عالیه شکربیگی جامعه شناسی که تحقیقی با محوریت «زنانه شدن آسیبهای اجتماعی» در سال ۹۷ در شهر تهران انجام داده می گوید آسیبهای اجتماعی بیشتر جامعه زنان را در بر میگیرد. این زنان در چند گروه قابل دسته بندی هستند؛ برای مثال زنانی که تا به حال ازدواج نکرده و همچنان مجرد هستند، زنانی که طلاق گرفتهاند، زنانی که سالمند هستند؛ مسئله تنهایی زنان در این دستهبندیها نقش مهمی دارد.
دختران مجرد باردار در بیمارستانها پذیرش نمیشوند
ما امروز با خانوادههایی روبهرو هستیم که از لحاظ اقتصادی شکننده هستند و توان برطرف کردن نیازهای اقتصادی خود را ندارند. امروزه افراد به دلایل مختلف اقتصادی و نگرشی به شکلهای غیرمتعارف و خارج از چارچوب خانواده به این نیاز پاسخ میدهند. طبق تعریفی که جامعه و عرف دارد کودکانی که حاصل روابط خارج از بستر ازدواج هستند نامشروع خوانده میشوند. حتی اگر این کودکان در بستر خانواده متولد میشدند در صورتی که والدین او توانایی نگهداری از نوزاد را نداشتند در همان بیمارستان و بعد از زایمان به مراکزی همچون بهزیستی سپرده میشوند.
این دختران تنها در وضعیتهایی مثل ارائه ضمانت از سازمانهای حمایتی میتوانند در بیمارستان وضع حمل کنند. ریشه نوزادان رها شده هم به بارداریهای ناخواستهای برمیگردد که در فضایی خارج از چهارچوب ازدواج رخ دادهاند. نوزادانی که تعدادشان رو به افزایش است و هرچند وقت یک بار شاهد رهاشدگی آنها هستیم اغلب از مناطق فقیر نشین شهرها ریشه میگیرند.
زنانی که به هردلیلی در یک رابطه نامشروع درگیر یک بارداری ناخواسته شدند «زنان تنها» نامیده می شوند. غالب این زنان درگیر اعتیاد به مواد مخدر هم هستند. در بیشتر کشورهای دنیا سازمانهایی هستند که از زنان تنها و تنهایی زنان حمایت میکنند. زنان تنها در ایران با یک مسئله جدی درگیر هستند و آن نگاههای سرزنشگرانه است. علاوه بر اعتیاد، بارداری ناخواسته همچون داغی بر پیشانی زنان تنها است.
دومین مسئله درباره مادران کودکان رها شده اعتیاد این مادران است. عالیه شکربیگی به دیده بان ایران می گوید: این مادران باید قبل از بارداری تحت حمایت درمانی و مالی قرار میگرفتند. سازمانهای حمایتی باید این زنان تنها را به مراکز خود ببرند، تحت درمان قرار بدهند و نوزادان هم درصورت ناتوانایی مادر به مراکزی همچون بهزیستی تحویل داده شوند. اما اتفاقی که معمولا میافتد این است که این زنان تنها، خودشان رها شده هستند.
در محلههایی که این بارداری اتفاقا میافتد معمولا فقر، حاشیه نشینی و اعتیاد یک مسئله جدی است. یعنی بستر اجتماعی که کودک در آن به دنیا میآید این کودکان را در چرخه آسیبزایی قرار خواهد داد.
حمایت جامعه از آسیبهای این زنان و مشکلات آنها میتواند تاثیر بسیار زیادی در آسیبزدایی از این زنان و تبعا فرزندان آنها داشته باشد. اما زمانی که مادر توانایی نگهداری از فرزند خود را ندارد او را رها میکند؛ درصورتی که این کودک از بستر یک خانواده به رهاشدگی برسد در خیابانها یا نزدیکی سازمانهای حمایتی گذاشته میشوند اما زمانی که این کودک حاصل یک رابطه نامشروع باشد معمولا در سطل زباله رها میشود. در مواردی هم این کودکان فروخته میشوند.