گزارش تحلیلی: ناتوانی دولت در تأمین حداقلهای زندگی مردم و ریشههای آن
گزارشهای رسمی از داخل دولت جمهوری اسلامی ایران نشان میدهد که بحرانهای پیدرپی در بخش انرژی و آب، دیگر پنهانکردنی نیست و به سطحی رسیده که زندگی میلیونها شهروند را تهدید میکند.
۱. کسری شدید منابع حیاتی
- بنزین: مشاور پزشکیان اعلام کرده که روزانه با کسری ۳۰ تا ۳۵ میلیون لیتری بنزین مواجه هستیم. کمبود چنین حجمی از سوخت، علاوه بر فشار بر حملونقل و تولید، باعث اختلال در خدمات شهری و زندگی روزمره مردم میشود.
- گاز: در صورتی که روند فعلی ادامه یابد، تا سال ۱۴۲۰ با کسری ۵۱۲ میلیون مترمکعبی مواجه خواهیم بود. این کسری، خطر خاموشی صنایع و خانهها، افزایش هزینه انرژی و فشار اقتصادی بر خانوارها را در پی دارد.
- آب: منابع زیرزمینی با کسری ۱۴۰ تا ۱۶۰ میلیارد مترمکعب روبهرو هستند که خطر بحران کشاورزی، کمآبی شهری و مهاجرت اجباری را افزایش میدهد.
۲. دلایل بحرانها
اعترافهای مقامات دولتی، به ویژه علی ربیعی و مشاور پزشکیان، نشان میدهد که مشکلات موجود نه ناشی از عوامل فنی مقطعی، بلکه ریشهای و ساختاری هستند. سوءمدیریت چند دههای و فساد نهادینه، عامل اصلی ناتوانی دولت در تأمین ابتداییترین نیازهای مردم است.
۳. پیامدهای اجتماعی و اقتصادی
- کمبود سوخت و گاز، باعث اختلال در حملونقل، تولید و خدمات عمومی میشود.
- کسری منابع آب، فشار بر کشاورزی، افزایش قیمت مواد غذایی و کاهش کیفیت زندگی را در پی خواهد داشت.
- ادامه این بحرانها، اعتماد عمومی را کاهش داده و میتواند به ناآرامیهای اجتماعی و افزایش مهاجرت داخلی منجر شود.
۴. جمعبندی
اعتراف رسمی مقامات نشان میدهد که دولت دیگر قادر به مدیریت بحرانها نیست و عدم اصلاحات ساختاری، تهدیدی جدی برای زندگی مردم محسوب میشود. بحرانهای انرژی و آب، شاخصی روشن از فساد نهادینه و سوءمدیریت چند دههای است و نیاز فوری به سیاستگذاری اصلاحی و شفافیت دارد.