هواداران ملا مخدوم محمد عالم ربانی، یکی از فرماندهان ترک تبار طالبان در جریان دو روز گذشته برای رهایی وی از بازداشت حکومت طالبان در ولایت فاریاب دست به اعتراض زدند که تاکنون این اعتراضات یک کشته و پنج زخمی برجای گذاشته است.

ملا مخدوم محمد عالم ربانی از فرماندهان ارشد طالبان در شمال افغانستان به دلایل نامعلوم، روز چهارشنبه، ۲۲جدی (دی) در ولایت بلخ افغانستان از سوی استخبارات امارت اسلامی بازداشت گردید.

هواداران مخدوم عالم ربانی، روز پنج شنبه، ۲۳ جدی (دی) اعتراضات خویش را در شهر میمنه مرکز ولایت فاریاب در شمال افغانستان آغاز کردند و تاکنون نیز شهر میمنه حالت نظامی به خود دارد.

شماری از این معترضان که به هزار نفر می‌رسید، با سلاح‌های سبک و سنگین به جاده‌های شهر میمنه برآمده و خواهان آزادی بی درنگ ملا مخدوم عالم ربانی شدند. معترضان بازداشت مخدوم عالم را حرکت قومی از سوی امارت اسلامی می‌دانند.

قطب الدین کوهی، خبرنگار در شهر میمنه که برای پوشش این اعتراضات رفته بود می‌گوید که روز گذشته معترضان، که در میان آنان نیروهای ترک‌تبارطالبان  نیز حضور دارند، با شلیک هوایی خواهان آزادی مخدوم عالم شدند.

بگفتۀ آقای کوهی «معترضان برخی از سربازان امارت اسلامی را که از قوم پشتون بودند، خلع سلاح کرده و سه واسطه نقلیه مربوط به این سربازان را نیز تخریب کردند، معاون والی فاریاب که از قوم پشتون است نیز روز گذشته دفتر خود را ترک کرده و به جای دیگر رفته بود».

هرچند شماری از رسانه از سقوط ولایت فاریاب به دست معترضان خبر می‌دهند، اما آقای کوهی می‌گوید که معترضان به هیچ اداره دولتی هجوم نیاورده‌اند و شب گذشته که قصد برپایی خیمه تحصن در مقابل دفتر والی فاریاب را داشتند، اجازه این کار را نیافتند.

روز دوم اعتراضات

پس از یک روز اعتراضات و آشوب که منجر به بسته شدن بازارهای شهر میمنه شد، فاریاب یک شب آرام را پشت سرگذاشت، معترضان شب گذشته به خانه‌های خود رفتند و قرار شد که روز جمعه ۲۴جدی (دی) اعتراضات خود را از سر بگیرند.

معترضان صبح روز جمعه در مسجد عیدگاه شهر میمنه تجمع کردند و میخواستند که اعتراضات را از این محل سازماندهی و آغاز نمایند، اما از سوی نیروهای امارت اسلامی تحت فرماندهی پولیس ولایت فاریاب اجازه نیافتند.

یکی از شهروندان میمنه بدون ذکر نام خویش گفت که نیروهای امارت اسلامی، معترضان را پراکنده کردند، اما این پایان کار نبود، شهر میمنه از سوی نیروهای طالبان حالت نظامی به خود گرفته است و در سر هر جاده، تانک‌ها و وسایط نقلیه نظامی ایستاده است.

یکی از نزدیکان ملا مخدوم محمد عالم ربانی، که خودش نیز عضو طالبان است، حوالی ساعت ۱۰ و ۴۰ دقیقه قبل از ظهر امروز به وقت محلی، با رنجر(خودرو نظامی) خویش به سوی دفتر والی حرکت کرده و در مسیر راه، از سوی نیروهای طالبان مورد بازرسی قرار گرفته است، اما این فرد به دستور نیروهای طالبان اعتنا نکرده و به حرکت خویش ادامه داده است.

شاهدان عینی می‌گویند که نیروهای طالبان بر موتر (خودرو) این فرد شلیک کرده که منجر به زخمی شدن پنج تن( سه فرد معترض نزدیک به مخدوم عالم و دو غیر نظامی به شمول یک زن) شده است. سرنشینان موتر رنجرِ(خودرو نظامی) معترضان نیز واکنش نشان داده و به سوی سربازان طالبان شلیک نموده‌اند که بر اقر آن یک تن از نیروهای طالبان در این درگیری کشته شده است.

قطب الدین کوهی، خبرنگار مستقر در شهر میمنه می‌گوید که پس از این درگیری، بازار شهر میمنه دوباره مسدود شد و مردم کمتر در شهر گشت و گذار کردند.

به گفته این خبرنگار، مسئولان محلی طالبان نیز از صحبت با خبرنگاران خود داری کرده و از آنان می‌خواهند در سطح شهر گشت و گذار نکنند.

بگفتۀ آقای کوهی مسئولان محلی به خبرنگاران گفته‌اند که «تصمیم گرفته شده تا خبرنگاران نیز در صورتیکه به شهر بروند، بازداشت شوند و کمره‌های (دوربین های فیلمبرداری) آنها ضبط شوند». مسئولان محلی می‌گویند «خبرنگاران شایعه پراکنی می‌کنند و طالبان به خبرنگاران ارزش قایل نیستند».

در حال حاضر شهر میمنه (مرکز ولایت فاریاب) در حالت نظامی قرار دارد و معترضان در شهر حضور ندارند و شهر میمنه بیشتر در کنترل طالبان ترک تبار و غیر پشتون است، تنها، معاون والی، رئیس صحت عامه و فرمانده لوای ارتش طالبان در فاریاب از قوم پشتون است و سایر مقام‌های محلی این ولایت بیشتر از قوم ازبک می‌باشند.

ملا مخدوم محمد عالم ربانی کیست؟

ملا مخدوم محمد عالم ربانی یکی از فرماندهان ارشد طالبان در ولایات شمال افغانستان است که در دوره حکومت قبلی طالبان به نیروهای امارت اسلامی پیوسته بود.

او، پس از آن در سال ۱۳۸۳ خورشیدی، دوباره به صف طالبان آمده و علیه حکومت جمهوریت آقای کرزی و آقای غنی در ولایات فاریاب، جوزجان و سرپل فعالیت داشت.

قطب الدین کوهی، خبرنگار مستقر در ولایت فاریاب می‌گوید که در زمان حکومت پیشین افغانستان، ملا مخدوم عالم به عنوان مسئول نظامی طالبان در شمال افغانستان و والی نام نهاد طالبان در ولایت فاریاب فعالیت داشت و تمام سربازان طالبان در ولایت فاریاب و ولایات همجوار آن از او دستور می‌گرفتند.

ملا مخدوم عالم که از قوم ازبک است و تجربه ۲۵ ساله در صف طالبان دارد، با سقوط حکومت جمهوری به ولایات جوزجان و سرپل رفته و با نیروهایش در آن جاها مستقر شد.

ملا مخدوم محمد عالم ربانی در روزهای نخست حکومت امارت اسلامی از سوی کابینه طالبان به عنوان والی سرپل گماشته شد، اما پس از یک ماه از این سمت برکنار شد و در همان روزهای اول، شایعات مبنی بر بازداشت شدن او به گوش می‌رسید. او در روز چهارشنبه ۲۲ جدی (دی ماه) ، در ولایت بلخ از سوی استخبارات طالبان بازداشت گردید.

بلال کریمی یکی از سخنگویان طالبان در صفحه توییتر خویش نوشته است «شماری از مردم فاریاب پس از بازداشت یک تن از سوی استخبارات تظاهرات کرده‌اند، در حال حاضر وضعیت کنترل شده و به مردم قناعت داده شده است. فعلا هیچ مشکلی وجود ندارد».

همچنان نقیب‌الله فایق والی پیشین ولایت فاریاب می‌گوید که گروه طالبان حکم بازداشت سه فرمانده غیر پشتون (صلاح‌الدین ایوبی، مخدوم عالم و قاری وکیل) را سه روز پیش صادر کرده است.

آقای فایق تاکید کرده است که گروه طالبان اتهام‌هائی چون شکایت مردم، دزدی پول ارگ ریاست جمهوری افغانستان در زمان سقوط حکومت جمهوریت و مخفی کردن بخشی از سلاح‌های غنیمت گرفته شده را به این سه فرمانده خود وارد کرده است.

بر اساس گفته‌های آقای فایق، روز جمعه، ۲۴ جدی (دی) قاری وکیل نیز بازداشت شده است.

قابل ذکر است که شماری از مقام‌های حکومت پیشین از جمله امرالله صالح معاون رئیس جمهوری پیشین افغانستان از اعتراضات هواداران ملا مخدوم عالم حمایت کرده و گفته است که طالبان به خواست مردم افغانستان تمکین نمی‌کند.