سازمان دیدبان حقوق بشر در بیانیه‌ای، مقام‌های جمهوری اسلامی ایران را مسئول اوضاع “وخیم “ کرونا در این کشور معرفی کرده و از ایران خواسته هرچه سریع‌تر در تامین واکسن برای همه مردم اقدام کند. امروز جمعی از فعالان سیاسی و مدنی هم در بیانیه‌ای خواستار محاکمه مسئولان این وضعیت شدند.
سازمان دیدبان حقوق بشر مستقر در نیویورک، در گزارشی از وضعیت کرونا در ایران نوشته است ممنوعیت واردات واکسن از بریتانیا و آمریکا، نبود شفافیت و سوءمدیریت مقام‌های ایرانی باعث شده که اوضاع شیوع کرونا بدتر شود.
میزان مرگ و ابتلا بر اثر کرونا در ایران با شیب بسیار تندی رو به افزایش است و مسئولان بیمارستان‌ها و حتی قبرستان‌ها می‌گویند به اندازه همه تقاضاها ظرفیت ندارند.
در دو هفته گذشته روزانه حدود ۴۰ هزار نفر بر اساس آمار رسمی به تعداد مبتلایان افزوده شده و شمار جانباختگان به عدد ۱۰۰ هزار نفر رسیده هرچند تحقیقات نشان می‌دهد آمار واقعی می‌تواند تا دو و نیم برابر این عدد باشد
سازمان دیدبان حقوق بشر از مقام‌های ایران خواسته به طور فوری تلاش‌ها برای مهار بحران را چند برابر کنند؛ از جمله از تمام امکانات موجود برای خرید واکسن استفاده کنند.
در این گزارش که امروز ۲۸ مرداد منتشر شده، به نقل از تارا سپهر‌ی‌فر، پژوهشگر سازمان دیدبان حقوق بشر، گفته شده “ایرانیان خشم خود را از بی‌کفایتی مقام‌ها و عدم شفافیت در مهار همه‌گیری کووید۱۹ ابراز می‌کنند. وضعیتی که به مرگ یک ایرانی در هر دقیقه منجر شده است.”
در چند روز گذشته و با افزایش بی‌سابقه آمار مرگ بر اثر کرونا خشم عمومی از آنچه “بی‌کفایتی” مسئولان خوانده شده، افزایش یافته و محور بسیاری از انتقادها رهبر ایران بوده که در ابتدا درباره ویروس کووید۱۹ نظریات توطئه را مطرح کرد و سپس ورود واکسن از آمریکا و بریتانیا را ممنوع اعلام کرد در حالی که این دو کشور اولین واکسن‌های تاییدشده جهانی برای مهار کرونا را تولید کرده بودند.
نرگس محمدی فعال حقوق بشر، جعفر پناهی و محمد رسول‌اف کارگردانان سینما و رضا پهلوی، ولیعهد پیشین ایران، از چهره‌هایی بودند که در اطلاعیه و نامه‌های جداگانه خواستار پاسخگویی و معرفی آیت‌الله علی خامنه‌ای به عنوان مقصر اصلی این وضعیت شدند.
درخواست برگزاری دادگاه مسئولان
امروز پنجشنبه ۲۸ مرداد، شماری از فعالان سیاسی و مدنی در بیانیه‌ای که سایت کلمه منتشر کرده، از حکومت ایران خواسته‌اند که به سرعت واکسیناسیون همگانی را اجرا و تجمعات ایام عزاداری محرم را ممنوع کند.
ده‌ها فعال سیاسی و مدنی از جمله فخرالسادات محتشمی‌پور، ابوالفضل قدیانی، هاشم آقاجری، بدرالسادات مفیدی، پروانه سلحشوری، محمدعلی عمویی و عبدالفتاح سلطانی در بیانیه خود “رویکرد مستبدانه و منش خودکامانه ” و “خرافات و مستمسک قراردادن دین ” و تصمیم‌گیری شخصی [رهبر ایران] برای ممنوعیت ورود واکسن را عامل “غوطه‌ور شدن مردم در مرگ و فقر ” معرفی کرده‌اند.
این فعالان مدنی در نامه خود خواستار محاکمه مسئولان این بحران در “دادگاه صالح و مستقل” شده‌اند هرچند گفته‌اند که در شرایط حاضر چنین انتظاری “دست‌نایافتنی” است؛ اما ابراز امیدواری کرده‌اند در آینده چنین محاکمه‌ای ممکن شود: “تاریخ نوید دیگری می‌دهد.”
هم در نامه فعالان مدنی، هم در بیانیه سازمان دیدبان حقوق بشر به بازداشت شش وکیل و فعال حقوق مدنی اشاره شده که گفته می‌شود به دنبال دادخواهی و شکایت از مسئولان در زمینه مدیریت کرونا بوده‌اند.
شنبه گذشته ۲۳ مرداد، مصطفی نیلی، لیلا حیدری، محمدرضا فقیهی و آرش کیخسروی از وکلا، و مریم افرافراز و مهدی محمودیان فعالان مدنی و سیاسی بازداشت شدند که خانم حیدری روز بعد آزاد شد.
گزارش شده که قبل از بازداشت به این وکلا هشدار داده شده بود که از دادخواهی و شکایت از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران صرف‌نظر کنند.