شماری از خانوادههای قربانیان هواپیمای سرنگونشده اوکراینی، از روز چهارشنبه، ۱۹ مرداد، یک راهپیمایی طولانی در کشور کانادا را با عنوان «دادخواهی» آغاز کردند.
این راهپیمایی از شهر ریچموند هیل در حومه شمالی تورنتو در استان انتاریو آغاز شد و قرار است پس از ۱۵ روز در اتاوا، پایتخت کانادا، با هدف گردآمدن در برابر دفتر نخستوزیر، به پایان برسد.
در این اقدام اعتراضی، روزانه، ۳۰ کیلومتر راهپیمایی برنامهریزی شده است.
بازماندگان کشتهشدگان با در دست داشتن تصاویر بستگان کشتهشده خود، ابتدا در آرامگاه شهر ریچموند هیل گرد آمده و از آنجا راهپیمایی را کلید زدند.
مهرزاد زارعی، حامد اسماعیلیون، علیرضا قندچی و شاهین مقدم در میان این راهپیمایان هستند.
مهرداد زارعی که پسر ۱۷ سالهاش، آراد، در میان قربانیان هواپیما بود، مبتکر برگزاری این راهپیمایی است و انجمن خانوادههای قربانیان هواپیما تاکید کرده که با او همقدم خواهد شد.
حامد اسماعیلیون، نویسنده، در سخنانی در آرامگاه ریچموند هیل، با شعری از هوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعر ایرانی که این هفته در آلمان درگذشت، تاکید کرد که خانوادههای قربانیان پس از ۳۱ ماه مبارزه، برای روشن شدن عدالت، همچنان مصمم ماندهاند.
او افزود که این خانوادهها این مدت را در مبارزه با یک «حکومتِ ستمگرِ نابکار» سپری کردهاند.
آقای اسماعیلیون تاکید کرد که راهپیمایی اعتراضی، در کانادا یک حرکت مدنی، قانونی و تثبیت شده است و در ایران نیز این نوع اعتراض در صدر مشروطه ریشه دارد.
وی افزود که خانوادهها خواهان عدالت برای عزیزان خود و تمامی کسانی هستند که در روز ۱۸ دی ۱۳۹۸ در «جنایتی شرورانه و برنامهریزی شده» به قتل رسیدند.
به گفته حامد اسماعیلیون، این راهپیمایی تنها اقدام اعتراضی مهرزاد زارعی برای فرزندش نیست، بلکه این داغدیدگان «ایران و دادخواهان ۴۴ سال گذشته آن را فراموش نکردهاند.»
سه خواسته انجمن قربانیان به گفته اسماعیلیون عبارتند از: ارجاع سریع پرونده سقوط هواپیما به سازمان جهانی هوانوردی غیر نظامی پیش از سومین سالگرد این رویداد، قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی و برقراری تحریمهای هدفمند «مگنیتسکی» در مورد قبال مقامهای ارشد جمهوری اسلامی ایران.
قانون «مگنیتسکی» مصوبه کنگره آمریکا در سال ۲۰۱۶ بر تحریم و مجازات مقامات کشورهای خارجی تاکید دارد که در نقض حقوق بشر و فساد در هر نقطه جهان دست دارند.
در جریان سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی با موشکهای سپاه پاسداران، در هشتم دی سال ۱۳۹۸، ۱۷۶ تن جان باختند که ۵۵نفر آنها شهروندان دو تابعیتی ایرانی- کانادایی بودند.
۳۰ تن دیگر از کشتهشدگان هم هر چند هنوز تابعیت کانادایی نداشتند اما از اجازه اقامت دائم زندگی در این کشور برخوردار بودند.
هواپیمای مسافربری اوکراینی در روزی سقوط کرد که پنج روز پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس که به دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا در عراق از پای درآمد، سپاه برای «انتقام» به اهداف آمریکایی در عراق حمله موشکی کرد اما با وجود مخاطرات، حریم هوایی ایران را به روی هواپیماهای مسافربری باز نگاهداشته بود.
سپاه پاسداران پس از سه روز با پذیرش «اشتباه بزرگ» خود تایید کرد که دو موشک این نیرو به هواپیما اصابت کرده اما آن را اقدامی پدافندی برای دفاع از حریم هوایی ایران در برابر تهدیدهای ناشی از دشمنان در یک دوره حساس اعلام کرد.
در حالی که جمهوری اسلامی کماکان به موضع خود در زمینه این سرنگونی پایبند مانده، خانوادههای قربانیان هواپیما، کارزار دامنهدار خود برای عدالتخواهی را در کانادا ادامه دادهاند.
دولت کانادا بیشترین حمایت خود را از خانوادههای قربانیان اعلام کرده و ایران را پیاپی به پاسخگو بودن فراخوانده است.
با این حال، آقای مهرزاد زارعی از بازماندگان کشتهشدگان، میگوید دولت کانادا برخلاف مصوبه پارلمان این کشور از سال ۲۰۱۸، هنوز نام سپاه پاسداران را در فهرست رسمی دولتی سازمانهای تروریستی خارجی قرار نداده است.
یک دادگاه در استان انتاریوی کانادا سال گذشته ابتدا حکم داد که سپاه «عامدانه» هواپیما را سرنگون کرد و پس از هشت ماه، در آغاز سال جاری میلادی نیز مبلغ حدود ۸۴ میلیون دلار به اضافه بهره بانکی را برای پرداخت غرامت به شش خانواده از کشتهشدگان تعیین کرد.
مهرزاد زارعی، علی گرجی و شاهین مقدم، سه تن از شش خانواده یادشده بودند.