بر اساس آمارهایی که یک مقام شرکت ملی گاز ایران روز چهارشنبه، ۱۵ فروردین، اعلام کرد، دولت ابراهیم رئیسی طی دو سال گذشته رشد مصرف گاز را تنها از راه کاهش تزریق گاز به میادین نفتی و افت صادرات جبران کرده و هیچ پیشرفتی در افزایش تولید گاز نداشته است.

سعید عقلی، مدیر دیسپَچینگ شرکت ملی گاز ایران، مصرف گاز طبیعی ایران در سال گذشته را ۲۴۹ میلیارد مترمکعب اعلام کرد که نسبت به سال ۱۴۰۱ حدود سه درصد، یا هفت میلیارد مترمکعب، افزایش را نشان می‌دهد.

آمارهای ادره تنظیم بازار انرژی ترکیه نشان می‌دهد ایران در سال گذشته میلادی صادرات به این کشور را ۴۸ درصد کاهش داده و به ۵.۲ میلیارد متر مکعب رسانده است.

ایران در پاییز و زمستان پارسال، ۱۴۰۲، نیز صادرات گاز به عراق را به شدت محدود کرده بود.

ایران همچنین از پاییز سال ۱۴۰۱ تا دور مشابه پارسال واردات محدود گاز (مجموعا حدود سه میلیارد متر مکعب) از ترکمنستان داشت، اما همسایه شمالی ایران از ابتدای ژانویه پارسال هم فروش گاز به ایران و هم عملیات سوآپ گاز از طریق ایران به جمهوری آذربایجان را متوقف کرد.

بدین ترتیب، دولت ابراهیم رئیسی بخش بزرگی از افزایش هفت میلیارد متر مکعبی رشد مصرف داخلی گاز در سال گذشته خورشیدی را با کاهش چشمگیر صادرات و همچنین واردات گاز جبران کرده است.

از طرفی، طبق آمارهای وزارت نفت، ایران در اواخر دهه گذشته به طور متوسط روزانه ۳۷ میلیون مترمکعب تزریق گاز به میادین نفتی برای حفظ سطح تولید نفت داشته، اما خبرگزاری فارس خرداد پارسال گزارش داد که این رقم به ۳۰ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.

حدود ۸۰ درصد از میادین فعال نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و بخش اعظم تولید نفت کشور از میادینی انجام می‌شود که قبل از انقلاب سال ۱۳۵۷ راه‌اندازی شده و برای حفظ تولید خود نیاز به تزریق روزانه ۳۰۰ میلیون متر مکعب گاز دارد.

دولت ابراهیم رئیسی برای جبران کسری گاز در بخش‌های دیگر، تنها ده درصد از این رقم مورد نیاز را به میادین تزریق می‌کند، موضوعی که در درازمدت باعث خواهد شد بخش عظیمی از ذخایر میادین نفتی کشور غیرقابل استخراج شود.

جبران رشد مصرف گاز کشور با توسل به کاهش صادرات و تزریق گاز به میادین نفتی در حالی است که اخیرا جواد اوجی وزیر نفت ایران مدعی شده بود میانگین افزایش تولید گاز در ایران در سال‌های اخیر سالانه ۵.۲ درصد (هر سال بیش از ۱۲ میلیارد متر مکعب) بوده است.

این ادعا در حالی است که طی دو سال گذشته کشور با کسری فزاینده و هنگفت گاز مواجه بوده و در زمستان، کسری گاز کشور به ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز می‌رسد که این رقم هنگفت معادل کل مصرف گاز ترکیه در فصل سرد سال است.

آمارهای شرکت «بی‌پی» نیز نشان می‌دهد در حالی که متوسط رشد سالانه تولید گاز ایران در دهه گذشته بالای پنج درصد بوده، این رقم در سال ۲۰۲۲ کمتر از یک درصد شده است. هنوز آمارهای بین‌المللی در رابطه با تولید گاز ایران در سال ۲۰۲۳ منتشر نشده است.

همچنین مصرف ۲۴۹ میلیارد مترمکعب گاز کشور در سال گذشته (روزانه ۶۸۲ میلیون متر مکعب) در حالی است که جواد اوجی وزیر نفت اخیرا در کنفرانس مجمع کشورهای صادرکننده گاز در الجزایر مدعی شد تولید کنونی گاز کشور روزانه یک میلیارد و ۷۰ میلیون متر مکعب است.

ایران در سال گذشته تنها موفق به راه‌اندازی ناقص فاز ۱۱ پارس جنوبی شد، اما تولید گاز کشور تغییری نکرد، چرا که به جای ساخت و نصب سکوی جدید تولید، یک سکوی قدیمی از فاز ۱۲ پارس جنوبی به فاز ۱۱ منتقل شد.

علت انتقال سکوی یاد شده از فاز ۱۲ به فاز ۱۱ نیز حفاری‌های اشتباه در چاه‌های سکوی سوم فاز ۱۲ بود، به طوری که این سکو بیشتر از گاز، آب شور تولید می‌کرد.

هر دو فاز ۱۱ و ۱۲ پارس جنوبی توسط شرکت «پتروپارس» ایران توسعه یافته است.

حدود یک دهه پیش و در زمان راه‌اندازی فاز ۱۲ پارس جنوبی قرار بود این فاز روزانه ۸۴ میلیون متر مکعب تولید گاز داشته باشد، اما به خاطر اشتباه در حفاری‌ها، از همان ابتدا تنها قادر به تولید ۶۵ میلیون متر مکعب گاز شد و اکنون تنها ۴۳ میلیون متر مکعب تولید گاز دارد.

فاز ۱۱ پارس جنوبی که پارسال راه‌اندازی شد نیز قرار بود روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب تولید گاز داشته باشد، اما به خاطر تاخیر در تکمیل چاه‌ها، هم‌اکنون تنها یک پنجم این رقم تولید گاز دارد.