گزارش سالانۀ وزارت امور خارجۀ آمریکا در بارۀ آزادی مذهب در جهان در سال ۲۰۲۰ روز گذشته انتشار یافت. در این گزارش که از ۲۳ سال پیش به اینسو هر سال منتشر می‌شود، چارچوب حقوقی آزادی مذهب و سیاست دولت در قبال پیروان مذاهب و وضعیت عمومی آنان در کشورهای مختلف جهان بر اساس اسناد گوناگون مورد بررسی و یادآوری قرار می‌گیرد. در این آخرین گزارش وضعیت نزدیک به ۲۰۰ کشور و سرزمین مورد ارزیابی قرار گرفته است. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ آمریکا، روز گذشته در یک کنفرانس مطبوعاتی که به این مناسبت برگزار شده بود، برای تاکید بر اهمیت این گزارش، یادآوری کرد که «آزادی مذهب، یک حق بشری است».

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجۀ آمریکا، روز چهارشنبه هنگام ارائۀ گزارش سالانۀ دفتر آزادی بین‌المللی مذاهب، تاکید کرد که این آزادی از آن رو از اهمیت اساسی برخوردار است که تعیین کنندۀ «جوهر و وجود انسانی» است، چرا که انسان با «آزاد اندیشی و پیروی از وجدان خود» انسان است و بنابراین باید از «آزادی بیان باورهای خود در جمع خصوصی و فضای عمومی و نیز آزادی تغییر اعتقاد، بر پایۀ آنچه روح و قلب او به آنسو هدایت می‌کند، برخوردار باشد».

آنتونی بلینکن در این کنفرانس مطبوعاتی یادآوری کرد که آزادی مذهب «در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر» ثبت شده، نخستین «متمم قانون اساسی ایالات متحد آمریکا» بر آن تاکید کرده و از همین رو تعهد این کشور به دفاع از آزادی مذهب در جهان به قرن‌ها پیش باز می‌گردد و امروز دنبال می‌شود.

وزیر امور خارجۀ آمریکا در سخنان خود با تاکید بر اینکه در ۵۶ کشور جهان محدودیت‌های شدید در این زمینه وجود دارد، برای ذکر نمونه‌ از جمله به ایران اشاره کرد و گفت در این کشور «ارعاب، آزار و بازداشت پیروان گروه‌های دینی اقلیت مانند بهائیان، مسیحیان، یهودیان، زردشتیان و مسلمانان سنی و صوفی ادامه دارد». وی بر اساس گزارش یاد شده، در سخنان خود به وضعیت اقلیت مسلمان روهینگیا در بیرمانی، مسلمانان و شاهدان یهوه در روسیه، مسلمانان اویغور در چین، و نیز مسیحیان در عربستان سعودی اشاره کرد.

وضعیت اقلیت‌های دینی در ایران ۳۸ برگ از آخرین گزارش دفتر آزادی بین‌المللی مذاهب را به خود اختصاص داده است. این بخش نخست وضعیت حقوقی آزادی مذهب و آزادی‌ها و محدودیت‌های قانونی برقرار شده در این زمینه را برشمرده و یادآوری کرده است که قانون اساسی مذهب شیعۀ اثنی عشری را مذهب رسمی کشور قرار داده و بر همین اساس پیروان دیگر مذاهب از آزادی کامل دینی برخوردار نیستند و برخی از آنها مانند بهائیان و اهل حق و دیگرانی که قانون اساسی آنان را به رسمیت نشناخته مورد آزار و اذیت قرار دارند.

این گزارش که جزئیات آزار و سرکوب اقلیت‌های دینی را در سال گذشته بر شمرده و یادآوری کرده است که به عنوان نمونه مقامات دادستان بُرازجان در ۱۴ اکتبر محمدرضا امیدی، یک نومسیحی را به جرم نوشیدن شراب وحدت ربانی به تحمل ۸۰ ضربۀ شلاق محکوم ساخت. در ۲۲ نوامبر در عملیاتی هماهنگ در شهرهای گوناگون ماموران اطلاعات به خانه‌های ده‌ها خانوادۀ بهائی هجوم برده، شماری از آنان را دستگیر کرده و بسیاری وسائل شخصی نظیر کتاب و تلفن و رایانه و … را ضبط نموده و برده‌اند. در ۲٧ اکتبر حداقل ۳۸ بهائی به جرم اعتقاد خود در زندان بوده‌اند. محرومیت جوانان بهائی از دسترسی به آموزش عالی، محروم ساختن آنان از به خاک سپردن درگذشتگان، ممنوعیت استخدام در بخش عمومی و حتی خصوصی با نمونه‌های روشن در این گزارش آمده است.

این گزارش یادآوری می‌کند که دادگاهی در بوشهر ٧ تن را که به مسیحیت گرویده بودند به «تبلیغ علیه نظام متهم» و محکوم کرد و دختر خردسال فرزند خواندۀ یک خانوادۀ نومسیحی را از آنان گرفت.

گزارش وزارت امور خارجۀ آمریکا به وضعیت مسلمانان سنی مذهب، بویژه در کردستان، خوزستان و سیستان و بلوچستان پرداخته، سرکوب اهل حق را برشمرده، گماشتن مدیران مسلمان بر موسسات آموزشی یهودیان را یادآوری کرده و با ذکر جزئیات نشان داده است که باورمندان آئین‌های گوناگون در ایران به استثنای شیعیان اثنی عشری از آزادی‌های دینی محروند.

آنتونی بلینکن در کنفرانس مطبوعاتی خود یادآوری کرد که «آزادی مذهب، همانند هر حق بشری دیگر، جهانشمول است و هر انسانی، فارغ از محل زندگی خود، باید از  آزادی باور داشتن و یا نداشتن بهره مند باشد». او تاکید کرد که «آزادی مذهب از همان ارزش دیگر حقوق انسانی برخوردار است، زیرا این حقوق تفکیک ناپذیرند».