ورود سوئد و فنلاند به ناتو مستلزم موافقت کلیه اعضای این پیمان است. رئیس جمهور ترکیه میگوید با ییوستن هلسینکی مخالفتی ندارد اما استکهلم تا زمان دست کشیدن از مماشات با “سازمانهای تروریستی” نباید روی رای آنکارا حساب کند.
رجب طیب اردوغان در حاشیه یک سفر استانی اعلام کرد که با پیوستن فنلاند به ناتو مخالفتی ندارد اما سوئد باید “تروریستها” را تحویل دهد و از حمایت آنها دست بکشد. او همزمان به فنلاند هشدار داد که اشتباهات سوئد را مرتکب نشود.
اردوغان گروههای کرد فعال در سوئد را تهدیدی علیه امنیت ملی ترکیه میداند و معتقد است که استکهلم با آنها مماشات میکند.
رئیس جمهور ترکیه خطاب به اولف کریسترسون، نخست وزیر سوئد گفت: «اگر واقعا میخواهید به ناتو بپیوندید، باید تروریستها را اخراج کنید وگرنه متاسفیم.»
اشاره اردوغان به حزب کارگران کردستان (پکک) باز میگردد که اتحادیه اروپا و ایالات متحده نیز آن را “گروه تروریستی” ردهبندی کردهاند.
آنکارا فهرستی شامل ۱۲۰ فعال کرد به استکهلم داده و خواستار استرداد آنها شده است. اردوغان آشکارا گفته که موافقت کشورش با عضویت فنلاند، باید موجب شود که سوئد به خودش بیاید. او پیشتر نیز سوئد راتهدید کرده بود که به دلیل بیاحترامی به ترکیه و مسلمانها، جلوی عضویتاش در ناتو را خواهد گرفت.
سوئد و فنلاند تحت تاثیر جنگ تجاوزکارانه روسیه علیه اوکراین، درخواست کردهاند عضو ناتو شوند. پیوستن این دو کشور به رای موافق کلیه اعضای پیمان آتلانتیک شمالی، یعنی ۳۰ کشور نیاز دارد. تنها مجارستان و ترکیه این راه را سد کردهاند.
سخنان اردوغان دو روز بعد از هشدار دولت ترکیه به شهروندان برای امتناع از سفر به اروپا بیان شدهاند؛ هشداری در واکنش به تجمع راست گرایان افراطی در برابر سفارت ترکیه در استکهلم که در آن راسموس پالودان، چهره افراطی و جنجالی راست سوئد، قرآن را آتش زد.
وزارت دفاع ترکیه در پاسخ به این تظاهرات، سفر وزیر دفاع سوئد به آنکارا را لغو کرد؛ سفری که به منظور رایزنی برای جلب موافقت ترکیه برنامهریزی شده بود.
در هشدار وزارت خارجه ترکیه آمده که سفر به اروپا به دلیل “فضای اسلامهراسی” باید در کمال احتیاط صورت گیرد و آن دسته از شهروندانی نیز که در اروپا زندگی میکنند، بهتر است در مناطقی که صحنه تظاهرات است حضور نیابند.
کشورهای اسکاندیناوی شامل سوئد، دانمارک، فنلاند و نروژ نیز متقابلا به شهروندان خود توصیه کردهاند از حضور در اجتماعات خودداری کنند و در سفر به ترکیه هم مراقب باشند.
وزارت خارجه سوئد اعلام کرده که سفارت این کشور در آنکارا بسته میماند و مراجعه کنندگان به سرکنسولگری در استانبول باید هوشیار باشند.
دولت استکهلم به مطالبه اردوغان برای مسترد کردن “تروریستها” واکنش نشان نداده، اما نخستوزیر سوئد پیشتر از قرآن سوزی در مقابل سفارت ترکیه ابراز تاسف کرده و در توییتی نوشته است: «آزادی بیان رکن اساسی دمکراسی است اما آن چه قانونی است الزاما مناسب نیست.»
او سوزاندن قرآن را اقدامی عمیقا گستاخانه خوانده و با مسلمانهایی که احساساتشان جریحهدار شده، ابراز همدردی کرده است.