همزمان با روز ملی فناوری هسته‌ای در ایران، مقامات این کشور می گویند مرکز تازه‌ای برای مونتاژ سانتریفیوژها راه‌اندازی کرده‌اند که سال گذشته در جریان یک انفجار تخریب شده بود.
رسانه‌های ایران گفته‌اند که در این مرکز “سانتریفیوژهای پیشرفته” مونتاژ می‌شود.
پیشتر اعلام شده بود که این مرکز برای جلوگیری از اتفاقات مشابه سال گذشته، در زیر زمین و در نزدیکی تاسیسات هسته ای نطنز ساخته می شود.
انفجار در مرکز پیشین مونتاژ سانتریفیوژهای ایران در تیرماه ۱۳۹۹ باعث تخریب آن شد. مقام های ایرانی اعلام کردند که این انفجار محصول “خرابکاری” بوده اما به دلیل “ملاحظات امنیتی” نمی توانند جزئیات بیشتری از آن ارائه کنند.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران که به دلیل شیوع ویروس کرونا بیشتر از یک سال از است که از تهران خارج نمی‌شود، دستور افتتاح مرکز جدید را از مجموعه سعدآباد تهران صادر کرده است.
آقای روحانی در مراسم افتتاح این مرکز از مدیر آن پرسید “چند درصد از مونتاژ های ما برگشت داده می‌شد و دارای نقص بود و الان به چه شکل است” و آن مقام اتمی ایران درباره سانترفیوژهای نسل جدیدتر جواب داد “قطعه سازی تا تولید با ضمانت ساخت بالایی انجام می شود” اما “برای ماشین نسل ۶ طبیعی است مشکلات اولیه داشته باشیم که بعد از تولید زنجیره اول به مرور حل می شود”.
نام مدیر مرکز مونتاژ سانتریفیوژهای ایران در رسانه های ایران کشور اعلام نشده است. مقام های ایرانی می‌گویند در موارد پیشین که نام این افراد ذکر می شده، هدف جمله تحریم قرار گرفته اند.
در خبر دیگری که رسانه های ایران منتشر کرده اند گفته شده “تولید انبوه و کامل زنجیره ۱۶۴ تایی ماشین ای ار ۶ و زنجیره ۳۰ تایی ماشین ای ار ۵ با سو ۱۰ و زنجیره ۳۰ تایی ماشین ای ار ۶s با سو ۶ و تست مکانیکی ماشین ای ار ۹ با سو ۵۰ در سایت غنی سازی نطنز با دستور حسن روحانی آغاز شده است”.
سو واحد غنی سازی اورانیوم است. آیت الله علی خامنه ای به دولت ایران گفته است که این کشور باید دست کم ۱۹۰ هزار سو غنی سازی انجام دهد.
در این گزارش گفته شده که مدیر این پروژه در جواب سئوال آقای روحانی که پرسیده “اگر بخواهیم یک ماشین را برای غنی سازی ملی انتخاب کنیم کدام را انتخاب می کنید” گفته است “با توجه به تست های مختلف ای ار ۶ بهترین ماشین برای صنعتی شدن است”.
آقای روحانی در مراسم روز فناوری اتمی ایران گفته است “آژانس بین المللی انرژی اتمی، آمریکا و اروپا و کشورهای بزرگ صنعتی بدهکار ما هستند نه طلبکار و باید بدهی خود را پرداخت کنند”. رئیس جمهور ایران گفته اینها “بگویند در ساخت سانتریفیوژها، لیزر، ایزوتوپ‌های پایدار و حتی آب سنگین که صلح آمیز است چه کمکی کرده اند”.
ایران در حال حاضر یک نیروگاه اتمی برای تولید برق در بوشهر دارد که پیش از انقلاب بهمن ۵۷ از سوی آلمان در حال راه اندازی بود اما تحولات آن زمان باعث توقف آن شد. یک دهه بعد دولت ایران با امضای قراردادی با روسیه، تکمیل آن را به این کشور سپرد.
در هفته های اخیر مقام های ایرانی گفته اند که تحریم های ایالات متحده باعث شده مبادلات مالی از جمله برای خرید سوخت این نیروگاه انجام نشود و احتمال داده بودند که این وضعیت به توقف فعالیت نیروگاه بوشهر منجر شود.
علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران می گوید با اینکه بدهی ایران به روسیه به دلیل تحریم زیاد شده، این کشور به همکاری خود در نیروگاه بوشهر ادامه داده است. ایران قرارداد توسعه نیروگاه بوشهر را هم با روسیه امضا کرده است.
ایران در ماه های اخیر به توسعه برنامه اتمی خود سرعت داده و از جمله با از سرگیری غنی سازی بیست درصدی و افزایش ذخایر اورانیوم کمتر غنی شده خود به دنبال رفع تحریم های اتمی آمریکا است.