حسن روحانی، رئیس‌ جمهور ایران، روز چهارشنبه، ۲۰ اسفند، در مورد مسئله احیای توافق هسته‌ای، خطاب به دولت آمریکا گفت که جمهوری اسلامی برای بازگشت «جزء در برابر جزء» به تعهدات برجامی خود هم آماده است.

او که در جلسه هیئت دولت سخن می‌گفت، اظهار داشت: «همه شرایط برای این که همه هفت کشور به تعهدات قبل برگردند آماده است، به جز این که آمریکا باید در راهی که خودش آن را شکسته است پیشقدم باشد. برای بازگشت به تعهدات کل در برابر کل یا جزء در برابر جزء هم آماده‌ایم.»

دولت جو بایدن در آمریکا اعلام کرده است در صورت پایبندی ایران به تعهدات برجام، آمریکا آماده بازگشت به توافق هسته‌ای است، اما مقام‌های جمهوری اسلامی، تاکنون بارها بر «رفع کامل» تحریم‌ها از سوی ایالات متحده به عنوان گام نخست پافشاری کرده بودند.

درخواست قبلی و مکرر مقام‌های جمهوری اسلامی در مورد برداشته شدن «کل تحریم‌ها» از سوی آمریکا در حالی بیان می‌شد که الیوت آبرامز، نماینده دولت ترامپ در امور ایران و ونزوئلا، روز پنجم آبان امسال در مصاحبه‌ای گفته بود کسانی که از دولت بعدی آمریکا تقاضای رفع همه تحریم‌ها را داشته باشند «خواهند فهمید که حتی اگر آنها هم بخواهند تحریم‌ها را لغو کنند، این کار شدنی نیست.»

او توضیح داده بود: «ساختار تحریم‌های ایالات متحده بسیار جامع و گسترده است و از این رو برای مدت زمانی دوام خواهد آورد.»

به گفته الیوت آبرامز، «برخی از این تحریم‌ها از سال ۱۹۷۹ برقرار بوده و ربطی به برنامه هسته‌ای ایران ندارد؛ برخی از این تحریم‌ها نیز در ذیل قانون مبارزه با تروریسم وضع شده که برای لغو این تحریم‌ها باید اثبات شود ایران حامی تروریسم نیست. حالا چطوری می‌خواهید این تحریم‌ها را لغو کنید؟»

آمریکا که سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی را مایه بی‌ثباتی منطقه می‌داند برای برچیده شدن همه تحریم‌ها علیه ایران خواستار تغییر این رویه شده، اما مقام‌های ایرانی اکیداً با این امر مخالفت کرده‌اند.

دولت پیشین آمریکا به رهبری دونالد ترامپ اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و تحریم‌های سختی علیه ایران وضع کرد که این اقدام ضربه بزرگی به اقتصاد ایران زده است.

حسن روحانی روز چهارشنبه در بخشی از سخنان خود به وضعیت اقتصادی هم اشاره کرد و گفت: «در شرایط سخت ما با مشکلات، ارز را تامین کردیم، جنس خریداری و از خارج وارد کشور شده و به انبار رفته است، اما در قسمت توزیع مشکل داریم که این جنسی که آمده چطور به دست مردم برسد.»

او خطاب به دولت آمریکا تکرار کرد: «ما آماده‌ایم و در برابر کاخ سفید اعلام کردیم که برگردید به قانون و خجالت نکشید، برگردید به مقررات و امروز و فردا نکنید و بدانید با بازگشت شما، ما بلافاصله به کلیه تعهدات‌مان برمی‌گردیم.»

در سالگرد خروج دولت ترامپ از برجام در سال ۹۸، ایران نیز روند عدول از تعهدات خود در این توافق را آغاز کرد، روندی که تنها به پیچیده‌تر شدن بازگشت به این توافق اتمی از هر دو طرف دامن زده است.

در همین زمینه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز سه‌شنبه در مصاحبه با خبرگزاری بلومبرگ گفت که حتی اگر تهران بتواند در خصوص ذرات اورانیوم با منشاء انسانیِ کشف شده در چندین سایت‌ اعلام نشده‌ در سال گذشته شفاف‌سازی کند، باز هم کار بازرسان آژانس (در ایران) به پایان نخواهد رسید.