شبکه خبری الجزیره از شرایط سخت زندگی حدود ۳۰ هزار پناهجوی کرد ایرانی در کردستان عراق و انتظار آنها برای انتقال به یک کشور سوم از سوی سازمان ملل متحد خبر می‌دهد.
ارسلان یاراحمدی، عضو هیئت مدیره سازمان حقوق بشر هه‌نگاو این موضوع را در گفت‌و‌گو با الجزیره بیان کرده و گفته این در حالی است که سازمان ملل از سال ۲۰۰۶ ثبت‌نام از کردهای ایرانی در کردستان عراق به عنوان پناهجو را «متوقف» کرده است.
با این حال به گفته وی، پناهجویان کرد ایرانی در میان سایر پناهجویان حاضر در کردستان عراق، در صورت بازگشت به کشور بیشتر در «معرض خطر» قرار دارند.
سازمان ملل به گفته احمدی در شرایطی از ثبت‌نام کردهای ایرانی به عنوان پناهجو «خودداری» می‌کند که آنها برای تامین نیازهای اولیه خود همچون شغل و اسکان و مراقبت‌های بهداشتی، با مشکلات عدیده‌ای روبرو هستند.
این در حالی است که فراس الخطیب، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، با رد این ادعاها گفته که دفتر سازمان ملل در اربیل در حال رسیدگی به «تمام پرونده‌های پناهجویان طبق استانداردهای مندرج در قوانین بین‌المللی پناهندگان و بشردوستانه است.»
وی در یک گفت‌و‌گوی تلفنی به الجزیره گفت که «ما در حال ارزیابی پرونده‌های ۱۰ هزار کرد ایرانی هستیم» اما باید «اول اطمینان حاصل کنیم که آنها افراد غیرنظامی بوده و سابقه فعالیت نظامی» ندارند.
بر اساس این گزارش، شماری از پناهجویان کرد ایرانی در عراق ازدواج کرده‌اند و نزدیک به یک دهه است که در اقلیم کردستان زندگی می‌کنند.
در حالی که شماری از پناهجویان کرد ایرانی به کشور سوم منتقل شده‌اند، برخی از آنها از جمله افرادی که ازدواج کرده‌اند، در کردستان عراق مانده‌اند.
بر اساس قوانین عراق، پناهندگان در شرایط خاصی می توانند درخواست تابعیت عراق را بدهند،اما قانون اساسی عراق تصریح کرده که اختیارات اعطای تابعیت به بیگانگان منحصراً در صلاحیت دولت فدرال بغداد است.
اما بر اساس گزارش‌ها حکومت اقلیم کردستان در سال ۲۰۰۶ به چندین کرد ایرانی تابعیت اعطا کرده است.
این در حالی است که یک کرد ایرانی که خواسته هویت وی افشا نشود به الجزیره گفته باوجود دریافت گذرنامه، هنوز وضعیت اقامت وی در اقلیم کردستان، نامشخص است.
به گفته وی، از آنجا که دولت فدرال بغداد، حقی در زمینه اعطای تابعیت برای اقلیم کردستان قائل نیست، «تابعیت جدید ما هر لحظه قابل سلب شدن است.»
این گزارش پس از آن منتشر شده که بهزاد محمودی، ایرانی کُرد پناهجو در عراق که ۲۸ اردیبهشت‌ماه در اعتراض به شرایط نامساعد زندگی مقابل دفتر سازمان ملل متحد در اقلیم کردستان عراق خود را به آتش کشیده بود، در نخستین ساعات دوشنبه ۳ خرداد درگذشت.
آقای محمودی، ۲۷ ساله، پیش از اقدام به خودسوزی، ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده بود که در آن می‌گفت از آنجا که مخالف حکومت ایران بوده از کشور گریخته است.
او همچنین اضافه کرده بود که «آیا این حق ماست که به خاطر فعالیت سیاسی در چنین وضعی زندگی کنیم؟ این زندگی است؟ چهار سال است که مثل سگ‌های آواره این‌جا زندگی می‌کنیم.»
یکی از دوستان وی نیز که هویت وی فاش نشده، در گفت‌و‌گو با الجزیره گفته که هر دو آنها در کردستان عراق، به کار کارگری ساختمان مشغول بودند، اما توان اجاره مسکن برای زندگی را نداشتند.
وی گفته که آنها بارها به دفتر کمیسیاریای عالی سازمان ملل در اربیل برای دریافت کمک مراجعه کرده بودند، اما به آنها کمکی نشده بود.
پس از خودسوزی این پناهجو، ده‌ها تن از دیگر پناهجویان ایرانی روبه روی دفتر سازمان ملل در شهر اربیل، تجمع اعتراضی کردند که با درگیری‌هایی همراه بود.