عفو بین‌الملل می‌گوید تا ۲۵ آبان ۱۴۰۰ کشته شدن ۳۲۴ نفر به دست نیروهای امنیتی در اعتراض‌های آبان ۹۸ را تایید و مستند کرده است.

آخرین آمار این نهاد که چند روز پیش در “دادگاه بین‌المللی مردمی آبان” در لندن ارائه شد ۳۲۳ نفر بود.

عفو بین‌الملل که در این دادگاه مردمی شهادت داد، آخرین آمار خود از کشته‌های آبان را از ۳۰۴ به ۳۲۳ نفر افزایش داد.

این نهاد اکنون یک نفر را به آمار قبلی اضافه کرده و عکس بیست نفر دیگر را هم منتشر کرده که توانسته کشته شدنشان در اعتراض‌های آبان را تایید کند.

عفو بین‌الملل از “مقام‌ها و مسئولان” ایران خواست “تمام اسناد و مدارک مربوط به کشته‌شدگان آبان” را منتشر کنند و از شورای حقوق بشر سازمان ملل درخواست کرد “فوراً موضوع تاسیس یک سازوکار تحقیقاتی در خصوص کشتار آبان را در دستور کار قرار دهد.”

در این آمار ۱۰ زن و ۲۲ کودک زیر ۱۸ سال (۲۱ پسربچه‌ ۱۲ تا ۱۷ ساله و یک دختربچه ۸ تا ۱۰ ساله) نیز دیده می‌شود، با اینحال به گفته عفو بین‌الملل اکثریت کشته‌شدگان در دهه بیست یا سی زندگی بوده‌اند.

در گزارش آمده “بجز چهار مورد، همه قربانیان بر اثر اصابت گلوله نیروهای امنیتی، از جمله اعضای سپاه پاسداران و بسیج و مأموران نیروی انتظامی، جان باخته‌اند”، گلوله‌ها “اغلب به سر یا بالاتنه” شلیک شده بودند که نشان می‌دهد “هدف آنان شلیک به قصد کشتن بوده است.”

به گزارش عفو بین‌الملل، اکثریت قریب به اتفاق این افراد در روزهای ۲۵ و ۲۶ و در رده بعد ۲۷ آبان کشته شده‌اند؛ “شهرستان‌های محروم در حومه شهر تهران بیش از همه تلفات دادند، دستکم ۱۷۶ نفر” و بعد استان‌هایی که اقلیت‌ها جمعیت بزرگی را تشکیل می‌دهند مثل خوزستان و کرمانشاه و البرز.

اسامی “۶۱ نفر هنوز برای عفو بین‌الملل نامعلوم است” که “نیمی” از آنها در شهریار و ملارد کشته شده‌اند.

در آخرین گزارش عفو بین‌الملل آمده که “تعداد واقعی کشته‌شدگان بیشتر است” چون به دلیل “جو ترس و خفقان” خانواده‌ها و افراد مطلع تمایل به صحبت ندارند.

اعتراض های آبان
توضیح تصویر،یکی از نمودارهایی که عفو بین الملل منتشر کرده است

آمار رسمی کشته‌شدگان در اعتراض‌های آبان ۹۸ بر خلاف وعده‌ها اعلام نشده است و حکومت ایران آمارهای نهادها یا رسانه‌ها را “ساختگی” و “شایعه‌پراکنی” می‌داند.

به گزارش رویترز در این اعتراض‌ها “۱۵۰۰ نفر” کشته شده‌اند.

عفو بین‌الملل در گزارش آخر خود می‌گوید “به این نتیجه رسیده است که استفاده نیروهای امنیتی از سلاح‌های مرگبار در اکثریت وسیعی از موارد غیرقانونی بوده است.”

علاوه بر این، “هیچ سندی وجود ندارد که نشان دهد معترضان سلاح گرم در اختیار داشتند و رفتارشان تهدید جانی قریب الوقوعی متوجه نیروهای امنیتی و دیگر افراد کرده بود.”

عفو بین‌الملل گفت از دو مورد “استثنایی” که گزارش شده بین معترضان و نیروهای امنیتی در شهر ماهشهر در تاریخ ۲۷ آبان و اولین ساعات ۲۸ آبان درگیری مسلحانه رخ داده آگاه است.

اعتراض های آبان

عفو بین‌الملل چند روز پیش در “دادگاه بین‌المللی مردمی آبان” شهادت داده بود. این تریبونال که سه نهاد حقوق بشری برگزارکننده آن بودند پس از پنج روز بررسی سرکوب آبان یکشنبه در لندن به پایان رسید.

در این دادگاه غیر رسمی که حکم آن ضمانت اجرایی ندارد، بیش از سی شاهد با حضور در دادگاه شهادت دادند و بیش از صد شهادت کتبی هم به دست دادگاه رسیده بود.

حکم این دادگاه مردمی را هیات قضات که شش حقوقدان “مستقل و بین‌المللی” هستند “اوایل سال آینده میلادی” اعلام می‌کنند اما این تریبونال تا آن زمان به گردآوری اسناد و ثبت شهادت ادامه می‌دهد.

اعتراض‌های آبان ۹۸ که اکنون سالگرد آن است، ابتدا در واکنش به افزایش ناگهانی و اعلام‌نشده بنزین آغاز شد اما بسرعت تقریبا تمام کشور، بیش از “پانصد نقطه” ایران را فراگرفت و کل حاکمیت و نمادهای مهم جمهوری اسلامی را هدف قرار داد.

این اعتراض‌ها با سرکوب “بی‌سابقه” حکومت روبرو شد؛ با “شلیک مستقیم” حتی به سر و با سلاح نیمه‌سنگین، دستگیری و شکنجه هزاران نفر و “ربودن جسد” کشته‌شدگان، سانسور شدید رسانه‌ها و “اعترافات تلویزیونی”.