ثبت نام از داوطلبان نامزدی در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران از این هفته به مدت پنج روز آغاز می‌شود.
سیامک ره‌پیک قائم مقام احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان و از اعضای حقوقدان این شورا گفته است که ثبت نام از داوطلبان روز سه‌شنبه ۲۱ اردیبهشت آغاز می شود و پنج روز تا شنبه ۲۵ اردیبهشت ادامه دارد.
قرار است انتخابات ریاست جمهوری ایران روز ۲۸ خرداد برگزار و جانشین حسن روحانی که هشت سال رئیس جمهور بود، مشخص شود.
در حالی که حدود شش هفته تا زمان رای گیری باقی مانده است، برخلاف دوره های گذشته انتخابات، هنوز چهره های مشهورتر سیاسی برای نامزدی در این انتخابات اعلام آمادگی نکرده اند.
اخیرا شورای نگهبان ایران بدون تصویب مجلس مواردی از شرایط نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری را تغییر داد و برای اجرا به وزارت کشور، مجری انتخابات، ابلاغ کرد. تصمیمی که با مخالفت سخنگوی جبهه اصلاحات در ایران مواجه شده است.
شورای نگهبان ایران که مسئول تطبیق مصوبات مجلس شورای اسلامی با قانون اساسی و احکام شرع اسلام است به تازگی بدون مصوبه مجلس شرایط ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری را به وزارت کشور ابلاغ کرده که شمار کثیری از حقوقدانان آن را “غیرقانونی” و برخلاف “قانون اساسی” توصیف کرده اند.
بر اساس ابلاغیه این شورا به وزارت کشور، داوطلبان نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ایران از این پس باید حداقل ۴۰ و حداکثر ۷۵ سال سن، حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد (فوق لیسانس یا معادل آن) و دست‌کم چهار سال سابقه مدیریتی داشته باشند و هنگام ثبت‌نام گواهی عدم سوءپیشینه ارائه کنند.
با تصمیم شورای نگهبان وزرا، استانداران، شهرداران شهرهای بالای دو میلیون نفر جمعیت، فرماندهان عالی نیروهای مسلح با درجه سرلشگری و بالاتر می‌توانند برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ایران ثبت‌نام کنند.
برخی از افرادی که تاکنون برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ایران اعلام آمادگی کرده اند فاقد شروطی هستند که شورای نگهبان راسا آن را تعیین و به وزارت کشور ابلاغ کرده است.
شورای نگهبان پس از ثبت نام داوطبان نامزدی در انتخابات، صلاحیت آنها را بررسی و نامزدهای مورد تایید خود را در معرض رای شهروندان قرار می دهد. این روند سال ها ست که مورد اعتراض گروه ها و شخصیت های سیاسی در ایران قرار دارد که چنین شیوه ای را “غیردمکراتیک” می خوانند.
زمان ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری در حالی اعلام شده که برخی از سیاستمدارانی که به نظر می رسد دارای شرایط شورای نگهبان برای ثبت نام هستند از اعلام نامزدی یا صرف نظر از آن تاکنون خودداری کرده اند.
محمدباقر قالیباف رئیس کنونی مجلس شورای اسلامی، علی لاریجانی رئیس پیشین مجلس و ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه از جمله این افراد هستند.
هر سه اینها پیش از این در انتخابات ریاست جمهوری حاضر شده و شکست خورده اند.
رسانه‌های حکومتی ایران در روزهای اخیر نتایج نظرسنجی ای را منتشر کرده‌اند که ۵۱ درصد افراد مورد پرسش گفته‌اند “قطعا” در انتخابات شرکت نمی‌کنند.
برخی از مقام‌های دولتی و حکومتی از جمله احمد خاتمی عضو شورای نگهبان و از اعضای مجلس خبرگان رهبری از احتمال کاهش مشارکت در انتخابات ابراز نگرانی کرده‌اند.
آیت‌الله خامنه‌ای گفته است دولت بعدی باید “جوان و حزب الهی باشد” تا “علاج” مشکلات کشور باشد.
ایران پس از انقلاب بهمن ۵۷ تاکنون هفت رئیس جمهور به خود دیده است. ابولحسن بنی صدر اولین رئیس جمهور ایران با رای مجلس به عدم کفایت سیاسی وی از عزل شد و اکنون در فرانسه به سر می برد. محمدعلی رجایی دومین رئیس جمهور در یک بمبگذاری در مقر نخست وزیر کشته شد.
آیت الله علی خامنه ای سومین رئیس جمهور ایران بود که پس از پایان دوره اش که همزمان با درگذشت آیت الله خمینی شد به رهبری رسید و اکنون نزدیک به ۳۲ سال است که رهبر جمهوری اسلامی ایران است.
اکبر هاشمی رفسنجانی، محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد روسای جمهور بعدی ایران هر یک پس از پایان ریاست جمهوری شان علاقمند به نامزدی مجدد در انتخابات بوده اند. شورای نگهبان طی هشت سال اخیر صلاحیت آقای هاشمی رفسنجانی و احمدی نژاد را برای نامزدی در انتخابات رد کرد.
حسن روحانی رئیس جمهور ایران گفته است که علیرغم شرایطی که ناشی از شیوع ویروس کروناست، انتخابات در تاریخ مقرر برگزار می شود.