آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه ۲۳ خرداد ضمن هشدار در مورد پیشرفتهای «بازگشتناپذیر» ایران در زمینه دستیابی به فناوری هستهای و غنیسازی اورانیوم، بر «فوریت» احیای برجام و بازگشت به چارچوب توافق هستهای سال ۲۰۱۵ تاکید کرد.
آقای بلینکن که برای شرکت در اجلاس سران گروه هفت به بروکسل، پایتخت بلژیک، سفر کرده است در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «سیبیاس» گفت از زمان خروج آمریکا از برجام، تهران اقدام به نادیده گرفتن و عدول از محدودیتهای اعمالشده در برجام کرده است.
وزیر خارجه آمریکا افزود ایران توانسته که در این مدت به پیشرفتی قابل توجه و سریع در زمینه غنیسازی و افزایش غلظت اورانیوم در سطوح بالا دست یابد.
او تصریح کرد در صورت تداوم این روند، حکومت ایران به دانشی در زمینه غنیسازی دست مییابد که بازگشت از آن بسیار دشوار خواهد بود و به همین دلیل، احیای برجام فوریت دارد.
ایران یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ۹۷، شروع به عدول از تعهدات هستهای خود در چارچوب این توافق کرد و طی ماههای گذشته نیز ضمن کاهش همکاری با آژانس، غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم را آغاز کرده است.
آقای بلینکن در هفتههای گذشته در مورد تمایل ایران برای بازگشت به تعهدات هستهای خود ابراز تردید کرده بود.
دور ششم مذاکرات احیای توافق برجام با حضور اعضای باقیمانده در این توافق یعنی ایران، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا و آلمان به همراه اتحادیه اروپا روز شنبه در زیرزمین یک هتل لوکس در وین، پایتخت اتریش، آغاز شد.
هیئت آمریکایی در این مذاکرات به دلیل امتناع ایران از دیدارهای حضوری، در هتلی دیگر در همین خیابان مستقر است و به شکل «غیر مستقیم» در این مذاکرات مشارکت دارد.
پیش از این، برخی مقامهای اروپایی ابراز امیدواری کرده بودند که مذاکرات احیای برجام تا قبل از انتخابات ریاستجمهوری ایران که قرار است روز ۲۸ خرداد برگزار شود، به نتیجه برسد.
با این حال، برخی از اعضای برجام از وجود مسائل حلنشده در مذاکرات خبر دادهاند. عباس عراقچی، نماینده ارشد ایران در مذاکرات هستهای، نیز روز یکشنبه اعلام کرد تهران عجلهای برای دستیابی به توافق ندارد.
میخائیل اولیانوف، مذاکره کننده روسیه ارشد در وین، هم گفته است که برای نهایی کردن مذاکرات و دستیابی به توافق، دستکم دو هفته دیگر زمان نیاز است.
تاثیر همکاری روسیه و ایران بر توافق با آمریکا
آنتونی بلینکن همچنین در پاسخ به این سوال که آیا گزارش اخیر «واشینگتنپست» درباره تجهیز ایران به یک سیستم ماهوارهای پیشرفته توسط روسیه، مذاکرات وین را تحت تاثیر قرار خواهد داد یا نه، گفت وقتی پای مذاکرات هستهای به میان میآید، آمریکا هیچیک از مسائل یا منافع دیگر را در ازای پیشرفت مذاکرات هستهای معامله نخواهد کرد.
وزیر خارجه آمریکا تاکید کرد که قبل از رئیسجمهور جو بایدن و دیدار او با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، درباره گزارش منتشر شده در واشینگتنپست اظهار نظر نخواهد کرد.
روزنامه آمریکایی واشینگتنپست روز ۲۰ خرداد به نقل از مقامها و منابع مطلع آمریکایی گزارش داد که روسیه در تدارک ارائه یک سیستم ماهوارهای پیشرفته به ایران است؛ این سیستم به جمهوری اسلامی قدرت میدهد که اهداف نظامی بالقوه را در خاورمیانه ردیابی کند.
واشینگتن پست میافزاید که این ماهواره پیشرفته میتواند توانایی جاسوسی و تجسسی ایران در منطقه خاورمیانه را به میزان قابل ملاحظهای افزایش دهد. علاوهبر این، به مناقشه و فهرست طولانی اختلافات جاری میان مسکو و واشینگتن خواهد افزود.
این گزارش در آستانه نخستین دیدار رسمی جو بایدن و ولادیمیر پوتین در ژنو از زمان روی کار آمدن دولت جدید آمریکا منتشر شده است. رئیسجمهوری روسیه روز ۲۱ خرداد در مصاحبه اختصاصی با «انبیسی نیوز» ادعاهای مطرحشده در این روزنامه آمریکایی را «کذب» خواند.