طی سال گذشته میلادی ده‌ها کولبر و کاسبکار کُرد در مرزهای کُردستان با شلیک مستقیم نیروهای مسلح ایران و ترکیه قربانی شده‌اند.
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی سال ۲۰۲۰ میلادی دست‌کم ۲۴۰ کولبر و کاسبکار کُرد کشته و یا زخمی شده‌اند که ٥٩ مورد جانشان را از دست داده‌اند و ۱۸۱ مورد نزی جروح شده‌اند. این آمار نسبت به سال ۲۰۱۹ میلادی دست‌کم ۳ مورد افزایش داشته است.
افزایش شمار کشته و زخمی شدن کولبران و کاسبکاران در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ در حالی است که به دلیل شیوع ویروس کرونا و مسدود شدن مرزها، نزدیک به دو ماه مرزهای کولبری مسدود بوده است.
علت مرگ یا مجروحیت
شلیک مستقیم نیروهای مسلح: ۱۹۹ مورد (۴۹ كشته و ۱۵۰ زخمی) معادل ۸۳٪ کل موارد.
حوادث طبیعی: ۲۰ مورد (۶ كشته و ۱۴ زخمی) معادل ۸.۵٪ کل موارد.
انفجار مین: ۵ مورد (۵ زخمی) معادل ۲٪ کل موارد
سانحە رانندگی: ۱۳ مورد (۴ کشته و ۹ زخمی) معادل ۵.۵٪ کل موارد
ضرب و شتم توسط نیروهای مسلح: ٣ مورد (۳ زخمی) معاد ١٪ کل موارد
نمودار ١
تفکیک بر حسب استان
استان آذربایجان‌غربی (ارومیە): ۱۱۴ مورد (۴۰ کشتە و ۷۴ زخمی).
استان کُردستان (سنندج): ۶۰ مورد (۱۴ کشتە و ۴۶ زخمی).
استان کرمانشاه (کرماشان): ۶۶ مورد (۵ کشتە و ۶۱ زخمی).
نمودار ٢
کشته و زخمی شدن ۱۶ کولبر با شلیک مستقیم نیروهای مسلح ترکیه
طی سال ۲۰۲۰ و برخلاف سال‌های گذشته شمار کولبرهایی که در مرزهای ارومیه با شلیک مستقیم نیروهای مسلح ترکیه کشته و یا زخمی شده‌اند به طور قابل چشمگیری افزایش یافته است.
با استناد به آمار هه‌نگاو، طی سال گذشته میلادی دست‌کم ۱۶ کولبر در مرزهای استان آذربایجان‌غربی با شلیک مستقیم نیروهای مسلح ترکیه قربانی شده‌اند که ۶ نفر از آنها جانشان را از دست داده و ۱۰ نفر نیز زخمی شده‌اند.
کشته و زخمی شدن ۱۲ کاسبکار در جاده‌ها
با استناد به آمار هه‌نگاو، طی سال ۲۰۲۰ میلادی دست‌کم ۱۲ کاسبکار در جاده‌های کُردستان و دیگر شهرهای ایران قربانی شده‌اند که ۱۰ نفر از آنها جانشان را از دست داده‌اند.
از مجموع ۱۲ کاسبکاری که در جاده‌ها قربانی شده‌اند ۹ مورد معادل ۷۵٪ کل موارد با شلیک مستقیم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران کشته و زخمی شده و ۳ مورد نیز در اثر سوانح رانندگی ناشی از تعقیب و گریز آنها توسط ماموران انتظامی بوده است.
کشته و زخمی شدن پنج کولبر نوجوان در سال ٢٠٢٠
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی سال ۲۰۲۰ دست‌کم پنج کولبر و کاسبکار نوجوان که سن آنها زیر ۱۸ ساله بوده قربانی شده‌اند.
برطبق این گزارش یک کولبر نوجوان جانش را از دست داده و ۴ کولبر نیز زخمی‌شده‌اند.
