفتهها تلاش کردهاند تا به توافقی دست یابند که هم صادرات غلات اوکراین از دریای سیاه از سر گرفته شود و هم حمل و نقل غلات و کود روسیه را تسهیل کند. طرح فعلی مطابق با پیشنهاد سازمان ملل است که بر اساس آن اگرچه مینها پاکسازی نمیشوند اما برای صرفهجویی در زمان فقط یک کریدور امن در دریای سیاه به وجود میآید.
مقامهای اودسا پیشتر گفته بودند که با توجه به احتمال حمله روسیه به این بندر، اوکراین حاضر نیست به خاطر تسهیل صادرات غله، آبهای منطقه را مینروبی کند. روسیه نیز به نوبه خود میخواهد اطمینان حاصل کند که از طریق این کریدور، تسلیحات به اوکراین تحویل داده نمیشود.
زلنسکی: منتظر اخبار خوب هستیم
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، روی موفقیتآمیز بودن مذاکرات غلات در استانبول حساب باز کرده است. او در سخنرانی ویدئویی روزانه خود گفت که انتظار دارد “خبرهایی از ترکیه در مورد رفع انسداد بنادر” اوکراین در راه باشد.
وزارت خارجه اوکراین گفته است کشورش تنها در صورتی امضای خود را پای این توافق خواهد گذاشت که امنیت مناطق جنوبی اوکراین، “مواضع قویتر” نیروهای مسلح اوکراین در دریای سیاه و همچنین صادرات ایمن محصولات کشاورزی اوکراین تضمین شود. اوکراین یکی از بزرگترین صادرکنندگان غلات در جهان است. محاصره بنادر اوکراین توسط ناوگان روسیه در دریای سیاه باعث افزایش سرسامآور قیمت غلات در سراسر جهان شده و بحران غذایی بین المللی را نیز به دنبال داشته است. دهها کشتی با حدود ۲۰ میلیون تن غله در سیلوهای بندر اودسا منتظر صادرات به سایر نقاط جهان هستند.