اوکراین میگوید تا کنون دهها پهپاد ایرانی شاهد ۱۳۴ را که توسط روسیه به کار گرفته شده بودند سرنگون کرده است. نیویورک تایمز از قول یک مقام اسرائیلی نوشته این کشور “اطلاعات اولیه” درباره این پهپادها را به اوکراین داده است.
روز چهارشنبه ۱۲ اکتبر، روزنامه نیویورک تایمز گزارش داد که اسرائیل ”اطلاعات اولیه” در مورد پهپادهای ایرانی مورد استفاده روسیه در تهاجم به اوکراین را به مقامهای اوکراینی ارائه کرده است.
این خبر نیویورک تایمز با استناد به گفتههای یک مقام اسرائیلی منتشر شد و این مقام نیز گفته که یک شرکت خصوصی اسرائیلی، تصاویر ماهوارهای از مواضع نیروهای روسیه را در اختیار اوکراین قرار داده است.
نیروهای روسیه حداقل از ماه اوت تا کنون چندین بار از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین استفاده کردهاند. اوکراین، آمریکا و بریتانیا در گزارشهای امنیتی جداگانه این موضوع را تایید کردهاند اما مقامات ایران همواره فروش پهپاد به روسیه برای استفاده در جنگ علیه اوکراین را رد کردهاند.
اوکراین در چهار هفته گذشته موجی از حملات روسیه با پهپادهای شاهد-۱۳۶ ساخت ایران را گزارش کرده است. آخرین این حملات صبح پنج شنبه ۱۳ اکتبر بود که کایریلو تیموشنکو، معاون دفتر ریاست جمهوری اوکراین اعلام کرد زیرساختهای حیاتی این کشور در اطراف کییف، پایتخت اوکراین هدف حملات پهپادهای ساخت ایران قرار گرفتهاند.
به گزارش یروزالم پست، وزیر دفاع بریتانیا روز چهارشنبه درباره استفاده روسیه از پهپاد در جنگ با اوکراین گفت: «این پهپادها آهسته هستند و در ارتفاع پایین پرواز میکنند و هدف قرار دادن آنها با استفاده از پدافند هوایی معمولی را آسان میکنند. اما این احتمال واقعی وجود دارد که روسیه با استفاده از این پهپادها همزمان به چندین هدف حمله کند.»
انتشار گزارش درباره استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین، روابط میان این دو کشور را پرتنش کرده است. اوکراین اخیرا سفیر و کارمندان سفارت ایران را از کییف اخراج و روابط دیپلماتیکش با جمهوری اسلامی را به حالت تعلیق درآورد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین روز ۶ اکتبر در سخنرانیاش گفت: «مردم آنها (پهپادها) را در آسمان دیدهاند. ما به آنها شلیک کردهایم اما به ما گفته شده که ظاهراً هیچ پهپاد ایرانی در اوکراین وجود ندارد. خوب، ما راههایی پیدا خواهیم کرد تا مطمئن شویم که در واقع هیچ چیزی باقی نمانده است.»
ارتش اوکراین اعلام کرده که تا کنون چندین پهپاد شاهد ۱۳۶ را که از سوی نیروهای روسیه به کار گرفته شده بودند، ساقط کرده است. بر اساس این گزارش، روز دوشنبه در جریان یک حمله ۶۰ درصد از ۸۶ پهپادی که بر فراز اوکراین به پرواز درآمده بودند، سرنگون شدند.
تصمیمات جدید غرب پس از حملات روز دوشنبه
حمله روز دوشنبه روسیه پس از چندین ماه به کییف، با واکنش تند کشورهای غربی و ناتو روبرو شد. اعضای ناتو روز چهارشنبه پس از حمله موشکی و پهپادی روسیه به شهرهای اوکراین درباره تقویت دفاع هوایی اوکراین صحبت کردند. در جریان حملات گسترده روز دوشنبه ۱۹ غیرنظامی کشته و ۱۰۰ نفر زخمی شدند و زیرساختهای انرژی در سراسر اوکراین هدف چندین حمله قرار گرفت.
آلمان پس از این حملات اعلام کرد که سیستم پیشرفته دفاع هوایی IRIS-T SLM را در اختیار اوکراین قرار میدهد. اولین محموله این سیستم دفاعی روز سهشنبه ۱۱ اکتبر به دست اوکراین رسید.
کمکهای اسرائیل به اوکراین
به گزارش یروزالم پست، سفیر اوکراین در اسرائیل پیشتر از این کشور خواسته بود تا سیستم دفاعی “دیوار آهنین” را در اختیار اوکراین قرار دهد. او در ماه ژوئن گفته بود: «ما به کمک اسرائیل نیاز داریم؛ منظورم این است که ما به حمایت تکنیکی نظامی نیازمندیم؛ به “دیوار آهنین” که به ما این امکان را میدهد تا زنان و کودکان و غیرنظامیان را در سرزمین خودمان از حملات موشکی روسیه نجات دهیم.»
وزیر دفاع اوکراین اما درباره سیستم “دیوار آهنین” نظری مخالف نظر سفیر این کشور در اسرائیل دارد. او در ماه ژوئیه گفت: «من به اسرائیل رفتم و با کارخانهها و شرکتهای دولتی صحبت کردم. دیوار آهنین برای مقابله با موشکهای کم سرعت، با برد و ارتفاع پایین است که در کارگاهها ساخته میشوند. دیوار آهنین نمیتواند با موشکهای بالستیک و کروز مقابله کند.»
با این وجود، اسرائیل تا کنون کمکهای غیرنظامی به اوکراین کرده است. روز ۲۷ ژوئیه اسرائیل ۲۵ هزار جیره غذایی به اوکراین فرستاد. ۱۴ ژوئیه نیز وزارت دفاع اسرائیل گفت ۱۵۰۰ کلاه ایمنی، ۱۵۰۰ جلیقه محافظ، صدها لباس محافظ مین، هزار ماسک ضد گاز و دهها لباس ضد مواد خطرناک فیلتردار به اوکراین داده است. در ماه مه نیز اسرائیل ۲۰۰۰ کلاه ایمنی و ۵۰۰ جلیقه محافظ برای استفاده در مواقع اضطراری و غیرنظامی به اوکراین فرستاد.
اسرائیل به دلیل نگرانیهایش در مورد چگونگی واکنش روسیه در سوریه، تمایلی به ارائه تسلیحات جنگی به اوکراین نداشته است.
اسرائیل تا کنون صدها عملیات هوایی علیه مواضع نظامی ایران در سوریه انجام داده و روسیه نیز در مقابل گشت هوایی مشترک با نیروهای سوری انجام داده است. تحلیلگران نگران آن هستند که به دلیل حمایت اسرائیل از اوکراین، روسیه آسمان سوریه را برای اسرائیل ناامن کند.