فریدریکه گیردینک: مطمئناً من تنها روزنامهنگاری نبودهام که منتظر تماس رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (PKK)، عبدالله اوجالان، برای شروع فرآیندی جهت دوری از مقاومت مسلحانه و حرکت به سوی دموکراسی در این هفته بودهام. همه ما منتظر بودیم تا متن را تحلیل کنیم، آن را با سخنرانیهای قبلی مقایسه کنیم و واکنشهای دولت ترکیه، بزرگترین حزب مخالف آن دولت ، یعنی ، حزب جمهوریخواه خلق (CHP)، و عموم مردم را جمعآوری و در چارچوب قرار دهیم. به جای آن، ما در حال گزارشدهی درباره خبر سقوط یک شهرداری دیگر کردستان به دست «امینها» یعنی کماشتگان دولتی بجای شهرداران منتخب مردم هستیم، این بار مردم وان را از رأی قانونی خود محروم کردهاند. فراخوان اوجالان به تعویق افتاد. اما این پیام رسانی اتفاق خواهد افتاد، من از این موضوع مطمئنم.
بیایید ابتدا توجه را به این موضوع جلب کنیم که چرا این هفته قرار بود پر از اخبار امیدوارکننده باشد. در ۱۵ فوریه ۱۹۹۹، یک توطئه بینالمللی منجر به دستگیری عبدالله اوجالان در نایروبی، پایتخت کنیا شد. از آن زمان، او در زندان ایمرالی، اغلب در انفرادی، زندانی شده است. اما امسال قرار بود این رویداد بهصورت امیدوارکنندهای گرامی داشته شود: در این تاریخ نمادین ۱۵ فوریه یا چند روز قبل یا بعد از آن، اوجالان قرار بود فراخوانی برای صلح بدهد.
دفاع از خود
ما هنوز نمیدانیم که این فراخوان شامل چه چیزی خواهد بود، اما حدسهای آگاهانه برای کسانی که این موضوع را دنبال میکنند دشوار نیست. ما میدانیم که اوجالان دیگر مقاومت مسلحانه را راه مبارزه برای حقوق کردها نمیداند. این به معنای فراخوان به PKK برای تحویل سلاحهای خود به دولت ترکیه نیست. برای این کار، ابتدا نیاز به یک توافق جامع صلح است. به هر حال، کردها حق دفاع از خود را دارند، مفهومی که اوجالان به شدت به آن اعتقاد دارد، و برای این کار، سلاح لازم است، بهویژه با توجه به وضعیت فعلی منطقه. بنابراین، سخنرانی او شامل فراخوانی برای شروع مسیری به سوی دموکراسی خواهد بود، جایی که دولت، جنبش مسلحانه، همه احزاب سیاسی و جامعه مدنی مسئولیتهای خود را بر عهده بگیرند.
ما نمیدانیم که چرا این فراخوان به تعویق افتاد. به من گفته شده است که این موضوع به دلیل نیاز به دور دیگری از مشورتها است. این هفته، هیئت ایمرالی که در دسامبر و ژانویه دو بار به دیدار اوجالان رفتهاند، در کردستان عراق هستند. آنها با حزب دموکرات کردستان (KDP) و اتحادیه میهنی کردستان (PUK)، دو حزب مهم، دیدار میکنند. این موضوع منطقی است: آنها در مسیر قبلی به سوی فرآیند صلح نیز نقش داشتند، و KDP روابط خوبی با دولت ترکیه دارد، بنابراین موضع آنها مرتبط است.
نمادگرایی
پس از آن، انتظار میرود که مشورت دیگری با اوجالان انجام شود، اگرچه جزئیات خاصی در این مورد اعلام نشده است. و سپس، فراخوان میتواند انجام شود. من شنیدهام که اواخر فوریه یا اوایل مارس مطرح شده است. اما از آنجایی که این تحولات پر از نمادگرایی هستند، تعجب نخواهم کرد اگر ۲۱ مارس، روز نوروز، سال نو کردها، تاریخ جدیدی برای تمرکز باشد. این روز همچنین روزی بود که در سال ۲۰۱۳ فراخوان [برای مذاکرات صلح] انجام شد.
البته باید انتقادی باشیم. آیا مشورت با رهبران کرد در باشور (کردستان عراق) واقعاً دلیل تعویق است؟ صادقانه بگویم، این به نظر من عجیب میرسد، زیرا این موضوع نشاندهنده برنامهریزی اولیه بسیار ضعیفی است و این منطقی نیست. به احتمال زیاد، نگرش دولت [ترکیه] موانعی ایجاد میکند. انتصاب یک «امین» یا جانشین جبری وتحمیلی بجای شهردار انتخابی مردم در وان نمونه دیگری از سرکوب اخیراً تشدید شده بر سیاست و رسانههایی است که کاملاً با خواستههای دولت همخوانی ندارند. این عدم صداقت آشکار از سوی دولت باعث ایجاد وقفه در اعلام پیام و نیاز به مشورتهای بیشتر شده و بنابراین باعث تأخیر شده است،
یا شاید اصلاً فراخوانی در کار نباشد؟ اینطور که گفته میشود، این همه تأخیر منجر به لغو میشود. و ممکن است منطقی به نظر برسد. چرا مهمترین رهبر مردم کرد فراخوانی برای مسیر به سوی صلح بدهد اگر دولت به وضوح در ایجاد فضای مناسب و شرایط لازم سرمایهگذاری نمیکند؟ اما این یک قضاوت اشتباه است. اقدامات نادرست دولت فقط فراخوان برای صلح و دموکراسی را فوریتر میکند. بنابراین من برای یک لحظه هم فکر نمیکنم که در این مورد، تأخیر منجر به لغو شود. همچنین به این دلیل که برای اوجالان، این فراخوان نتیجه یک مذاکره قبلی نخواهد بود، بلکه چیزی است که او به شدت به آن اعتقاد دارد.
اوجالان میتواند هر زمان این فراخوان را بدهد. کل فرآیند سیاسی و اجتماعی نیاز به آمادهسازی محکم دارد، اما اهداف او برای دههها مشخص بوده است. این او نیست، و همچنین نه جنبش سیاسی کرد و نه جنبش مسلحانه، که نیاز به متقاعد شدن برای پیوستن به صلح دارند. همچنین، مردم کرد آماده هستند: آنها صلح و عدالت میخواهند، و میدانند که فراخوان اوجالان فقط شروع یک فرآیند خواهد بود، و این فرآیند طولانی و سخت خواهد بود.
سوال این است: آیا دولت آماده است؟ به نظر نمیرسد، و این احتمال وجود دارد که دولت بازهم دلایلی برای متوقف کردن فرآیند و قفل کردن دروازههای ایمرالی ببیند، و این کار را غیرممکن کند که اوجالان سخن بگوید. اما بیایید صحبت خانم سیرّی سوریا اوندر، عضو هیئت ایمرالی،را جدی بگیریم، وقتی میگوید: «مسیر صلح هرگز هموار نیست، گاهی حتی قلهها و چاههائی بسیار عمیق بر سر راه دارد.» به عبارت دیگر: هرچقدر هم که اقدامات دولت خشک بی معنی و غیرقانونی باشد، دلیلی برای از دست دادن امید و توقف کار برای رسیدن به زمانهای بهتر نیست.
فراخوان خواهد آمد.
فریدریکه گیردینک یک روزنامهنگار مستقل است.
