همزمان با گزارش‌ها درباره اعتصاب و تعطیلی اصناف در چند شهر استان سیستان‌ و ‌بلوچستان در اعتراض به «کشته شدن سوخت‌بران»، روز چهارشنبه تصاویری از ورود معترضان به یک پاسگاه در شهر زاهدان منتشر شده است.

در همین روز، مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در یک فایل صوتی عموم مردم منطقه را به ارامش، کنترل احساسات و خویشتن‌داری دعوت کرده‌ است.

تصاویر منتشر شده در شبکه اجتماعی نشان می‌دهد که شماری از معترضان با ورود به «پاسگاه نیروی انتظامی کورین» به ساختمان و یک خودرو در محوطه این پاسگاه آسیب وارد می‌کنند.

در همین حال گزارش‌ها حاکی است که درگیری‌ها در بخش کورین شامگاه چهارشنبه ادامه داشته است.

از سوی دیگر فرماندار شهرستان زاهدان هم گفته است، در «حمله اشرار مسلح با سلاح‌های سبک و نارنجک‌انداز به پاسگاه کورین زاهدان» یک نیروی انتظامی کشته شده است.

به گزارش ایرنا، ابوذر مهدی نخعی با اشاره به گزارش‌ها در خصوص کشته شدن سوخت‌بران پاسگاه شمسر سراوان، گفته است به این دنبال این موضوع «عناصر شرور» با «سلاح‌های سبک و نارنجک انداز به قصد تصرف پاسگاه کورین و قلعه بید به این پاسگاه حمله کردند.»

فرماندار زاهدان با این حال تاکید کرده است که «آرامش در سراسر شهرستان زاهدان و بخش های تابعه برقرار است.»

در همین زمینه، تصاویر ویدئویی از اعتراضات در شهرهای خاش، ایرانشهر و سراوان در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

گزارش شبکه‌های اجتماعی نیز حاکی است در شهر زاهدان تدابیر امنیتی تشدید شده است و مغازه‌ها و بازارهای این شهر در روز چهارشنبه تعطیل شده‌اند.

مولوی عبدالحمید مردم را به آرامش و خویشتن‌داری دعوت کرد

در همین حال، مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان، در یک فایل صوتی عموم مردم استان سیستان و بلوچستان به آرامش و خویشتن‌داری دعوت کرده‌است.

او همچنین از جوانان مردم خواسته است ضمن کنترل احساسات خود از حمله به ادارات عمومی خودداری کنند.

مولوی عبدالحمید در ادامه از مسئولان خواسته است در خصوص حادثه روز دوشنبه که به کشته و مجروح شدن شماری منجر شد، بیطرفانه رسیدگی کنند.

امام جمعه اهل سنت زاهدان همچنین از مسئولان( جمهوری اسلامی) خواست به وضعیت معیشت و اشتغال در استان سیستان و بلوچستان توجه کنند.

گزارش‌ها حاکی است که روز دوشنبه، چهارم اسفند، در جریان تیراندازی نیروهای سپاه پاسداران در مناطق مرزی شهرستان سراوان به سمت گروهی از سوخت‌بران، دست‌کم دو شهروند کشته و دو تن دیگر زخمی شدند.

این در حالی است که برخی منابع خبری دیگر شمار کشته شدگان این حادثه را « ۱۰ نفر» اعلام کرده‌اند.

بر اساس ویدئوهایی که روز گذشته در شبکه‌های اجتماعی به ویژه توییتر منتشر شد، شماری از خانواده‌ای سوخت‌بران آسیب‌دیده پس از تجمع مقابل ساختمان فرمانداری سراوان، وارد این ساختمان شد‌ند.

طرح «رزاق» و فروش سوخت در مناطق مرزی

براساس طرح دولت در سال ۱۳۹۰ که در سال ۱۳۹۲ اجرایی شد، به مرزنشینان در شعاع ۲۰ کیلومتر مرزی در چهار استان کشور اجازه داده شد تا اقدام به فروش سوخت در آن سوی مرز کنند.

در طرح مصوب در هیات دولت محمود احمدی نژاد در سال ۱۳۹۰ آمده بود: «وزارت نفت موظف است با ایجاد جایگاه های عرضه سوخت در مرزها و بازارچه های رسمی نسبت به فروش فراورده های نفتی به ساکنین روستاهای مرزی در شعاع ۲۰ کیلومتری مرز با قیمت تعادلی اقدام کند.»

براساس طرح اولیه دولت قرار بود برای خانوارهای مرزنشین سهمیه‌ای در نظر گرفته شود که طبق آن برای فروش سوخت به خانوارهای مرزنشینان تا پنج نفر عضو میزان ۵۰۰ لیتر و از پنج نفر به بالا هم هزار لیتر سوخت واگذار شود.

اما قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه که مسئولیت تامین امنیت سیستان و بلوچستان را به عهده دارد و نقشی اساسی در فعالیت‌های اقتصادی این استان نیز ایفا می‌کند، در سال ۱۳۹۷ طرحی بنام «طرح رزاق» برای سازماندهی فروش سوخت در مناطق مرزی به وزارت کشور ارائه می‌کند که موافقت وزارت کشور را در پی دارد.

محمد مارانی، فرمانده سابق قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه جنوب شرق کشور، پیشتر در مصاحبه با ایرنا با اشاره به این که هدف «طرح رزاق» ایجاد اشتغال در مناطق مرزی بود، گفته بود، کسانی مجاز خواهند بود که« بدون منع قانونی سوخت را به آن سوی مرز برده و بفروشند» که سپاه آنها را «شناسایی و فقر آنها را تایید» کرده باشد.

مهران محمودی سرپرست فرمانداری گلشن اواخر بهمن سال جاری گفته بود، سپاه پاسداران از ابتدای اسفندماه عملیات پایش کارت‌های گذر مرزی را آغاز و چنانچه کارتی به اشتباه صادر شده باشد٬ حذف خواهد شد.

اجرای طرح «رزاق» بر عهده وزارت کشور، تامین سوخت بر عهده شرکت نفت و مجری آن سپاه است.

در همین زمینه، استاندار سیستان و بلوچستان دی ماه سال جاری گفته بود، «با گفت‌وگو و گفتمان‌های صورت گرفته از سوی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه، مقامات پاکستانی‌ هم این طرح را پذیرفتند.»

این در حالی است که منتقدان می‌گویند، هدف طرح رزاق این است که سپاه پاسدران «انحصار فروش سوخت را در دست بگیرد .»

آنها می‌گویند، این طرح نه تنها به کاهش محرومیت اقشار فقیر مرزنشین کمک نمی‌کند، بلکه به «تبعیض» در این استان محروم دامن می‌زند.

کارشناسان اجتماعی در ایران می‌گویند، بیکاری، فقر و محرومیت گسترده در استان سیستان و بلوچستان باعث شده است که سوخت‌بری به یک منبع درآمد اصلی برای مرزنشینان و شهروند در این استان بدل شود.