آلمان از آغاز تجاوز نظامی روسیه به خاک اوکراین بیش از یک میلیون پناهجوی اوکراینی را پذیرفته است، اما ناامیدی از پایان جنگ سبب شده است که خشونت علیه پناهجویان اوکراینی هر روز شدیدتر شود. گزارش وزارت کشور نشان می دهد که در دو سال اخیر پناهجویان اوکراینی دست‌کم ۲ هزار و ۶۰۰ بار مورد تعرض افراد ضد‌مهاجر قرار گرفته اند.

بزرگترین قدرت اقتصادی اتحادیه اروپا به خاطر بحران ناشی از کرونا و جنگ اوکراین شرایط دشواری را سپری می‌کند. شورای کارشناسان اقتصادی همین هفته پیش بینی رشد اقتصادی سال جاری را اصلاح کردند. به نظر آن ها، امسال رشد اقتصادی آلمان به صفر نزدیک می شود.

پس از تجاوز نظامی روسیه به اوکراین دولت آلمان در یک اقدام ناگهانی یک بودجه ۱۰۰ میلیارد دلاری ویژه برای تقویت ارتش تصویب کرد و در دو سال اخیر دست کم ۲۲ میلیارد یورو کمک مالی و نظامی در اختیار اوکراین گذاشت. از سوی دیگر، ورود بیش از یک میلیون جنگ زده اوکراینی به آلمان سالانه میلیاردها یورو هزینه روی دست این کشور می‌گذارد. با مبهم ماندن سرنوشت جنگ اوکراین بخش‌هائی از مردم آلمان صدای اعتراض خود را بالا برده‌اند و گروه‌های راستگرا و طرفداران روسیه به این جو دامن می‌زنند.

گزارش روز جمعه ۱۷ مه، ۲۸ اردیبهشت وزارت کشور آلمان که نشان از بروز خشونت علیه پناهجویان اوکراینی دارد، در شرایطی انتشار عمومی یافته که روسیه بر حملات خود علیه اوکراین افزوده و بسیاری از ناظران شانس اوکراین را برای پیروزی در جنگ نابرابر با روسیه بسیار کم می‌بینند.

صرفنظر از آلمان که می‌کوشد در رهبری نظامی جهان در کنار ایالات متحده آمریکا قرار گیرد و با این هدف هنوز به کمک‌های مالی و نظامی خود برای اوکراین ادامه می‌دهد، انگیزه سایر کشورهای اروپائی برای این پشتیبانی رو به کاهش نهاده است.

در گزارش وزارت کشور آلمان آمده است: “هر روز تعداد بیشتری از پناهجویان اوکراینی با نفرت در آلمان مواجه می‌شوند. در مواردی هم این نفرت به حرکات خشونت آمیز منتهی می شود”.

به عنوان یک نمونه از این خشونت‌ها، روزنامه تاگس اشپیگل به ماجرای یک پناهجوی ۲۹ ساله اهل خرسون اشاره می‌کند که هنگام خرید در یک فروشگاه برلین از سوی دو مرد ابتدا مورد اهانت قرار گرفته و سپس هدف ضربات مشت قرار گرفته است. دلیل این تعرض آن بوده که قربانی کلاهی به سر داشته که به رنگ های پرچم اوکراین تزئین شده بود.

خشونت با انگیزههای سیاسی

تاگس اشپیگل در ادامه گزارش خود می‌افزاید: “اوکراینی‌ها از زمان تهاجم روسیه آلمان را پناهگاه امنی می‌دانستند، اما در این کشور با خشونت‌های ضداوکراینی روبرو شدند. اکنون وزارت کشور نشان می‌دهد که این خشونت‌ها با انگیزه‌های سیاسی مرتبط با جنگ در شرق اروپا چه ابعاد نگران کننده‌ای یافته است. دست‌کم بخشی از این خشونت‌ها از سوی روس‌های ساکن آلمان و یا طرفداران روسیه صورت گرفته است.

گزارش وزارت کشور در پاسخ به پرسش نماینده حزب چپ در اختیار مجلس فدرال آلمان قرار گرفته و سپس منتشر شده است. این نماینده خواستار توضیح وزارت کشور درباره امنیت اوکراینی ها شده بود.

بنا به گزارش وزارت کشور، از اول مارس ۲۰۲۲ (شش روز پس از آغاز تجاوز نظامی روسیه به اوکراین) تا امروز، ۲ هزار و ۶۰۰ مورد تعرض به شهروندان اوکراین در آلمان به ثبت رسیده که هزار و ۲۰۰ مورد آن به سال ۲۰۲۲ و هزار و ۴۰۰ مورد آن به سال ۲۰۲۳ مربوط می شود. گفتنی است که ۱۶۶ مورد از این تعرض‌ها به عنوان خشونت شدید با انگیزه سیاسی طبقه بندی شده است.

چرخش فضا در نتیجه مبهم ماندن سرنوشت جنگ

از دید نماینده چپ مجلس فدرال آلمان گزارش وزارت کشور بسیار تکان دهنده است. روز چهارشنبه ۱۵ مه، ۲۶ اردیبهشت، خبرگزاری آلمان درباره فضای حاکم بر دفتر مشاوره برای مهاجران در تورینگن نوشت که فضای برخورد با پناهجویان اوکراینی از سال ۲۰۲۴ دگرگون شده است. در درجه اول این پناهجویان اوکراینی هستند که گناه همه چیز به گردن آن ها می‌افتد. همواره آلمانی‌های بیشتری این پرسش را مطرح می کنند که چرا پناهجویان مرد به اوکراین باز نمی گردند تا از کشور خودشان دفاع کنند؟

رسانه‌های آلمانی نیز در گزارش های خود این نظر را تایید می‌کنند که آلمانی‌ها تا یک سال پس از آغاز جنگ بر این باور بودند که اوکراین می‌تواند، با استفاده از پشتیبانی‌های فراوان مالی و نظامی بین المللی، نیروهای روسیه را وادار به عقب نشینی کند. در نتیجه تصور می‌رفت که پناهجویان اوکراینی میهمانانی هستند که به زودی به کشور خودشان باز می گردند. 

اما از سال ۲۰۲۳ در افکار عمومی آلمان این نگرانی ژرف شد که به رغم همه پشتیبانی‌ها، اوکراین برنده جنگ با روسیه نخواهد بود و امکان دارد که بیش از یک میلیون پناهجوی اوکراینی برای همیشه یا سال‌های دراز در آلمان بمانند. اگر هزینه مسکن، تغذیه، بهداشت و آموزش هر پناهجوی اوکراینی در ماه تنها هزار و پانصد یورو باشد، آلمان ناگزیر است سالانه حدود ۱۸ میلیارد یورو صرف نگهداری آن‌ها کند.

آشنائی با این واقعیت به طور طبیعی به نارضائی در میان لایه های پائین طبقه متوسط آلمان می انجامد که زیر فشار تورم و بحران مسکن روزگار بسیار سختی را سپری می‌کنند.