مظلوم عبدی، فرمانده کل نیروهای سوریه دموکراتیک و احمد شرع، رئیس جمهور موقت سوریه توافقنامه ای را امضا کردند.
بر اساس این توافق نیروهای سوریه دموکرات بخشی از نهادهای امنیتی دولت سوریه خواهد شد.
متن توافقنامه:
بر اساس دیدار روز دوشنبه 10مارس 2025 رئیس جمهور احمد شرع و ژنرال مظلوم عبدی، موارد زیر مورد توافق طرفین قرار گرفت:
- تضمین حق همه سوری ها برای نمایندگی و مشارکت در روند سیاسی و همه نهادهای دولتی بر اساس صلاحیت بدون توجه به پیشینه مذهبی و قومی آنها.
- جامعه کوردی یک جامعه بومی دولت سوریه است و دولت سوریه حق شهروندی آن را تضمین می کند و تمام حقوق قانونی خود را برای آن تامین می کند.
- آتش بس در تمام خاک سوریه.
- همه نهادهای غیرنظامی و نظامی در شمال شرق سوریه، از جمله گذرگاههای مرزی، فرودگاهها و میادین نفت و گاز را در مدیریت دولت سوریه ادغام کنید.
- تضمین بازگشت همه آوارگان سوری به شهرها و روستاهایشان و حمایت از آنها توسط دولت سوریه.
- حمایت از دولت سوریه در مقابله با بقایای اسد و تمامی تهدیدات علیه امنیت و تمامیت سرزمین آن.
- رد تبلیغات تفرقه، نفرت و تلاش برای گسترش هرج و مرج در میان تمام اقشار جامعه سوریه.
- کمیته های اجرایی برای اجرای توافقنامه تا پایان سال جاری کار و تلاش خواهند کرد.
در یک کشور چند ملیتی مثل سوریه، تضمین حقوق تمامی ملیتها، از جمله کوردها، بهویژه پس از سالها منازعه و تقسیمات داخلی، از اهمیت بالایی برخوردار است. این اقدام بهنظر میرسد که بهمنظور ایجاد توازن سیاسی و بهویژه تقویت روابط میان جامعه کورد و دولت مرکزی سوریه باشد
کوردها در طول تاریخ در سوریه با چالشهای فراوانی از جمله سرکوب و نادیده گرفتن حقوق فرهنگی و سیاسی خود روبهرو بودهاند. بنابراین این اقدام میتواند قدم مهمی در راستای بهبود وضعیت حقوقی و اجتماعی کوردها در سوریه باشد.
آتشبس در سراسر سوریه بهویژه پس از سالها جنگ و درگیریهای خونین، یکی از موضوعات اساسی برای بازسازی و ایجاد صلح در کشور است. این دیدار نشان میدهد که طرفین درگیر در تلاش برای کاهش خشونت و شروع روند صلح هستند.
ادغام نهادهای تحت کنترل نیروهای سوریه دموکراتیک (که عمدتاً شامل کوردها و دیگر گروههای سیاسی است) در ساختار دولت سوریه، میتواند به معنای تقویت حاکمیت دولت مرکزی بر این مناطق باشد.
بازگشت آوارگان به خانههایشان و حمایت دولت از آنها، نشانهای از عزم برای بازسازی کشور و جلب حمایت مردمی است. با توجه به تعداد بالای آوارگان سوری در داخل و خارج از کشور، این توافق بر اهمیت بازسازی مناطق آسیبدیده و بازگشت مردم به خانههایشان تأکید دارد.
شاید این توافق میتواند به معنی تقویت همکاری میان نیروهای کورد و دولت سوریه برای مقابله با گروههای تروریستی و تهدیدات امنیتی مانند داعش باشد. حمایت از تمامیت ارضی و امنیت سوریه برای دولت مرکزی بسیار مهم است و این دیدار بهطور ضمنی میتواند حاکی از تلاش برای تقویت همکاریهای امنیتی میان گروهها و نیروهای مختلف در کشور باشد.
در این گفتگوها بر لزوم مقابله با تبلیغات تفرقهانگیز، نفرتپراکنی و هرجومرج تأکید دارد. در کشوری مانند سوریه که درگیر جنگهای داخلی است، مقابله با این نوع تبلیغات میتواند برای حفظ انسجام ملی و کاهش خشونتهای داخلی مهم باشد.
برای اجرایی کردن مفاد توافقنامه، کمیتههای اجرایی تشکیل خواهد شد تا روندهای مختلف توافق بهطور منظم پیگیری و اجرا شوند. این کمیتهها میتوانند نقش کلیدی در تضمین موفقیت توافق داشته باشند.
این توافقنامه بهنظر میرسد که یک قدم مهم به سمت بهبود روابط میان دولت سوریه و نیروهای سوریه دموکراتیک (که بهویژه شامل گروههای کورد است) باشد. این توافق نشاندهنده تغییرات مهم در سیاستهای دولت مرکزی سوریه در قبال اقلیتها، بهویژه کردها، است.
اما باید توجه داشت که اجرای چنین توافقاتی در سوریه با توجه به تنشهای سیاسی و نظامی زیاد در کشور، بهویژه در مناطق شمال شرقی، بهراحتی ممکن نخواهد بود. همچنین، نقش نیروهای کورد و حضور این گروه در نهادهای امنیتی دولت سوریه ممکن است موجب بروز چالشهایی برای برخی از گروهها در داخل سوریه شود.
در نهایت، این توافق میتواند مرحلهای از فرایند صلح(PKK)حزب کارگران کوردستان باشد، اما برای اجرای کامل آن به همکاری بیشتر و تلاشهای دیپلماتیک و میدانی زیادی نیاز خواهد بود.