سخنگوی وزارت خارجه ایران روز پنجشنبه، ۲۹ مهر، از آزادی و تحویل دو راننده بازداشتشده ایرانی به سفارت ایران در جمهوری آذربایجان خبر داد.
سعید خطیبزاده در گفتوگو با تلویزیون حکومتی ایران گفت که «شهرود نوروزی» و «جعفر برزگر» رانندگان بازداشتشده ایرانی در آذربایجان صبح روز پنجشنبه آزاد شده و اکنون در سفارت جمهوری اسلامی ایران در باکو در حال انجام کارهای اداری برای خروج از این کشور هستند.
در همین حال وبسایت نورنیوز، وابسته به شورای عالی امنیت ملی ایران نیز گزارش داده که آزادی این دو راننده ایرانی با «تلاش نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در باکو» و «همکاری دولت آذربایجان» محقق شده است.
روز گذشته این رسانه در خبری با انتشار دومین ابلاغیه سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای به شرکتهای حمل و نقل برای رعایت دقیق قوانین و حساسیت کشورها با توجه به تغییرات جدید مرزهای ارمنستان و آذربایجان پس از جنگ ۴۴ روزه، بر «ضرورت رفع سوء تفاهمها و لزوم آزادسازی این دو راننده» تاکید کرده بود.
خبر بازداشت دو راننده ایرانی اوایل ماه مهر منتشر شد و بهرغم درخواست وزارت خارجه ایران برای آزادی آنها، وزارت خارجه آذربایجان اعلام کرد که این دو راننده از طریق خاک ارمنستان و غیرقانونی به اراضی آذربایجان در قرهباغ کوهستانی وارد شده و هنگام بازگشت به ایران متوقف شدهاند و طبق قوانین جمهوری آذربایجان با آنها برخورد خواهد شد.
در پی این اقدام و ایجاد سختگیریهای بیشتر برای تردد رانندگان ایرانی، روابط این کشور و آذربایجان در هفتههای اخیر دچار تنش و اقدام ایران برای برگزاری رزمایش در نوار مرزی با جمهوری آذربایجان، با واکنش منفی رئيس جمهوری این کشور مواجه شد.
مقامهای حکومت ایران بهویژه در پی برگزاری رزمایش مشترک آذربایجان با ترکیه و پاکستان در هفته آخر شهریور امسال، این کشور را به هموار کردن راه نفوذ اسرائيل به منطقه متهم کرده و در این باره هشدار دادند.
مقامهای آذربایجان این اتهامات را رد کرده و در آخرین واکنش الهام علییف، رئيس جمهوری آذربایجان، ایران را متهم کرد که طی سی سال گذشته با ارمنستان در ارسال مواد مخدر به اروپا از طريق مناطق اشغالشده آذربایجان همدست بوده است.
در واکنش به این اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ایران، ۲۶ مهر به مقامات آذربایجان توصیه کرده بود که «عنان کلام را داشته باشند».
همزمان با تداوم درگیری لفظی مقامات ایران و آذربایجان سازمان راهداری و حمل و نقل جادهای ایران روز سهشنبه ۲۷ مهر در نامهای به شرکتهای حمل و نقل، ورود رانندگان و اتباع ایرانی به منطقه «قرهباغ» و «لاچین» جمهوری آذربایجان از طریق ارمنستان را ممنوع اعلام کرد.
محمدجواد هدایتی، مدیرکل این سازمان، با استناد به بخشنامه ۹ مهرماه وزارت امور خارجه، «هرگونه ورود به خاک جمهوری آذربایجان خارج از مرزهای رسمی این کشور را نقض تمامیت ارضی این کشور» دانست.
در این ابلاغیه، همچنین امضای هرگونه قرارداد تجاری با منطقه قرهباغ و صدور اسناد حمل کالا (بارنامه) به این منطقه ممنوع اعلام شده است.
در جریان جنگ ۴۴ روزه پاییز پارسال بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان که منجر به بازپسگیری برخی از مناطق از سوی جمهوری آذربایجان شد، کنترل ۱۳۰ کیلومتر از بخش مرزی مشترک با ایران نیز دوباره به جمهوری آذربایجان تعلق گرفت.