سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرد نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی برای سرکوب «بی‌رحمانه» اعتراضات «مسالمت‌آمیز» هفته‌های اخیر در نقاط مختلف ایران، به استفاده غیرقانونی از زور، شلیک گلوله ساچمه‌ای و دستگیری‌های دسته‌جمعی دست زده‌اند.
در این بیانیه که روز چهارشنبه، ۲۰ مرداد منتشر شده، آمده که کنشگران عرصه‌های مختلف، معترضان و اطرافیان آنها در هفته‌های اخیر به صورت گروهی بازداشت شده‌اند.
این سازمان تاکید کرده که شماری از بازداشت‌شدگان را نیز کودکان تشکیل می‌دهند که به صورت ناگهانی، «ناپدید» شده و مورد «شکنجه و بدرفتاری‌های دیگر» قرار گرفته‌اند.
اشاره این سازمان به اعتراضاتی است که اواخر تیرماه در شهرهای مختلف استان خوزستان با تمرکز بر مشکل بی‌آبی برگزار شد که نیروهای امنیتی با خشونت با آن مقابله کردند. جمهوری اسلامی در این فاصله اقدام به قطع اینترنت در خوزستان کرد و گزارش‌ها حاکی از بازداشت «صدها» نفر است.
شهروندان نقاط دیگری از ایران نیز در حمایت از مردم خوزستان دست به اعتراض زدند که آنها نیز با خشونت ماموران روبرو شدند.
مدیر خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفوبین‌الملل به صراحت گفته است: «زمان آن فرارسیده که جامعه بین‌الملل نسبت به استفاده مکرر» جمهوری اسلامی «از نیروی غیرقانونی بدون مجازات علیه معترضان» اقدامی عملی انجام دهد.
دیانا الطحاوی از جمله «ایجاد سازوکار تحقیق و پاسخگویی در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای جمع‌آوری شواهد جنایات بر اساس قوانین بین‌المللی و تسهیل قوانین برای رسیدگی کیفری مستقل» به عاملان این جنایات علیه مردم ایران را پیشنهاد کرده است.
این عضو سازمان عفو بین‌الملل از مقام‌های جمهوری اسلامی خواسته «فوراً به موج بازداشت‌های خودسرانه پایان دهند، همه افرادی را که تنها بدلیل استفاده صلح‌آمیز از حق بیان و تجمع مسالمت‌آمیز خود بازداشت شده‌اند، آزاد کرده و از همه زندانیان در برابر شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها محافظت کنند.»
در این بیانیه آمده نزدیک به یک ماه است که نیروهای اطلاعاتی و امنیتی ایران، دست به بازداشت‌های گسترده و خودسرانه‌ای علیه صدها نفر از جمله کودکان ۱۲ ساله زده‌اند تا بدین وسیله اعتراضات را سرکوب کنند.
عفو بین‌الملل اعلام کرده که بازداشت‌شدگان بسیاری در این مدت ابتدا برای چندین‌روز «ناپدید» بودند و بعد مشخص می‌شد که بازداشت شده‌اند؛ آنها در ابتدا در بازداشتگاه‌های سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات نگهداری می‌شدند؛ جایی که با بازداشت‌شدگان «شکنجه و بدرفتاری‌های بسیار دیگری» صورت می‌گیرد.
عفو بین‌الملل بر اساس گفت‌و‌گو با شاهدان عینی در خوزستان و کرمانشاه، اعلام کرده که در بسیاری از موارد، «بازداشت‌شدگان توسط افراد مسلح نقاب‌دار در حملات شبانه به خانه‌هایشان بازداشت شده‌اند.»
بر اساس این گزارش، در این دو استان، پس از اعتراضات اخیر، در عین حال افرادی که در اعتراضات آبان ۹۸ نیز بازداشت شده بودند، باردیگر دستگیر شده‌اند.
این سازمان از جمله به بازداشت یک پسر ۱۴ ساله در اهواز اشاره کرده که «یک هفته بدون تماس با خانواده یا دسترسی به وکیل، در یکی از بازداشتگاه‌های سپاه نگهداری می‌شده و پس از آزادی، بر روی بدن و صورت وی، آثار کبودی مشاهده شده است.»
عفو بین‌الملل همچنین به درگیری اخیر میان نیروهای امنیتی و شماری از شهروندان کرد در شهره نقده در استان آذربایجان غربی اشاره کرده و اعلام کرده در جریان این درگیری‌ها «ده‌ها نفر مجروح شدند» که به گفته شاهدان عینی، «بیشتر آنها از ترس بازداشت، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها از مراجعه به بیمارستان خودداری کرده‌اند.»
مدیر خاورمیانه و شمال آفریقا در عفوبین‌الملل گفته «مقامات ایرانی بار دیگر به نیروهای امنیتی خود اختیار داده‌اند تا به معترضان صدمات جسمی شدیدی وارد کنند تا بتوانند قدرت خود را در دست بگیرند و مخالفان خود را در هم کوبند.»
اشاره این سازمان به نزاع محلی اخیر در شهر نقده است که پس از درگیری لفظی در داخل یک مکانیکی و کشته‌شدن یک شهروند کرد، گروهی از شهروندان کرد در خیابان‌های این شهر تجمع کردند.
در این تجمع، پس از درگیری میان ماموران با تجمع‌کنندگان، یک شهروند دیگر کرد نیز کشته شد و فضای این شهر با استقرار گارد ویژه، به صورت امنیتی درآمد.