باب منندز و لیندزی گراهام، دو سناتور بانفوذ دمکرات و جمهوریخواه که به اسرائیل سفر کردهاند، روز دوشنبه ۱۴ شهریور در یک نشست خبری در اورشلیم گفتند که دولت جو بایدن «متعهد» شده که در صورت دستیابی به توافق با ایران برای احیای برجام، آن را برای بررسی به کنگره بیاورد.
دو سناتور اما گفتند «قول میدهند» که چنین توافقی با «مخالفت دو حزبی» از سوی دمکراتها و جمهوریخواهان روبهرو شود.
سناتور منندز، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا از ایالت نیوجرسی، افزود با این حال معلوم نیست که نتیجه رایگیری در کنگره چه باشد.
شمار زیادی از سناتورها و اعضای مجلس نمایندگان آمریکا در هفتههای گذشته پیشنهادهای متعددی برای ایجاد مانع بر سر راه احیای برجام ارائه داده و از راههای گوناگون تلاش کردهاند که حتی در صورت عملی شدن این توافق، ایران از آن نفعی نبرد.
یکی از پیشنهادهای ارائه شده درخواست برای «دایمی کردن» قوانین تحریم علیه ایران، موسوم به «آیسا» است که نخستین بار در سال ۱۹۹۶ در ریاست جمهوری بیل کلینتون در حد محدودی اعمال شد.
قانون «آیسا» هر چند در سال ۲۰۱۶ برای یک دوره ۱۰ ساله دیگر تمدید شد، اما شماری از نمایندگان دو حزبی حامی اسرائیل، خواهان دایمی شدن این قانون هستند.
با این اوصاف، در صورتی که اظهارات سناتورها منندز و گراهام در خصوص «تعهد دولت بایدن» به بردن توافق جدید آمریکایی- ایران به کنگره عملی شود، هنوز نیازمند رأی مخالف دو سوم از اعضا برای مخالفت با آن است.
با توجه به نیاز به رأی دو سوم از سناتورها که «آستانه قانونی» لغو یک لایحه یا قانون مورد نظر رئیس جمهوری محسوب میشود، در صورتی که جو بایدن توافق احیای برجام را تایید کند و بخواهد آن را عملی نماید، این احتمال که سنا بتواند در برابر آقای بایدن بایستد و برنامه او را زمین بزند، بهشدت دور از انتظار به نظر میرسد.
سناتور منندز که در سال ۱۳۹۴ نیز به سختی با برجام مخالف بود، در نشست خبری روز دوشنبه اسرائیل گفت که هیچ اطمینانی ندارد که توافق جدید نسبت به برجام اولیه، متنی بهبود یافته برای تامین منافع آمریکا و متحدش، اسرائیل، باشد.
سناتور گراهام، رئیس کمیته نیروهای مسلح در سنا، نیز در این نشست در باره گزارشهای انتشار یافته در رسانههای اسرائیل در این زمینه که رئیس موساد اجازه نیافته در سفر کنونیاش به واشینگتن در این کمیته حضور یافته و علیه توافق با آمریکا و ایران سخن بگوید، تنها گفت «او حرفهای خود را به کمیسیون زده است». اما آقای گراهام توضیح بیشتری نداد که این بیان حرفهای رئیس موساد چگونه صورت گرفته است.
رسانههای اسرائیل گزارش دادهاند که کمیته نیروهای مسلح سنا وقتی برای داوید برنئا قائل نشده و یکی دو دیدار او با اعضای این کمیته، جنبه شخصی دارد.
در این میان، قرار است مذاکرات رئیس موساد با مقامات آمریکایی از روز ۱۵ شهریور در واشینگتن شروع شود. دلیل تاخیر در این مذاکرات و به تعویق افتادن سفر او، که قرار بود اواخر هفته گذشته باشد، هنوز معلوم نیست.
تام نایدز، سفیر آمریکا در اسرائیل، روز ۱۴ شهریور اعلام کرد که جو بایدن در آخرین گفتوگوی تلفنی با یائیر لاپید، نخستوزیر دولت انتقالی اسرائیل، گفته است که آمریکا «هرگز» دست اسرائیل را در دفاع از خود، در راستای نیازهایش، نمیبندن و «متعهد» شده که ایران «هرگز» به سلاح اتمی دسترسی نیابد.
جو بایدن اواخر هفته گذشته با یائیر لاپید گفتوگو کرده بود. رسانههای اسرائیل گزارش داده بودند که آقای لاپید مدتی طولانی برای چنین مکالمهای انتظار کشیده و بارها درخواست او برای این گفتوگو رد شده بود.
یائیر لاپید روز ۱۳ شهریور، پس از مکالمه تلفنی با جو بایدن، گفت که دولتش «کارزار» علیه توافق احیای برجام را «با قدرت» ادامه خواهد داد. این سخنان لاپید به عدم موفقیت او در کوشش برای قانع کردن آقای بایدن به دور شدن از مذاکرات احیای برجام تعبیر شد.