صادق زیباکلام سرانجام پس از محکومیت در سه پرونده زندانی شد.
قوه قضائیه ایران امروز اعلام کرد «در پی قطعی شدن برخی احکام پروندههای قضائی»، صادق زیبا کلام زندانی شده است.
آقای زیباکلام سه پرونده قضائی مفتوح داشت. اتهام او در پرونده اول و دوم «فعالیت تبلیغی علیه نظام» و در پرونده سوم، «نشر مطالب خلاف واقع» بود.
صادق زیباکلام ۷۵ ساله، در پرونده نخست به «۱۸ ماه حبس» و «دو سال محرومیت فعالیت در احزاب، گروههای سیاسی و فضای مجازی» محکوم شد. علاوه بر این، قوه قضائیه او را در پرونده دوم به یک سال و در پرونده سوم به شش ماه حبس محکوم کرد.
این استاد بازنشسته دانشگاه تهران از چهرههای گاهی جنجالی در فضای سیاسی و مطبوعاتی و در مناظرهها بسیار فعال بوده است.
از آقای زیباکلام بهتازگی کتابی با عنوان «چرا شما را نمیگیرن و آخرش چی میشه؟» منتشر شد. او قرار بود امروز در جلسه رونمایی از آن در نمایشگاه کتاب تهران شرکت کند که خبر زندانی شدنش منتشر شد.
او در زمان سلطنت محمدرضا شاه نیز سه سال به اتهام نزدیکی به سازمان مجاهدین خلق در زندان بود.
از پرونده صادق زیباکلام چه میدانیم؟
خبرگزاری قوه قضائیه ایران در توضیح بازداشت آقای زیباکلام نوشته است: «او در سالهای اخیر اقدام به طرح مطالب خلاف واقع در رسانهها کرده و مطالب بدون ادعا و سند متعددی را در فضای مجازی منتشر کرده است.»
جزئیات پرونده هنوز منتشر نشده است اما آقای زیباکلام پس از مصاحبه با بخش فارسی رادیو دویچهوله آلمان در مورد اعتراضات سراسری دی ۱۳۹۶، به تبلیغ علیه نظام متهم شد.
او در آن زمان در واکنش به این اتهام در حساب کاربریاش در فیسبوک نوشت: «به نظر میرسد که نفس اتهام تبلیغ علیه نظام بیش از آنکه اتهام و جرمی واقعی باشد، بیشتر ابزاری است برای مجازات منتقدلن و جلوگیری از ابراز عقایدی که مغایر با تفکرات نظام هستند.»
آقای زیباکلام در این مصاحبه به «خواستها و مطالبات انباشتهشده از سالهای گذشته» به عنوان عامل اصلی اعتراضات سراسری آن سال اشاره کرده بود و گفته بود چنانچه در ایران همهپرسی برگزار شود، «بیش از ۷۰ درصد مردم» به جمهوری اسلامی «نه» خواهند گفت.
در آن زمان او گفته بود: «من در هیچ یک از محاکماتم از وکیل استفاده نمیکنم چرا که معتقدم اساس و مبنای اتهاماتم حقوقی نیست و جرمم سیاسی است. لذا وکیل نمی تواند کمکی به تبرئهام کند.»
او در سال ۱۳۹۳ هم در ارتباط با اظهارنظرهایش در مورد سیاست هستهای جمهوری اسلامی و نحوه برخورد قضائی با متهمان پرونده اختلاس ۳۰۰۰ میلیارد تومانی به ۱۸ ماه حبس تعزیری محکوم شده بود اما دادگاه تجدیدنظر حکم او را به پنج میلیون تومان جریمه نقدی تبدیل کرد.
زیباکلام در فاصله دو زندان
صادق زیباکلام پس از انقلاب در دولت موقت از طرف مصطفی چمران به ریاست شورای آموزش دانشکده پرستاری گماشته شد.
او سپس در خرداد ماه ۱۳۵۸به عنوان نماینده مهدی بازرگان، نخستوزیر در امور کردستان به آنجا فرستاده شد.
با استعفای دولت موقت آقای زیبا کلام هم از دایره قدرت خارج شد. سپس او که پیش از انقلاب مهندسی شیمی خوانده بود برای ادامه تحصیل به بریتانیا رفت.
سال ۱۳۶۳ آقای زیباکلام تحصیل در رشته علوم انسانی را آغاز کرد.
موضوع رساله دکتری او در بریتانیا «انقلاب اسلامی ایران» بود که بعدها به شکل کتابی منتشر شد.
اما او با کتاب «ما چگونه، ما شدیم: ریشهیابی علل عقب ماندگی در ایران» به شهرت رسید.
- بشنوید: ما چگونه ما شدیم
صادق زیباکلام پس از اخذ دکترای علوم سیاسی از دانشگاه برادفورد به ایران بازگشت و در دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران مشغول تحصیل شد.
جذب او در هیئت علمی دانشگاه تهران با انتقادهایی همراه شد از جمله جواد طباطبایی پژوهشگر فلسفه سیاسی در انتقاد از آقای زیبا کلام نوشت:
«در همان زمان (اوایل دهه ۶۰)، ریاست دانشگاه استاد دیگری را به همان گروه تحمیل کرد که به هیچ وجه سابقه تحصیلی و مشخصات او با مقرراتی که همان رئیس دانشگاه مأمور اجرای آن بود، سنخیتی نداشت. این شخص گویا در یکی از رشتههای فنی درس خوانده و در انقلاب فرهنگی نیز نقشی ایفاء کرده بود و در دانشگاهی در بریتانیا یا حومه آن درس خوانده بود که از نظر دانشکده و مدیریت آن اعتباری نداشت و حتی اگر اعتباری داشت، برابر مقررات، به دلیل پیوسته نبودن تحصیلات، نمیتوانست به استخدام دانشکده حقوق درآید که البته به زور رئیس دانشگاه درآمد.»
این سخنان با واکنش تند صادق زیبا کلام همراه شد: «مصاحبه استاد ارجمند جناب دکتر جواد طباطبایی پیرامون علوم سیاسی در ایران و وضعیت این رشته در دانشگاه اصلی و محل تولد آن یعنی در دانشگاه تهران را با تاسف و تاثر خواندم. البته در بسیاری از نکات با ایشان همراه هستم اما تاسف و تاثرم از چند بابت بود. عمدهترین آن از بابت هجمهای بود که ایشان به برخی از اشخاص از جمله خود من کرده بودند.»
آقای زیباکلام سرانجام در نیمه دهه ۹۰ شمسی از دانشگاه تهران بازنشسته شد و گفت بازنشستگیاش «اجباری» بوده است.
حدود هفت سال پیش او که ده سال از استادان «نیمهوقت» واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد بود قراردادش لغو شد که آن را «تسویه حساب سیاسی» خواند.
ریاست دانشگاه آزاد اما لغو این قراردادها را در راستای «اصلاح ساختار در اعضای هیئت علمی» توصیف کرد.
با روی کار آمدن اصلاحطلبان در ایران، او از چهرههای نزدیک به این طیف به شمار میرفت.
او از تحلیلگرانی است که به طور خاص در حوزه سیاست خارجی از حکومت جمهوری اسلامی انتقاد میکند و در سالهای اخیر بهشدت هوادار عادیسازی رابطه با کشورهای غربی بوده است.
بی بی سی