وبسایت «د نشنال» روز جمعه در گزارشی از دیدار وزیر خارجه آمریکا با همتایان عربش در نیویورک و پرسش آنها درباره «طرح جایگزین» برای برجام در صورت عدم موفقیت آن خبر داد.
این نشریه روز جمعه، دوم مهرماه، نوشت که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده، روز پنجشنبه با همتایانش در شورای همکاری خلیج فارس دیدار داشته است.
این نشریه به نقل از سه منبع خود نوشت که موضوع اصلی این جلسه فعالیت اتمی ایران و همین طور عاقبت مذاکرات برجامی بوده است.
اعضای شورای همکاری خلیج فارس موافق بازگشت آمریکا به برجام و از این راه محدود کردن تهران بودهاند، اما، آن طور که د نشنال نوشته است، بر سر این که ایران باید در مقابل چه امتیازی بگیرد اتفاق نظر وجود نداشته است.
در دیدار آقای بلینکن با وزرای خارجه عربستان سعودی، بحرین، کویت، قطر و امارات متحده عربی، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل که ۹۰ دقیقه به طول انجامیده همتایان وزیر خارجه آمریکا این پرسش را مطرح کردهاند که «اگر بازگشت به برجام میسر نشد، آن وقت طرح ب یا جایگزین چیست».
به گزارش «د نشنال»، آنتونی بلینکن پاسخ روشنی به این پرسش نداده و تنها تاکید کرده است که آمریکا به امنیت خلیج فارس متعهد است.
پیشتر در همین روز یک مقام ارشد در دولت جو بایدن که خبرگزاریها به نامش اشاره نکردند با اشاره به این که صبر آمریکا نامحدود نیست از یک «طرح جایگزین» سخن گفته و اظهار داشته بود که در صورت خودداری ایران از بازگشت به مذاکرات جدی، واشینگتن طرح «ب» را در دسترس دارد.
این مقام آمریکایی توضیحی در خصوص «طرح ب» یا «جایگزین» نداده بود، اما از روی سلسله گزارشهای منتشره از سوی اسرائیل به نظر میرسد، «طرح ب» افزایش تحریمهای آمریکا علیه ایران باشد.
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل، به تازگی گفته بود که کشورش «طرح ب» را با آمریکا بررسی کرده و خود اسرائیل نیز طرح «ج» را در مقابله با برنامه هستهای ایران تهیه کرده است. مقصود او از «طرح ج» یا سوم، حمله نظامی اسرائیل به سایتهای اتمی ایران بود.
وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه در دیدار با همتایان خود از چین، فرانسه، روسیه و بریتانیا، چهار کشوری که همراه آلمان هنوز عضو باقیمانده در برجام هستند، از لزوم بازگشت دوجانبه آمریکا و ایران به تعهدات توافق هستهای سخن گفته، اما به ضربالاجل یا «طرح جایگزین» در برابر ایران اشاره نکرده بود.
همزمان، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه در دولت جدید ایران، که در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل با شمار زیادی از مقامات اروپایی و بینالمللی دیدار کرده، تاکید دارد که دولت ابراهیم رئیسی «عملگرا است»، «با جدیت در حال بررسی سوابق مذاکرات است و این گفتوگوها را از سر خواهد گرفت».
با این حال آقای امیرعبداللهیان و دیگر مقامات در دولت ابراهیم رئیسی تاکنون از ارائه تاریخی روشن و قطعی برای ازسرگیری مذاکرات سر باز زدهاند.
ششمین و آخرین دور از مذاکرات هستهای ایران و کشورهای طرف باقیمانده در برجام، که به نوعی مذاکرات غیر مستقیم میان ایران و آمریکا در وین محسوب میشد، در زمان دولت حسن روحانی، و اندکی پس از روشن شدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایران، انجام شد.
در سه ماهی از که وقفه در مذاکرات وین سپری شده است، ایران به پیشرفتهای چشمگیری در مسیر اندوختن مواد لازم هستهای دست یافته که به گفته کارشناسان و بر اساس گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی هستهای، فاصله تهران را تا یک بمب هستهای احتمالی، در صورتی که اراده کند، بسیار کوتاه کرده است.
با این همه جمهوری اسلامی اصرار دارد که ابتدا آمریکا باید تحریمهای یکجانبه خود را لغو کرده و به میز مذاکره بازگردد، در حالی که ایالات متحده در مقابل میگوید که تهران ابتدا باید گامهای رفته در مسیر اتمی را بازگردد.