بر اساس آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری ههنگاو، طی حدودا پنج ماه از انقلاب ژینا بیش از ۴۰۰ دانشآموز در شهرهای مختلف کُردستان توسط نهادهای حکومتی مورد ربایش قرار گرفته که تاکنون صرفاً هویت ۱۸۶ نفر از آنها برای ههنگاو احراز شده است.
از مجموع ۱۸۶ کودکی که هویت آنها احراز شده است ۳۲ نفر دختر و ۱۵۴ نفر نیز پسر بودهاند.
بر اساس این آمار بیشترین موارد ربایش گزارش شده کودکان مربوط به شهر جوانرود با ۲۸ مورد است. همچنین در شهر سنندج ۲۱ مورد و در سقز نیز ۱۴ مورد گزارش شده است.
تیم حقوقی ههنگاو کماکان در حال پیگیری وضعیت کودکان ربوده شده توسط نهادهای امنیتی و سرکوب است. بر اساس آخرین اطلاعات شماری از این کودکان متعاقب چند روز و چند هفته بلاتکلیفی و بی خبری تحت عناوین غیر قانونی نظیر دادن تعهد و یا بعضاً با وثیقه آزاده شدهاند. لیکن بر اساس آنچه که به ههنگاو گزارش شده است، این کودکان در وضعیت بحرانی بسر برده به نحوی که عموماً با کسی صحبت نمیکنند و بهشدت دچار گوشهگیری و تالمات روحی میباشند. همین مسئله مصاحبه با این کودکان و خانوادههایشان را با دشواری زائدالوصف مواجه ساخته است.
شایان ذکر است کودکان به دلیل شرایط حساس همواره در سیستمهای حقوقی حتی در صورت ارتکاب جرم از استانداردهای حمایتی ویژه در رسیدگی برخوردار هستند.
این استانداردها قضایی حمایتی عبارتند از محدود کردن بازداشت قبل از محاکمه، دسترسی فوری به خانواده، ممنوعیت فشار جسمی و روانی و دسترسی به مشاوره حقوقی و وکیل مناسب با وضعیت کودک.
بر اساس اطلاع ههنگاو در عمده موارد کودکان ربوده شده مورد بازجویی خشن قرار گرفته و هیچ یک از حقوق حمایتی کودکان مورد توجه قرار نگرفتهاند.
این کودکان حتی از الزامات عمومی ناظر بر زمان بازداشت نظیر یک بزرگسال نیز نظیر اطلاع به خانواده، معاینه پزشکی و دسترسی به خدمات حقوقی نیز محروم بودهاند.
به موجب کنوانسیون حقوق کودک که دولت ایران نیز به آن ملحق شده و بر اساس ماده ۹ قانونی مدنی در حکم حقوق داخلی است، بازداشت قبل از محاکمه بایستی به عنوان آخرین اقدام و در صورت ضرورت مورد استفاده قرار بگیرد. در همین راستا حقوق داخلی جمهوری اسلامی نیز چنین امری را در ماده ۲٨۷ قانون آیین دادرسی کیفری پیش بینی نموده است. بر این اساس اصل بر سپردن کودک یا نوجوان به والدین یا سرپرست قانونی است و بازداشت در زمان تحقیقات مقدماتی با احراز ضرورت طی شرایط کاملا استثنایی امکان پذیر است.
نقض دادرسی ویژه کودکان محدود به مرحله پیش از محاکمه نبوده بلکه به موضوع دادگاه صالح و امتیازات پیش بینی شده برای کودکان و نوجوانان در مرحله دادگاه هم تسری یافته است.
بر اساس رصد انجام شده تا کنون پرونده تعدادی از این کودکان به شعب دادگاه انقلاب ارجاع شده است.
برابر قوانین جمهوری اسلامی، کودکان در مظان اتهام جرایم موضوع صلاحیت دادگاه انقلاب بایستی در دادگاه کیفری ۱ با برخورداری از کلیه امتیازات پیشبینی در دادگاه اطفال محاکمه گردند. لیکن در عمده موارد پرونده به صورت غیر قانونی به دادگاه انقلاب که یک دادگاه استثنایی فاقد حداقلهای رسیدگی عادلانه است، ارجاع داده شده است.
با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار ههنگاو، تاکنون دستکم ۴ نفر از این نوجوانان توسط دستگاه قضایی به جریمه، حبس و شلاق محکوم شدهاند. سوران سلیمانپور و پیشوا احمدی هر دو اهل سردشت هر کدام به پرداخت مبلغ دو میلیون و ۵۰۰ هزار تومان جریمه، کورش گراوند اهل سرابله به ۷ ماه حبس و ارشیا برزین اهل جوانرود به ۳ سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدهاند.
تیم حقوقی ههنگاو ضمن ادامه تحقیقات خود در این خصوص نگرانی عمیق خود را نسبت به رفتار خشونت آمیز نیروهای سرکوب با کودکان ابراز میدارد.
اسامی کودکان بازداشت شده بر طبق استانها
استان کُردستان (سنندج) ۷۸ مورد (۱۵ دختر و ۶۳ پسر)
سنندج؛
۱ـ پارسا زلیخاپور ۱۶ ساله ۲- نیما ساعدی ۱۷ ساله ۳ـ متین اسدی ۱۸ ساله ۴ـ آتوسا حسینی ۱۸ ساله ۵ـ هدیه میهمی ۱۸ ساله ۶ـ راحله جعفری ۱۸ ساله ۷ـ آلان حسینی ۱۶ ساله ۸ ـ هورام حسینی ۱۵ ساله ۹ـ ماردین پردک ۱۴ ساله ۱۰ـ بیتا قاسمی ۱۸ ساله ۱۱ـ رامان حمزه ۱۷ ساله ۱۲ـ متین مرادی ۱۸ ساله ۱۳ـ آزاده پورصمد ۱۶ ساله ۱۴ـ آلا دستی ۱۵ ساله ۱۵ـ قانع لطفی ۱۷ ساله ۱۶ـ کاروان محمدی ۱۷ ساله ۱۷ـ دیاکو نیازی ۱۷ ساله ۱۸ـ روزا گویلیان ۱۸ ساله ۱۹ـ هدیه سبحانی ۱۶ ساله ۲۰ـ احمد اسدی ۱۸ ساله ۲۱ـ ریبوار نجفیان ۱۸ ساله
سقز؛
۱ـ آرین مجیدی ۱۷ ساله ۲ـ میدیا رحیمی ۱۷ ساله ۳ـ ریباز رضایی ۱۷ ساله ۴ـ آریا مجیدپور ۱۸ ساله ۵ـ میلاد میرزایی ۱۸ ساله ۶ـ کیهان هاشمی ۱۷ ساله ۷ـ آرین عبداللهزاده ۱۷ ساله ۸ ـ محمد محمدزاده ۱۶ ساله ۹ـ دیار آزموده ۱۷ ساله ١٠ـ زانا صابری ١٧ ساله ۱۱ـ کارو امینی ۱۷ ساله ۱۲ـ الیاس سلیمانی ۱۷ ساله ۱۳ـ فرزاد رحیمی ۱۷ ساله ۱۴ـ سینا قادرپور ۱۷ ساله
سروآباد؛
۱ـ پروا حسینی ۱۷ ساله ۲ ـ شنیا حسینی ۱۷ ساله ۳ـ اشکان ابراهیمی ۱۷ ساله ۴ـ آریا مرادی ۱۷ ساله ۵ ـ مبین مرادی ۱۷ ساله ۶ـ کارو فتحی ۱۷ ساله ۷ـ پیشوا احمدی ۱۷ ساله ۸ـ اشکان دوستی ۱۷ ساله ۹ـ هلویست رضایی ۱۸ ساله ۱۰ـ میلاد عزیزی ۱۸ ساله ۱۱ـ ماهان نساجی ۱۸ ساله
کامیاران؛
۱ـ مبین سلیمینژاد ۱۶ ساله ۲ـ مبین فیضی ۱۷ ساله ۳ـ هژیر ساعد موچشی ۱۷ ساله ۴ـ احسان جواهری ۱۶ ساله ۵ـ دیاکو اسدی ۱۷ ساله ۶ـ زانیار اسدی ۱۶ ساله ۷ـ سیامک احمدی ۱۵ ساله ۸ـ کیانوش ابراهیمی ۱۷ ساله ۹ـ فرزاد احمدی ۱۷ ساله ۱۰ـ سیروس ابراهیمی ۱۷ ساله ۱۱ـ نیما ابراهیمی ۱۷ ساله
دهگلان (دیولان)
۱ـ دلنیا خانی ۱۷ ساله ۲ـ سوران مبارکی ۱۷ ساله ۳ـ سارو مرادی ۱۷ ساله ۴ـ یاسین سیفپناهی ۱۸ ساله ۵ـ بیتا اسدی ۱۷ ساله ـ۶ـ پارسا محمدی ۱۷ ساله ۷ـ کیژان کریمی ۱۷ ساله ۸ـ آیدا لطفی ۱۷ ساله ۹ـ شنو احمدیان ۱۶ ساله ۱۰ـ محمد حسینپناهی ۱۷ ساله
مریوان؛
۱ـ ماردین قربانی ۱۷ ساله ۲ـ اسامه پناهی ۱۸ ساله ۳ـ شاخوان خاوری ۱۶ ساله ۴ـ مبین پاتینی ۱۸ ساله ۵ـ کارو نصیری ۱۷ ساله ۶ـ ساسان ایرانی ۱۸ ساله
بیجار؛
۱ـ حسین احمدی ۱۷ ساله ۲ـ دانیال کبودوند ۱۷ ساله ۳ـ امیر عباس قنبری
قروه؛
۱ـ ماهان خدادوست ۱۷ ساله
بانه؛
۱ـ میلاد عزیزی ۱۷ ساله
استان کرمانشاه ۵۰ مورد (۸ دختر و ۴۸ پسر)
جوانرود (جوانرو)
۱ـ برزان مصطفایی ۱۷ ساله ۲ـ سوران عزیزی ۱۶ ساله ۳ـ آمانج قاسمی ۱۶ ساله ۴ـ کیمیا علیمرادی ۱۷ ساله ۵ـ سندوس یعقوبی ۱۷ ساله ۶ـ هیرو نوری ۱۷ ساله ۷ـ الینا رنجبر ۱۷ ساله ۸ـ رها صبوری ۱۷ ساله ۹ـ سارا کرمی ۱۷ ساله ۱۰ـ محمد محمدزاده ۱۶ ساله ۱۱ـ فرساد قادری ۱۷ ساله ۱۲ـ آرش عزیزی ۱۳ ساله ۱۳ـ اسامه عزیزی ۱۶ ساله ۱۴ـ مبین کریمی ۱۶ ساله ۱۵ـ کاردو محمدی ۱۶ ساله ۱۶ـ پویا گلمحمدی ۱۷ ساله ۱۷ـ شاهین خدامرادی ۱۸ ساله ۱۸ـ بردیا عزیزی ۱۸ ساله ۱۹ـ حسام محمدیتبار ۱۸ ساله ۲۰ـ رامسین رحیمی ۱۶ ساله ۲۱ـ نوید مرادی ۱۸ ساله ۲۲ـ سهند آقایی ۱۶ ساله ۲۲ـ زانا صحراگرد ۱۵ ساله ۲۳ـ آلان ویسی ۱۶ ساله ۲۴ـ ماهان بابایی ۱۴ ساله ۲۵ـ مانی نوری ۱۷ ساله ۲۶ـ معید حسینی ۱۷ ساله ۲۷ـ سهیل قنبری ۱۷ ساله ۲۸ـ ارشیا برزین ۱۷ ساله
پاوه؛
۱ـ سینا نادری ۱۶ ساله ۲ـ انس ولدبیگی ۱۷ ساله ۳ـ ماهان فتحی ۱۷ ساله ۴ـ آکار سلیمی ۱۶ ساله ۵ ـ آیدا درویشی ۱۷ ساله ۶ـ سوران اسدی ۱۶ ساله ۷ـ ماردین قادری ۱۷ ساله ۸ـ محمد ولدبیگی ۱۶ ساله ۹ـ آرین محمودی ۱۶ ساله ۱۰ـ هیژا سلیمانی ۱۶ ساله
روانسر؛
۱ـ متین محمدی ۱۶ ساله ۲ـ بهمن مرادی ۱۵ ساله ۳ـ کیان خرمی ۱۷ ساله ۴ـ سروش شریفی ۱۷ ساله ۵ـ آرین پیری ۱۷ ساله ۶ـ متین محمدی ۱۷ ساله
کرمانشاه؛
۱ـ شاهو گودرزی ۱۵ ساله ۲ـ سینا کرمی ۱۵ ساله ۳ـ نازنین جمالوندی ۱۸ ساله
قصرشیرین؛
۱ـ آرین رضایی ۱۷ ساله
سنقر و کلیائی؛
۱ـ سامان کماسی ۱۶ ساله
استان آذربایجانغربی (ارومیه) ۳۸ مورد (۴ دختر و ۳۴ پسر)
مهاباد؛
۱ـ مهدی قبادی ۱۵ ساله ۲ـ هاوار حقپرست ۱۵ ساله ۳ـ آرتین محمدنژاد ۱۴ ساله ۴ـ شیما سیده ۱۶ ساله ۵ـ امیر محمودی ۱۷ ساله ۶ـ کیان زینالی ۱۶ ساله ۷ـ زکریا خضرپور ۱۵ ساله ۸ـ هویا ذهابی ۱۷ ساله
پیرانشهر؛
۱ـ زانیار نصیری ۱۶ ساله ۲ـ میلاد الهی ۱۸ ساله ۳ـ کاویان پیروتی ۱۱ ساله ۴ـ دانیار قادری آذر ۱۶ ساله ۵ـ آرمان پایدار ۱۷ ساله ۶ـ زانیار حسینی ۱۷ ساله ۷ـ کاران فیروزی ۱۴ ساله
سردشت؛
۱ـ عبدالرحمن خضرپور ۱۷ ساله ۲ـ سوران سلیمانپور ۱۷ ساله ۳ـ پیشوا احمدی ۱۶ ساله ۴ـ آرمین مولانی ۱۸ ساله ، ۵ـ متین رحمانی ۱۷ ساله ۶ـ سیاوش امینی ۱۶ ساله
اشنویه (شنو)؛
۱ـ امین خالقی ۱۴ ساله ۲ـ متین میهنخواه ۱۴ ساله ۳ـ وهاب رسولی ۱۷ ساله ۴ـ هیوا شیخاحمدی ۱۸ ساله ۵ـ احسان محمدی ۱۶ ساله ۶ـ کومار شابویی ۱۴ ساله
بوکان؛
۱ـ هانیه عزیزی ۱۲ ساله ۲ـ محمد بهرامی ۱۵ ساله ۳ـ پویا محمدزاده ۱۷ ساله ۴ـ محمد ناصری ۱۷ ساله ۵ـ دیار شیخه ۱۶ ساله ۶ـ روژان کاظمی ۱۸ ساله
نقده؛
۱ـ کیان عبداللهپور ۱۶ ساله ۲ـ فرهاد میلانی ۱۶ ساله ۳ـ ماردین احمدی ۱۷ ساله
ارومیه؛
۱ـ سمانه فتحی ۱۵ ساله
شاهیندژ؛
۱ـ میلاد کریمی ۱۷ ساله
استان ایلام ۱۹ مورد (۴ دختر و ۱۵ پسر)
آبدانان؛
۱ـ سنیا شریفی ۱۷ ساله ۲ـ امیر رضا موسوی ۱۶ ساله ۳ـ امیر حسین موسوی ۱۶ ساله ۴ـ محمد مهدی محمدی ۱۷ ساله ۵ـ مهدی جوشن ۱۷ ساله ۶ـ اشکان احمدی ۱۸ ساله ۷ـ محمد یوسف محمدزاده ۱۶ ساله ۸ـ اشکان نصرتیان ۱۵ ساله ۹ـ یزدان حاصلی ۱۵ ساله ۱۰ـ علی برفی ۱۸ ساله
ایلام؛
۱ـ الاهه مومنی ۱۶ ساله ۲ـ نیلوفر قاضی ۱۷ ساله ۳ـ سارا شیردل ۱۸ ساله ۴ـ امیر محمد غلامی ۱۷ ساله ۵ـ محمد کمیل زندخانی ۱۶ ساله
درهشهر؛
۱ـ فرزاد اسدی ۱۸ ساله ۲ـ محمد امین فریدی ۱۸ ساله
دهلران؛
۱ـ امیر محمد بیگپور ۱۷ ساله
سرابله؛
۱ـ کورش گراوند ۱۷ ساله
دیگر شهرهای ایران ۱ مورد (۱ دختر)
۱ـ هلیا برخی ۱۸ ساله اهل اسلام آبادغرب در تهران بازداشت شده