دیوان دادگستری اتحادیه اروپا به ادارات دولتی اجازه داد تا استفاده از روسری و سایر نمادهای مذهبی را برای کارمندان خود ممنوع کنند. به گفته قضات این اقدام در راستای ایجاد “یک محیط اداری کاملا خنثی” است و تبعیض‌آمیز نیست.
بنا بر حکم دیوان دادگستری اتحادیه اروپا (ECJ) ادارات دولتی در این اتحادیه می‌توانند استفاده از روسری و سایر نشانه‌های بارز اعتقادات مذهبی را در محیط کار ممنوع کنند. طبق حکم این دادگاه که عالی‌ترین نهاد قضایی اتحادیه اروپا به شمار می‌رود و در لوکزامبورگ مستقر است، چنین ممنوعیتی تبعیض به حساب نمی‌آید و در راستای ایجاد یک “محیط اداری کاملا خنثی” است. طبق این حکم همچنین این ممنوعیت باید به طور کلی و بدون تبعیض برای همه کارکنان اعمال شود.
یک شرط دیگر این است که این مقررات محدود به مواردی باشد که “کاملاً ضروری است”.
مبنای صدور این حکم شکایتی است مربوط به پرونده‌ای در بلژیک. بخشداری آنس در شهر لیِژ بلژیک یک کارمند زن مسلمان را از پوشیدن روسری منع کرد و این زن به دادگاه کار در لیِژ شکایت برد. مبنای شکایت او نیز تبعیض و نقض حق آزادی مذهب بود. دادگاه شهر لیِژ این پرونده را به دادگاه عالی اروپا در لوکزامبورگ ارجاع داد تا یک حکم اساسی در این باره صادر شود.
اجرای سیاست “بیطرفی اکید”
از نظر قضات دیوان دادگستری اتحادیه اروپا چنین ممنوعیتی در یک اداره عمومی در راستای پیشبرد “سیاست بیطرفی اکید” برای تمامی کارمندان به طور عینی قابل توجیه است. قوانین اتحادیه اروپا با این حال اعمال سایر مقررات را نیز در همین راستا مجاز می‌داند.
به گفته قضات کشورهای عضو اتحادیه اروپا و واحدهای دولتی زیرمجموعه آنها در “ارزیابی” اجرای سیاست بیطرفی در ادارات بخش خدمات عمومی “آزادی عمل” دارند. بنابراین یک اداره دولتی می‌تواند استفاده از نشانه‌های اعتقادات مذهبی را در محیط‌های کاری که با مراجعه‌کننده سروکار دارند محدود کند یا این اجازه را به کارمندان خود بدهد.
با این حال، از منظر قانون اتحادیه اروپا، بسیار مهم است که این هدف “به شیوه‌ای منسجم و سیستماتیک” دنبال شود و این مقررات تنها محدود به “موارد کاملا ضروری” باشد. دادگاه‌های داخلی هر کشور باید بررسی کنند که آیا این الزامات برآورده شده‌اند یا نه.
سال گذشته دیوان دادگستری اتحادیه اروپا طی حکمی که آن هم مربوط به شکایتی از کشور بلژیک بود، به شرکت‌ها و کارفرمایان اجازه داد که استفاده از روسری و سایر نمادهای مذهبی را برای کارمندان‌شان ممنوع کنند، به شرطی که این ممنوعیت بدون تبعیض برای همه کارمندان قابل اجرا باشد.