بازگشت تحریم‌ها و بن‌بست چابهار؛ ایران زیر فشار چندجانبه

اعمال تحریم‌های جدید ایالات متحده علیه پروژه بندر چابهار هم‌زمان با بازگشت رسمی تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل، چشم‌انداز اقتصادی و ژئوپولیتیکی ایران را بیش از پیش تیره کرده است.

یک روز پس از فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت شش قطعنامه تحریمی سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی، آمریکا اعلام کرد که شرکت‌های درگیر در توسعه بندر چابهار از جمله India Ports Global Limited (IPGL) تنها ۴۵ روز فرصت دارند از این پروژه خارج شوند. در غیر این صورت، با مسدود شدن دارایی‌ها و قطع تراکنش‌های مالی بین‌المللی مواجه خواهند شد.

این تحریم‌ها ضربه‌ای مستقیم به پروژه‌ای است که ایران آن را دروازه‌ای راهبردی برای تجارت با هند، افغانستان و آسیای میانه می‌دانست. چابهار قرار بود جایگزینی برای مسیر پاکستان و نقطه‌ای کلیدی در اتصال شرق به غرب باشد، اما اکنون با تهدید فروپاشی کامل روبه‌روست.

هم‌زمان، بازگشت تحریم‌های سازمان ملل و همراهی کشورهای اروپایی و آسیایی مانند بریتانیا، ژاپن، استرالیا و نیوزلند نشان می‌دهد که انزوای بین‌المللی ایران بار دیگر در حال تثبیت است. با لغو معافیت‌ها و از سرگیری محدودیت‌های تسلیحاتی و مالی، دسترسی جمهوری اسلامی به بازارها و منابع جهانی سخت‌تر از همیشه خواهد شد.

برای هند نیز این شرایط معادله‌ای دشوار ایجاد کرده است: یا باید با وجود فشارهای آمریکا و تحریم‌های بین‌المللی، سرمایه‌گذاری در چابهار را ادامه دهد و روابطش با واشنگتن را به خطر اندازد، یا از پروژه خارج شود و یکی از مهم‌ترین مسیرهای ترانزیتی خود در منطقه را از دست بدهد.

چابهار که زمانی امیدی برای همکاری‌های منطقه‌ای بود، اکنون به نمادی از بن‌بست‌های تحریمی ایران تبدیل شده است.