روز شنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، جمعی از نانوایان در شهرهایی از جمله اصفهان، مشهد، اهواز، ماهشهر، قم، بیرجند، کرمان، زاهدان، بوشهر، سنندج و شیراز در اعتراض به وضعیت معیشتی و مشکلات ساختاری در سامانه توزیع آرد و پرداخت یارانه، مقابل ادارات صنعت، معدن و تجارت و فرمانداریها تجمع کردند.
این اعتراضات در واکنش به تأخیرهای مکرر در پرداخت یارانه نان، نقصهای مداوم در سامانه نانینو، هزینههای سنگین تولید نان و درآمد ناچیز نانوایان و قطعیهای مکرر برق برگزار شده است.
نانوایان معترض اعلام کردند که سامانه نانینو که از سوی دولت برای نظارت بر فروش نان و توزیع یارانه طراحی شده، نهتنها باری از دوش آنان برنداشته، بلکه به علت قطعیهای مکرر اینترنت و برق، محاسبات نادرست، کاهش سهمیه آرد، و اختلال در ثبت تراکنشها، موجب سردرگمی و ضرر مالی بسیاری شده است. بسیاری از آنها میگویند گاهی تا چند روز قادر به فروش نان با کارت یارانهای نیستند و این مسئله باعث نارضایتی مشتریان و کاهش اعتماد عمومی شده است.
فشار اقتصادی بر نانوایان
نانوایان با اشاره به افزایش هزینههای تولید از جمله قیمت آرد آزاد، قبضهای بالای برق و گاز، هزینه بیمه و مالیات، و نرخ بالای اجاره مغازهها میگویند که قیمت فعلی نان پاسخگوی این هزینهها نیست. آنها هشدار دادند که اگر دولت فکری اساسی برای اصلاح قیمتها و رفع مشکلات زیرساختی نکند، بسیاری از نانواییها مجبور به تعطیلی خواهند شد.
بحران برق و تأثیر آن بر صنف نانوایی
یکی از مشکلات مهمی که نانوایان بر آن تأکید داشتند، قطعیهای مکرر برق است. در ماههای اخیر، بهویژه در مناطق جنوبی و مرکزی کشور، قطعیهای برق گسترش یافته و تولید و پخت نان را با اختلال جدی مواجه کرده است.
دلایل کمبود برق در ایران در سالهای اخیر شامل موارد زیر است:
- کاهش سطح تولید نیروگاهها به دلیل فرسودگی تجهیزات و کمبود سرمایهگذاری در بازسازی زیرساختها؛
- کاهش سطح ذخیره آب سدها که بر نیروگاههای برقآبی تأثیر منفی گذاشته است؛
- مصرف بالای برق صنایع بزرگ بهویژه صنایع فولاد و پتروشیمی؛
- استخراج غیرقانونی رمزارزها که در سالهای گذشته فشار زیادی بر شبکه برق وارد کرده است؛
- عدم توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر و وابستگی بیشازحد به سوختهای فسیلی؛
- افزایش مصرف خانگی بهویژه در فصلهای گرم به دلیل استفاده از وسایل سرمایشی.
قطعی برق در صنف نانوایی، باعث خاموشی دستگاههای خمیرگیر، فرهای صنعتی، صندوقهای فروش و سیستمهای کارتخوان میشود که نتیجهاش کاهش سرعت تولید، اتلاف مواد اولیه و ازدحام مشتریان در صفهای طولانی است.
نانوایان تأکید کردند که در شرایط فعلی، دولت باید به جای تمرکز صرف بر کنترل و نظارت الکترونیکی، به حل واقعی مشکلات زیرساختی و تأمین پایدار انرژی بپردازد.
در پایان، بسیاری از نانوایان هشدار دادند که اگر وضعیت موجود به همین شکل ادامه یابد، اعتصاب گستردهتری در راه خواهد بود و تبعات آن تنها دامنگیر دولت نخواهد بود، بلکه معیشت مردم و امنیت غذایی جامعه را نیز تهدید خواهد کرد.