شماری از مادران دادخواه آبان ۹۸ که روز جمعه هشتم مرداد توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند، آزاد شدهاند.
این گروه از مادران دادخواه، که روز گذشته با در دست داشتن عکس فرزندان خود در میدان آزادی تهران تجمع کرده بودند، توسط ماموران امنیتی دستگیر و به بازداشتگاه وزرا منتقل شدند.
حساب توئیتری ۱۵۰۰ تصویر که خبرهای مرتبط با خانوادههای قربانیان سرکوب اعتراضهای آبان ۹۸ را پوشش میدهد، شامگاه جمعه گزارش داد مادران دادخواه آبان پس از بازداشت، به پلیس امنیت آرژانتین در خیابان وزرا منتقل و «بازجویی» شدهاند.
بر اساس این گزارش، مادران میلاد محققی، ابراهیم کتابدار، پژمان قلیپور، فرهاد مجدم، سجاد رضایی و وحید دامور، همچنین خواهر حمید رسولی جزو بازداشتشدگان بودند.
بر اساس ویدئوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی، مادران دادخواه که فرزندانشان در اعتراضها به دست مأموران جمهوری اسلامی کشته شدهاند، در تجمع روز جمعه با تأکید بر پیگیری حق خود، در شعارهاشان تأکید کردهاند که به دنبال سرنگونی جمهوری اسلامی هستند.
مادر پژمان قلیپور، یکی از جانباختگان اعتراضات آبان ۹۸، نیز در این تجمع خطاب به حاضران گفته است که «بسه بردگی بسه، ما نمیگیم از ما حمایت کنید، از خودتون حمایت کنید.»
همسر علی فتوحی، یکی از جانباختگان آبان ۹۸ که در این تجمع حضور داشت گفته است که برای حمایت از خوزستان، سیستان و بلوچستان و برای دادخواهی کشتهشدگان آبان ۹۸ و هواپیمای اوکراین تجمع کرده بودند.
او توضیح داده: «با نوشته و عکس عزیزان مان از میدان آزادی رفتیم متروی گلشهر و میخواستیم برویم میدان صادقیه. چند نفر با لباس نیروی انتظامی و لباس شخصی آمدند کلی با ما صحبت کردند که آرام باشید. سر و صدا نکنید. دردسر درست نکنید اینجا مترو است. ما را سوار مترو کردند و چند نفر همراه ما آمدند. جو مترو شلوغ بود، دوربینهای همه کسانی را که فیلم میگرفتند گرفتند.»
تصاویری از مترو همراه با صدای محبوبه رمضانی، مادر پژمان قلیپور در داخل مترو منتشر شده که خطاب به مسافران داخل مترو میگوید «من مادر پژمان قلیپور هستم. با پنج گلوله جوانم را کشتند. بچههای خوزستان بچههای شما نیستند؟ منتظر داغدار شدن مادرانتان نشوید. بردگی بس است.»
همسر علی فتوحی گفته است: «همین که از مترو پیاده شدیم دستهای مامان پژمان را دو خانم محکم گرفتند. هر کاری کردیم نتوانستیم جلوی آنها را بگیریم. دو خانم دیگر پیوستند و چهار خانم دست و پای مامان پژمان را گرفتند. مامان فرهاد را روی زمین کشیدند، شالش افتاد. مامان فرهاد حالش خوب نیست.»
این اولین بار نیست که خانوادههای جانباختگان آبان بازداشت میشوند. ۱۸ فروردین ماه اتوبوس حامل خانواده برخی کشتهشدگان اعتراضات خیابانی سالهای اخیر ایران در اصفهان توقیف شد و دستکم ۲۲ تن از آنها هنگام بازگشت از آرامگاه سردار اسعد بختیاری، از مشروطهخواهان ایرانی، بازداشت و ساعاتی بعد آزاد شدند.
اعتراضات آبان ۹۸ که در ابتدا واکنشی به گران شدن ناگهانی قیمت بنزین بود، بهسرعت تغییر جهت داد و حکومت جمهوری اسلامی را نشانه گرفت. این اعتراضات اما با سرکوب شدید مواجه شد، به طوری که طی پنج روز صدها زن و مرد و حتی کودک کشته شدند.
وزیر کشور ایران گفته است بین ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر در این اعتراضات کشته شدند، اما سازمان عفو بینالملل با اعلام مشخصات حداقل ۳۰۴ نفر از کشتهشدگان، تأکید کرده که شمار کشتهشدگان ممکن است بسیار بیشتر از این عدد باشد.
خبرگزاری رویترز اما ضمن اعلام کشته شدن حداقل ۱۵۰۰ نفر در اعتراضات آبان ۹۸، از قول «سه منبع نزدیک به حلقه اطرافیان» خامنهای «و یک مقام چهارم» نوشت که رهبر جمهوری اسلامی به مقامهای ارشد کشور گفته است «هر کاری لازم است، برای متوقف کردن» اعتراضات انجام دهند.
تاکنون مقامات قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی از ارائه آمار رسمی و دقیق تعداد کشتهشدگان این اعتراضات همچنان سر باز زدهاند و مسئولیت مرگ کشتهشدگان را بر عهده نگرفتهاند.
پیشتر خانوادههای کشتهشدگان آبان در مصاحبه با رادیو فردا گفته بودند که نهتنها شکایت آنها برای معرفی قاتلان فرزندانشان بینتیجه مانده، که خانوادهها تحت فشار قرار گرفتهاند تا سکوت کنند و از پیگیری پروندههای شکایت خود منصرف شوند.
به گفته این خانوادهها، شکایتها یا بینتیجه مانده و از آنها خواسته شده با دریافت دیه پرونده را مختومه کنند و یا تحت فشار قرار گرفتهاند تا جانباخته خود را شهید اعلام کنند و مسئولیت قتل آنها را بر گردن معترضان بیندازند.