اعتراضات علیه دولت اسرائیل ادامه دارد. اگر پارسال اصلاحات قضایی هر هفته مردم را به خیابانها می کشاند، اکنون جنگ در نوار غزه دلیل تظاهرات است. شامگاه شنبه نیز دهها هزار نفر دوباره برای مبادله اسرا و برگزاری انتخابات جدید به خیابان آمدند.
در اسرائیل به فراتر از جنگ نیز توجه می شود. تووا هرتزل، سفیر سابق در آفریقای جنوبی، در یک مقاله در «اورشلیم پست» می نویسد اگر پروژه شهرکسازی در مناطق اشغالی ادامه یابد. اسرائیل ممکن است اکثریت جمعیت یهودی خود را از دست بدهد، یا به سمت کشوری پیش برود که در آن وابستگی قومی یا دینی بر حقوق شهروندی حاکم باشد – مسیری به سوی آپارتاید. این اولین بار است که این واژه با صراحت مستقیماً توسط یکی از کارکنان بلندپایه دولت اسرائیل استفاده میشود.
مذاکرات آتشبس غزه در دستور کار دیپلماتها در عربستان سعودی
وزرای خارجه آمریکا و کشورهای اروپایی روز دوشنبه برای شرکت در مجمع اقتصاد جهانی در عربستان سعودی گردهم میآیند. مذاکرات آتشبس غزه و ثبات منطقهای دستور کار این مجمع اعلام شده است.
وزیر امور خارجه آمریکا، آنتونی بلینکن، و وزرای امور خارجه بریتانیا، آلمان و فرانسه در کنار وزیر خارجه عربستان سعودی، شاهزاده فیصل بن فرحان السعود، و تعدادی از مقامات کشورهای عرب خاورمیانه در این مجمع شرکت می کنند.
بلینکن پس از شرکت در این مجمع قصد دارد به اردن و اسرائیل سفر کند تا به تلاشهای دیپلماتیک برای برای کاهش تنشها ادامه دهد.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای که همزمان با ترک آمریکا توسط بلینکن در آخر هفته منتشر شد، اعلام کرد: وزیر امور خارجه درباره تلاشهای جاری برای رسیدن به آتشبسی در غزه که آزادی گروگانها را تضمین میکند و نیز روشهایی که حماس از طریق ان ها مانع از دستیابی مردم فلسطین به آتشبس میشود، بحث خواهد کرد.
بایدن رئیسجمهور ایالات متحده نیز در یک تماس با نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، در روز یکشنبه موضع مشابهی را ابراز داشت.
دیوید کامرون، وزیر امور خارجه بریتانیا، پیش از تشکیل مجمع اعلام کرد که دستیابی به آتشبس در غزه «اولویت بالایی» دارد.
ژوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در X نوشت که این گردهمایی در عربستان فرصتی است برای تبادل نظر با شرکای منطقهای و بینالمللی درباره چالشهای فوری که همه با آن روبرو هستند و تغییرات جهانی پویا.
اختلافات در هر دو طرف
مذاکرات برای آتشبس در مرحله حساسی قرار دارد. در روز یکشنبه، فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح، هرزی هالوی، طرحی برای عملیات رفح که مدتها از آن سخن گفته می شود، را تصویب کرد. اما انجام این عملیات بیش از پیش مبهم است. دولت اسرائیل از نظر بینالمللی منزوی شده و تنها به زحمت توانسته رئیسجمهور آمریکا، جو بایدن، را از اعمال تحریمها علیه یک یگان نظامی منصرف کنند. خبرگزاری رویترز گزارش داده کارکنان وزارت خارجه آمریکا، در یک یادداشت تردیدهای جدی نسبت به استفاده قانونی اسرائیل از سلاحهای تحویل داده شده توسط آمریکا مطرح کرده اند.
در گزارشها گفته می شود، اختلافات بارزی نیز در داخل حماس وجود دارد. در حالی که رئیس دفتر سیاسی حماس در قطر، اسماعیل هنیه، آماده رسیدن به توافق است، اظهارات دیگر اعضای دفتر سیاسی حماس نشان میدهد یحیی سنوار موضعی سرسختانه دارد. دفتر سیاسی حماس در روزهای اخیر بارها اعلام کرده اگر دولت فلسطینی در مرزهای قبل از ۱۹۶۷ رسمیت یابد، حماس سلاح های خود را زمین خواهد گذاشت. اما رهبران این جریان در غزه با ادبیات معمول خود با این موضع مخالفت کرده و همچنان تاکید می کنند جنگ تنها زمانی پایان مییابد که «فلسطین از رود تا دریا آزاد شود».
گفتگوی تلفنی بایدن با نتانیاهو
کاخ سفید، روز یکشنبه اعلام کرد رئیسجمهور آمریکا، با نخستوزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، تلفنی گفتگو کرده است. فشار بر اسرائیل و حماس برای رسیدن به توافقی که برخی از گروگانهای اسرائیلی را آزاد کند و آتشبس در جنگ حدود هفت ماهه در غزه را فراهم آورد، در حال افزایش است.
آسوشیتدپرس می نویسد: در مکالمهای که کمتر از یک ساعت به طول انجامید، بایدن به وضوح موضع خود را تکرار و اعتراض خود را نسبت به برنامه اسرائیل برای حمله به شهر جنوبی رفح در غزه بیان کرد. ایالات متحده می گوید با این حمله از نظر بشردوستانه مخالف است.
بایدن تاکید کرد پیشرفت در ارائه کمکهای انسانی به غزه باید “پایدار و بهبود یافته” باشد.
یک مقام کلیدی از قطر نیز اسرائیل و حماس را به “به تعهد و جدیت بیشتر” در مذاکرات تشویق کرد. کشور قطر که میزبان مقر حماس در دوحه است، نقش مهمی در تسهیل مذاکرات در گذشته داشته است. اما این کشور اخیراً اعلام کرد نقش خود را دوباره ارزیابی میکند.
مقامات مصری با مقامات اسرائیلی دربارهی یک “دیدگاه جدید” برای آتشبس طولانی مدت در غزه مذاکره کردهاند. در این مذاکرات، تأکید بر آزادی گروگانها و شروع فرآیند بازسازی در غزه بوده است.
حملات اسرائیل به غزه همچنان فلسطینی ها را می کشد
در جدیدترین حملات نظامی اسرائیل، حداقل ۲۰ فلسطینی در حملات هوایی به سه خانه در شهر رفح در جنوب نوار غزه کشته شدهاند. منابع پزشکی روز دوشنبه اعلام کردند تعداد زیادی نیز زخمی شدهاند. این حملات در حالی انجام شده که انتظار می رود میانجیگران مصری و قطری با رهبران حماس در قاهره برای گفتگو درباره یک دور جدید مذاکرات آتشبس دیدار کنند.
در شمال نوار غزه نیز، جنگندههای اسرائیلی به دو خانه در شهر غزه حمله کرده و دستکم چهار نفر را کشته و چندین نفر دیگر را زخمی کردهاند. رفح، که بیش از یک میلیون نفر در آن پناه گرفته اند، ساعاتی قبل از میزبانی مصر از رهبران حماس در مورد امکان یک توافق آتشبس، مورد حمله قرار گرفت.
ارتش اسرائیل اعلام کرده است در حال بررسی این گزارشها است.
یک مقام ارشد حماس به رویترز گفته است که گفتگوهای روز دوشنبه در قاهره بین هیئت حماس و میانجیگران قطری و مصری برگزار خواهد شد تا در مورد نظرات این گروه به پاسخ اسرائیل به پیشنهاد اخیرشان بحث شود. این مقام به رویترز گفت: “حماس سوالات و استعلامهایی درباره پاسخ اسرائیل به پیشنهادش دارد که این گروه آنها را از میانجیها در روز جمعه دریافت کرده است”.