پای گرما به آلمان باز شده و باز هم به نظر میرسد که این کشور به قدر کافی خود را آماده مقابله با آن نکرده است. اما میتوان با خطرات روزهای داغ مقابله کرد، آن هم با پنج ایدهای که در این گزارش ارائه میشود.
وقتی دما در روز بیش از ۳۰ و در شب حداقل ۲۰ درجه سانتیگراد میشود بسیاری با مشکل مواجه میشوند، بخصوص وقتی که شبانهروزهایی اینچنین پشت سر هم قرار میگیرند.
زمینگرمایی موجب هجوم امواج گرما شده و دمای زمین هر چه که بالاتر برود بر تعداد این امواج افزوده خواهد شد.
دورههای گرما که در دوران پیشاصنعتی هر ۵۰ سال یک بار بروز میکرد، اینک پنج برابر شده به طوری که هر ۱۰ سال یک بار ظاهر میشود. اگر انتشار گازهای گلخانهای که مسبب گرمایش زمیناند به همین منوال ادامه یابد، دست کم هر یک سال در میان، در تابستانها ۶۰ روز گرم پیاپی خواهیم داشت.
و چنین تابستانی آرزو نیست، بلکه کابوس است. چرا که در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ در آلمان حدود ۲۰ هزار نفر جان خود را بر اثر گرمازدگی از دست دادند. بیش از همه سالمندان، خردسالان، زنان باردار و جوانانی که مجبور بودند در این گرما در هوای آزاد کار کنند قربانی موج گرما شدند.
ایده اول: تدوین برنامهای ملی
تاکنون در آلمان برنامهای ملی در مقابله با گرما تدوین نشده است. از سال ۲۰۱۷ دولت فدرال تلاش کرد با صدور دستورالعمل در مقابله با گرما به شهرها کمک کند.
دولت جدید آلمان میگوید، اینک دیگر وقت تدوین یک استراتژی ملی مشترک برای رویارویی با این معضل رسیده است. با این همه تا کنون تنها چند منطقه اقدام به تدوین برنامهای در این زمینه کردهاند.
بررسیها در شش کشور اروپایی، از جمله اسپانیا و فرانسه نشان میدهد که داشتن چنین برنامهای در کاهش آمار مرگ و میر بر اثر گرمازدگی مؤثر است.
یورن بیرکمان، رئیس مؤسسه برنامهریزی و توسعه منطقهای دانشگاه اشتوتگارت گفته است، با گفتوگو و تبادل نظر زودرس راجع به خطر درگیر با افراد آسیبپذیر و زیرساختهای حساس و هشدار جامع جامعه مدنی، تعیین مکانهایی خنک برای فرار شهروندان از هوای داغ و عرضه آب آشامیدنی رایگان در اماکن عمومی میتوان به یاری گرمازدگان رفت.
ایده دوم: هشدار مهم است
سیل در منطقه “آهر” آلمان در سال گذشته مثالی است که برخی با اشاره به آن انتقاد میکنند که اگر بهموقع هشدارهای لازم داده میشد جان بسیاری نجات پیدا میکرد.
آنها میگویند، در آلمان “بیتوجهی خاصی” ناشی از کمبود تجربه وجود دارد که کارشناسان آن را “فراموشی فاجعهها” مینامند: «ما سریع فراموش میکنیم.»
اندریاس ماتساراکیس، مقام ارشد اداره هواشناسی آلمان میگوید، آرزو دارد که در آلمان سیستم هشدار گرما در تلویزیون وجود داشته باشد.
او به فرانسه به عنوان نمونهای خوب در این زمینه اشاره میکند و میافزاید، آنها توانستهاند سیستم ثبت اسامی سالمندان و افراد تنهای در معرض خطر درست کنند تا بتوان آنها را در شرایط گرمای پایدار از کمکهای اجتماعی بهرهمند کرد.
ایده سوم: برپایی پناهگاههای خنک
کارشناسان همچنین پیشنهاد تخصیص مکانهایی، از کتابخانهها گرفته تا کلیساها و استخرها، برای پناه آوردن و خنک کردن افراد گرمازده را مطرح کردهاند.
همچنین میتوان ساعات کاری را متغیر و قابل انعطاف ساخت تا از کار کردن بین ساعات ۱۵ و ۱۷ پرهیز شود. کار در فضای باز در نیمروزهای داغ نیز باید منع شود.
ایده چهارم: ارائه آب آشامیدنی
چاره دیگر برپایی آبخوریهاست. در صورت عدم وجود آبخوریها، مغازهها، رستورانها و کارفرماها میتوانند به صورت رایگان آب آشامیدنی عرضه کنند.
در بسیاری از شهرهای آلمان امکان دوباره پر کردن بطریهای خالی آب وجود دارد تا تولید بطریهای پلاستیکی کاهش یابد که وجود این امکان میتواند به افراد تشنه در روزهای داغ آفتابی کمک کند.
ایده پنجم: برنامهریزی بلندمدت شهرها
معمولا مناطق مرکزی شهرها گرمتر از مناطق اطرافاند. هر چه شهر بزرگتر باشد تفاوت بیشتر است. سطوح غیرطبیعی مانند سطوح قیرپاشی، آسفالت و کفپوش شده بیش از زمین طبیعی گرما را در خود نگه میدارد.
شهرها باید به همین دلیل چارهای بیاندیشند. استفاده از سایه و رنگهای روشن، فراهم کردن امکان به جریان افتادن هوا، استفاده از گیاه و آب در این زمینه توصیه میشود.
کارشناسان دانشگاه “واخنینگن” هلند دریافتهاند که اثر خنککننده تنها یک درخت ۲۰ تا ۳۰ کیلووات است که با بازدهی ۱۰ دستگاه تهویه و خنککننده برابری میکند.
تحقیقی دیگر در زوریخ نشان داده که مناطق پوشیده از درخت در شهرهای اروپای مرکزی هشت تا ۱۲ درجه سانتیگراد خنکتر از مناطق مسکونی هستند.